در این مطلب از سفرزون قصد داریم با شما هم‌قدم شویم و شما را با مطرح ترین بناهای تاریخی تهران آشنا کنیم. بناهایی که می توانند در دسته زیباترین بناهای تاریخی تهران قرار بگیریند. با سفرزون همراه باشید تا این سفر شهریِ خیالی در قلب تهران را با یکدیگر به انجام برسانیم.

saadatrent

 

در ستایش از طهران

اگرچه تهران این‌روزها، فاصله‌ی بسیار بسیار زیادی با «طهران قدیم» و محله‌های خلوت و خوش آب و هوای آن گرفته است اما، باز هم در دل خود مکان‌ها، محله‌ها و یادگاری‌های زیادی پنهان کرده که حکایت از تاریخ، فرهنگ و روزگاران نه چندان دور پر رونقِ این شهر دوست داشتنی دارد. روزگاری که همین بناهای تاریخی تهران، زنده و پر رونق بودند و مثل ساعت، در قلب زندگی روزانه‌ی مردم قدیم آن، جریان داشتند. مخاطبان البته حق دارند که با شنیدن نام پایتخت کشورمان، تصویری از تهران بزرگ، کلان‌شهرشده و پر ترافیک امروزی، در ذهنشان ساخته شود اما، حقیقتِ نهفته در تاریخ سه قرنی این شهر و میراث این تمدنِ مرکزی ایران‌زمین، چیزی خلاف این تصویر امروزی را به ما نشان می‌دهد.

تهران امروز با همه‌ی خوبی‌ها و بدی‌هایش، با همه‌ی سختی‌ها و آسانی‌های زندگی مدرنش، و با تمام مساحت وسیع و سر سبزش، در دلِ خودش چیزی دارد که هر گردشگر یا شهروند خود را شیفته و دل‌باخته‌ی خود می‌کند. بناهای تاریخی تهران شاید تنها میراث رشک‌برانگیز این شهر، در قیاس با دیگر مناطق تاریخی کشورمان باشد.

پس اگر برای دیدن زیبایی‌های تاریخی-فرهنگی تهران بزرگ آماده‌اید، با ما در این نوشته همراه باشید. آنچه که در ادامه می آید، کوششی است برای معرفی بناهای تاریخی شهر تهران و یادگاریهای قدیم از پایتختی‌اش. در این نوشته از مجله‌ی سفرزون، هر قدم که به پیش می‌روید، به بنای تاریخی مهمتری خواهید رسید!

خانه ظهیرالاسلام ؛ تلفیفی از معماری ایرانی و خارجی

اولین بنای تاریخی از مجموعه بناهای تاریخی که به شما معرفی می کنیم خانه ظهیرالاسلام است. این خانه در منطقه بهارستان کنونی قرار دارد. معماری این خانه تلفیفی از معماری ایرانی و خارجی است. این تلفیق سبب شده تا ظاهر و ساختار خانه شیوه تقریبا نوینی (قرن ۱۹ میلادی) به خود داشته باشد.

این خانه محل اسکان یکی از با نفوذ ترین افراد تاریخ معاصر ایران یعنی سردار ولی خان تنکابنی ریس الوزرای ایران است. برای تماشای این مکان دیدنی، شما می توانید سَری به منطقه بهارستان تهران، خیابان هدایت، چهاراه ولی آباد، بزنید و طنین صدای یکی از مردان بانفوذ عرصه‌ی سیاست ایران در دوره‌ی قاجاریه را از لابه‌لای آجرها و خشت‌های این بنا، بشنوید.

باغ فردوس ؛ تجسمی از بهشت در بناهای تاریخی تهران

باغ فردوس تهران یکی دیگر از بناهای تاریخی تهران است. این خانه به واسطه انواع تکنیک‌های گچ‌بُری استفاده شده در آن، رخساره‌ای دلنواز و زیبا به خود گرفته است. این خانه یکی دو سال پیش، توسط سی‌نفر از ماهرترین گچ‌بران ایرانی ترمیم شده و اکنون در صحت و سلامت کامل، مشغولِ عشوه‌گری زیبایی‌های چهارفصل خود، به بازدید کنندگان پیر و جوان تهرانی است.

بناهای تاریخی تهران

مکان عمارت فردوس در خیابان ولیعصر نرسیده به میدان تجریش، کوچه‌ی بخشایش است.

خانه‌ی شهید مدرس، طراوتِ برجا مانده از بناهای تاریخی تهران معاصر

بناهای تاریخی تهران، گاهی به دلیل اتفاقات تاریخی‌ای که درون آن در جریان بوده و گاه، به دلایل مختلف اجتماعی و سیاسی، مشهور می شوند. گاهی البته اسکان افراد مشهور، موجب شهرت بنا می‌‎شود. خانه شهید مدرس یکی از این خانه هاست. این خانه در محله عودلاجان از محلات حصار ناصری شهر تهران قرار دارد. خانه شهید مدرس قبلا در اختیار وزیر مختار فرانسه بوده است که بعدها به مدرس داده می شود تا در این خانه زندگی کند.

این خانه نمونه خوبی از معماری ایرانی به شمار می رود چرا که بخش های مختلفی چون اندرونی و بیرونی در آن کاملا نمود دارند.

عمارت مسعودیه

یکی از جذاب ترین بناهای تاریخی تهران، بدون شک عمارت مسعودیه است. این بنا در زمان قاجار و به دستور ناصرالدین شاه ساخته شده است. این خانه تاریخی بخش های مختلفی دارد که می توانید از آن بازدید کنید.  عمارت دیوان خانه، عمارت سفره خانه، حیاط سید جوادیف حیاط مشیری و عمارت مشیر الدوله از بخش های مختلف این مکان تاریخی در تهران است.

بناهای تاریخی تهران

در واقع شما با سلسله عمارت رو به رو هستید که همگی مسعودیه نام دارند. لازم است در مورد مسعودیه این را بدانید که این عمارت یکی از پایگاه های اصلی مشروطه خواهان بوده است و بسیاری از فعالیت ها در این مکان هماهنگ میشده است.

سردر باغ ملی

قبل از ساخته شدن برج آزادی به عنوان نماد تهران، این سردر باغ ملی بود که به عنوان نماد تهران، معرف حضور همه‌ی تهرانی ها بوده است. سردر باغ ملی قبلا دروازه‌ای برای ورود به میدانِ مشق بوده است. شهرت میدان مشق در زمانه‌ی خود به اندازه میدان ولیعصر یا میدان انقلاب تهران امروز بوده است.

این سردر در فاصله سیصد متری از ایستگاه متروی امام خمینی قرار دارد و رفتن به آن بسیار ساده است.

میدان حسن آباد

در این قسمت از معرفی بناهای تاریخی تهران به میدانی می رسیم که توسط چهار ساختمان تاریخی خود تبدیل به میدان تاریخی شده است. این میدان که می‌توان آن را اورپایی‌ترین (به معنای سبک و شکل معماری غربی) میدان تهران بر شمرد در خود چهار ساختمان دارد. هشت گنبد روی آنها هم از سبک معماری ایتالیایی پیروی می‌کند. این میدان تنها دربر دارنده بناهای تاریخی نیست، بلکه امروز مکانی برای گشت و گذار نیز به شمار می آیید.

بناهای تاریخی تهران

این میدان، مرکز خرید کاموا است و در ابتدای فصل پاییز بسیار شلوغ می شود.

کاخ نیاوران

نمی‌توان از بناهای تاریخی تهران حرفی به میان آورد و اشاره ای به کاخِ چشم‌نواز نیاوران نداشت. کاخ نیاوران محل زندگی آخرین شاه ایران بوده است. البته این کاخ، باغی بسیار زیبا را در دل خود قرار داده است. این ساختمان تنها ساختمان سلطنتی است که سقف آن به صورت «بازشو» طراحی شده است، اگرچه اکنون سقفِ باز شوی آن از کار افتاده و حرکت نمی‌کند. در کنار این کاخ بناهای تاریخی چون «کوشک احمد شاهی» و کاخ فوق العاده‌ی «صاحبقرانیه» نیز دیده می‌شود.

این کاخ، محل اسکان پادشاه بوده است و از همین روی، از معدود بناهای بدون نقص و به لحاظ بصری، محشر، در جذابیت توریستی تهران به حساب می‌آید. این کاخ در نهایت ظرافت ساخته شده است. اگر حتی اهل تهران‌گردی نیستید، باز هم دیدن این کاخ را به شما پیشنهاد می‌کنیم. از جاهای جالب این کاخ، دیدن محل اتاق خواب شاه، اتاق خواب ملکه‌ی اسبق و انواع اتاق های دیگر چون اتاق مطالعه، اتاق پذیرایی و از این دست اتاق های شاه‌نشین است.

مجموعه سعد آباد

مجموعه‌ی سعد آباد یکی دیگر از مجموعه‌های مهم و جذاب در ایران و تهران است. تلفیق معماری ایرانی و اروپایی در این مکان بسیار مشهود است. این مکان اقامتگاه تابستانی پهلوی دوم و همسرش بوده است. هنر سنگ کاری در نمای این ساختمان در حد اعلای خود به کار رفته است و امروزه در بخشی از آن، «موزه‌ی ملل» برپاست.

برای رسیدن به این مجموعه باید به نشانی خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری سر بزنید و این کاخ فوق العاده رویایی را از نزدیک تماشا کنید. قبل از اینکه به این کاخ بروید باید چند نکته خیلی کوتاه در مورد آن را با شما در میان بگذاریم.

بناهای تاریخی تهران

این کاخ از مجموعه تالارهای بزرگ و کوچکی ساخته شده که به خوبی شما را با سبک زندگی شاه ایرانی آشنا می سازد. اتاق خواب فرح پهلوی، انقلابی در طراحی اتاق خواب ها به شمار می رفت و بسیاری از اتاق خوابهای کنونی از طراحی آن الهام گرفته اند. در زیر زمین این کاخ هم موزه ملل قرار دارد، موزه ای که در آن هدایایی که به شاه ایران داده شده به نمایش گذاشته شده اند.

آتشکده آدریان

آتشکده آدریان یکی دیگری از بناهای تاریخی تهران است و از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که این بنا تنها آتشکده زرتشتیان در این شهر است. رفتن و دیدن داخل این بنا شرایط خاص خود را دارد، زمان بازدید از این مکان بین ساعت هشت تا یک بعد از ظهر است. شانس دیدن آن بنا به شرایط مذهبی که متولیان آن برایش قائل شده اند، سخت است ولی با این حساب، باز هم دیدن محوطه بیرونی آن جذاب به نظر می رسد.

برای رفتن به این آتشکده بهترین راه ایستگاه مترو سعدی است. در فاصله یک کیلومتری از ایستگاه مترو آتشکده داریان خود نمایی می کند.

تماشاگه زمان

بدون شک یکی از زیباترین بناهای تاریخی تهران تماشاگه زمان است. این ساختمان که اکنون به عنوان «موزه‌ی زمان» نیز شناخته می‌شود یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است. رنگ بیرونی ساختمان آبی با پنجره های توری‌دار است. ابزرهای اندازه گیری زمان در اطراف این بنا قرار دارند. ما هر چقدر هم از زیبایی این مکان بگوییم، باز هم کم گفته ایم.

بناهای تاریخی تهران

این ساختمان در زعفرانیه و مابین خیابان کافی آباد و خیابان بغدادی قرار دارد.

تئاتر شهر

اما به راستی مگر می‌شود صحبتی از بناهای تاریخی تهران کرد و تئاتر شهر را از یاد برد؟ این بنای استوانه‌ای و سقف بسیار زیبایش را باید بی‌شک به عنوان یکی از اصلی‌ترین نشان‌های خیابان ولیعصر تهران بر شمرد. تئاتر شهر از پاتوق‌های اصلی هنردوستان تهرانی است و بسیار پر رفت و آمد است. پیشنهاد می کنیم اگر گذرتان به این مکان افتاد، کمی در اطراف ساختمان بمانید و از دست فروش های اطراف، چایی بخرید و از عظمت این بنای تاریخی لذت ببرید.

سرای روشن

بناهای تاریخی تهران

در خیابان ناصر خسرو، که از قدیمی‌ترین خیابان‌های تهران امروز است، ساختمانی به نام سرای روشن قرا دارد که روزی دلیل رونق خیابان ناصر خسرو به شمار می رفت. در شکل ظاهری این ساختمان، نمادی از آیین دیرین ایرانیان، یعنی آیین زرتشتی (فروَهر) هم دیده می‌شود. البته ناگفته نماند که جذابیت‌های خیابان ناصرخسرو و شلوغی چشم‌گیر آن، فرصت جالبی می‌دهد تا بازدیدکنندگان، گوشه‌ای از عمق «برو بیا» و رفت‌وآمدهای بسیار زیاد اهالی پایتخت را به چشم خود دریابند.

سخن آخر پیرامون بناهای تاریخی تهران

بناهای تاریخی تهران در یک جا متمرکز نیستند و دیدن همه‌ی آنها در طول یک روز، با توجه به ترافیک موجود در نظم هر روزه‌ی شهر تهران، کار بسیار سخت و انرژی‌بَری است. پیشنهاد می کنیم که دیدن این بناهای تاریخی را در میان گشت و گذار عادی خود در این شهر، در برنامه‌ی گردش خود قرار بدهید. در پایان خوشحال می‌شویم اگر که خاطرات و تجربیات بازدیدهای خود از بناهای تاریخی دیدنی تهران را با ما درمیان بگذارید و پیشنهادهایتان درباره‌ی سایر مکان‌های دیدنی این شهر را با سفرزون و خوانندگانش، مطرح کنید.


برای آشنایی بیشتر با دیدنی های تهران کلیک کنید.