دره شهر ایلام ؛ تلفیقی از تاریخ و طبیعت در غرب ایران

آثار و بنا‌های تاریخی، بخش مهم و عمده‌ای از جاذبه‌های گردشگری را به خود اختصاص داده‌اند و غالبا به صورت تک‌جاذبه در معرض بازدید گردشگران قرار می‌گیرند. اما در سرزمین‌های تاریخی دنیا نظیر ایران، گاه محوطه‌ها و حتی شهر‌هایی وجود دارند که یک‌سره تاریخی‌اند و علاقه‌مندان به فضا‌های باستانی را به سوی خود جذب می‌کنند. این شهر‌ها و محوطه‌ها که با نام ژئو‌پارک نیز شناخته می‌شوند، پس از کاوش‌های معمول باستان‌شناسی، عمدتا به صورت بکر و طبیعی در معرض بازدید عموم در‌می‌آیند. دره شهر در استان ایلام یکی از بزرگترین ژئو پارک‌های دنیاست که در هر فصل از سال گردشگران داخلی و خارجی زیادی را جذب خود می‌کند. تنوع جاذبه‌های تاریخی این شهر به حدی است که آن را به عنوان بزرگترین شهر تاریخی غرب کشور می‌شناسند. نکته جذاب در مورد دره شهر ایلام این است که جاذبه‌های تاریخی‌اش در دل طبیعت بکر و سرسبز ایلام جا خوش کرده‌اند و تماشای‌شان هوش از سر آدم می‌رباید. در این مطلب قصد داریم تا این ژئو‌پارک زیبا را به شما معرفی کنیم. با سفرزون همراه باشید.

معرفی دره شهر ایلام

دره شهر از شهر‌های استان ایلام است که به دلیل قرار گرفتن در کنار کبیرکوه و خرابه‌های شهر باستانی ماداکتو و رود خروشان سیمره به قطب‌ تاریخی و گردشگری ایلام مشهور شده است. دره‌ شهر ۱۴۸۰ کیلومتر مربع وسعت دارد و ارتفاع آن از سطح دریاهای آزاد ۱۱۵۰ متر مربع است. این شهر زیبا از شرق و جنوب شرقی با شهرستان کوهدشت، رومشگان و پل دختر استان لرستان و اندیمشک خوزستان همجوار است. از شمال، شمال غرب و جنوب غربی هم به دیگر شهرستان‌های استان ایلام همچون آبدانان محدود می‌شود. گویش مردم این منطقه عمدتاً لکی و لری است و بخش کمی هم به زبان‌های عربی و کردی تکلم می‌کنند. دره شهر دومین شهر بزرگ استان به لحاظ گستره شهری بعد از شهر ایلام است و فاصله آن از این شهرستان حدود ۲۴۴ کیلومتر است. دره شهر با وجود آب ‌فراوان و مراتع و جنگل های انبوه،‌ جاذبه‌های طبیعی بی‌شماری دارد. اما بیشتر از آن به داشتن جاذبه‌های تاریخی‌اش مشهور است.

تاریخچه دره شهر ایلام

دره شهر از دوره مس سنگی سابقه سکونت و شهرنشینی داشته‌ و در دوره ساسانی یکی از پایتخت‌های ایران بوده است. بنا بر فرضیه‌ای، دره شهر محل شهر باستانی ماداکتو پایتخت عیلامی است که در امتداد ضلع جنوبی شهر کنونی دره شهر قرار گرفته است. این شهر باستانی در ادوار مختلف بارها آباد و ویران شده است. از جمله عوامل ویرانی آن تاخت و تاز سپاهیان آشور و نیز عرب‌ها بوده است. به دلیل تعدد و فراوانی قلعه‌های تاریخی در محدوده شهرستان این شهر به شهر قلعه‌های ایران نیز شهرت دارد. در ویرانه‌های به جای مانده از این شهر در زمان ساسانیان، آثار شهرسازی که در آن دوره معمول بوده به چشم می‌خورد. سکه‌هایی نیز در این ویرانه‌ها پیدا شده که به خسرو سوم و جانشیان او تعلق دارند. گفته می شود که دره شهر در هنگام آبادانی متجاوز از پنج هزار خانه داشته است. این شهر در حال حاضر به لحاظ زمین‌شناسی یکی بزرگترین ژئو پارک های دنیا محسوب می‌شود.

دیدنی‌های دره شهر ایلام

شهرستان دره شهر دارای ۵۴۵ اثر تاریخی و طبیعی است که ۱۴۰ اثر از این تعداد در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. این شهرستان مهد باستان‌شناسی استان ایلام است و آثار بسیار ارزشمندی نظیر شهر تاریخی سیمره، تنگه بهرام چوبین و موزه باستان‌شناسی دره شهر را در خود جای داده است. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی دره‌ شهر می‌پردازیم.

شهر تاریخی سیمره

شاهکار آثار تاریخی دره‌شهر شهر تاریخی سیمره است که چیزی در حدود ۲۰۰ هکتار راز‌‌های تاریخی در دل خود نهفته دارد. شهر تاریخی سیمره که در حاشیه جنوب شرقی شهر کنونی دره شهر واقع است، بزرگ‌ترین محوطه تاریخی استان ایلام محسوب می‌شود. این شهر با قدمتی بیش از ۱۴۰۰ سال متعلق به دوران ساسانیان بوده و دارای برج‌های نگهبانی، خیابان، سیستم آبکشی و دفع فاضلاب بوده است. شهر تاریخی سیمره بنا به قولی در اثر یک زلزله مهیب از بین رفته ولی بقایای آن هنوز پا‌برجاست. شهر باستانی ماداکتو (یا همان سیمره) که هنوز بسیاری از بنا‌ها و خانه‌های گنبدی شکل آن باقی است، از چند سال پیش مورد کاوش یکی از گروه‌های باستان شناسی کشور قرار گرفته است. تا کنون آثار متعددی از دوران تمدن ساسانی و اسلامی از این شهر تاریخی به دست آمده است.

آتشکده چهارطاقی

آتشکده چهار طاقی در حاشیه دره شهر ایلام در روستای سرخ آباد و در محلی موسوم به تنوره سرخ گچی واقع شده است. چهارطاقی‌ها را آتشکده‌های دوره ساسانی می‌دانند و این آتشکده نیز در نوع خود بی‌نظیر است.

تنگه بهرام چوبین

تنگه بهرام چوبین تنگه‌ای کم عرض و مرتفع در رشته کوه کبیر‌کوه و در سمت جنوب شرقی شهر دره شهر و در دره‌ای به همین نام واقع است. علت نامگذاری این تنگه این بوده که مورخان آن را اقامتگاه ییلاقی بهرام چوبینه سردار معروف ساسانی دانسته‌اند. قلعه موجود در این تنگه در سینه‌کش ارتفاعات شرقی و در دامنه فرو‌رفتگی کوه چشمه آبی درون صخره‌ها جریان دارد که سطوح جانبی مسیر آن در گذشته حجاری شده‌اند. آثار دست ساز درون این صخره‌ها و سد موجود در دهانه آن با مناظر طبیعی تنگه چشم اندازی دل انگیزو دلنشین ایجاد کرده است.

رودخانه سیمره

رودخانه سیمره از رودهای غرب ایران و از سرشاخه‌های مهم رود کرخه است. این رود از بلندی‌های برف‌گیر شمال غربی ایران سرچشمه گرفته و پس از گذر از شهرستان‌های دره شهر و شیروان چرداول در محل پل تاریخی گاومیشان به رودخانه کشکان پیوسته و رود کرخه را بوجود می‌آورد.

موزه باستان شناسی و تاریخی دره شهر ایلام

موزه باستان شناسی دره شهر به عنوان تنها موزه باستان شناسی استان ایلام و تخصصی ترین موزه در غرب کشور یکی از مکان‌های گردشگری و مورد توجه گردشگران در این شهرستان است.این موزه، محل نگهداری بیشترین آثار تاریخی و یافته‌های باستان‌شناسی در زمینه تاریخ، فرهنگ و تمدن کهن این دیار است. در این موزه تاریخی بیش از ۳۰۰ اثر کشف شده تاریخی و فرهنگی متعلق به دوران‌های تاریخی عهد هخامشی، ساسانی، دوران اسلامی، صفویه و قاجاریه شامل گچ بری‌ها، زیورآلات، سکه‌ها، ظروف سفالی و اشیاء دیگر است. موزه تاریخی دره شهر به لحاظ تنوع آثار تاریخی نگهداری شده یکی از مقصد‌های اصلی گردشگران دره شهر  خصوصاً در تعطیلات نوروزی است.

جاذبه‌های اطراف دره شهر

از جاذبه‌های اطراف دره شهر می‌توان به پل تاریخی گاومیشان و آبشار هفت آسیاب اشاره کرد.

اطلاعات بازدید از دره شهر 

آدرس دره شهر ایلام : استان ایلام، شهرستان دره شهر

آدرس دره شهر ایلام در نقشه گوگل

مسیر دسترسی به دره شهر 

برای دسترسی به دره شهر باید ۲۴۴ کیلومتر از شهر ایلام به سمت جنوب شرقی برانیم. اگر هم بخواهیم از مرکز یا شرق کشور به این شهر برویم باید خود را به استان لرستان و شهرستان پلدختر برسانیم و از آنجا راهی دره شهر شویم.

بهترین زمان بازدید از دره شهر ایلام 

اواخر زمستان و اوایل بهار، منطقه در زیباترین حالت خود به سر می‌برد.

توصیه‌های سفر

از آنجایی که تنوع و تعداد جاذبه‌ها زیاد است بهتر است با یک راهنمای محلی برای تنظیم برنامه خود مشورت کنید. اگر در فصل سرد سال سفر می‌کنید حتماً لباس گرم و تجهیزات سفر با خود داشته باشید.

آیا تا به حال به دره شهر ایلام سفر کرده‌اید؟ خاطرات و نظرات خود را با سفرزون به اشتراک بگذارید.

برای آشنایی بیشتر با دیدنی های ایلام کلیک کنید.