در سفر به ترکیه لیر ببریم یا دلار؟ (نکات مهم همراه داشتن لیر یا دلار)

سفر به ترکیه زمانی حسابی خوش می‌گذرد که با جیبی پر از پول راهی این دیار شوید. با این حال حمل پول در سفرهای خارجی تفاوت‌های چشمگیری با سفرهای داخلی دارد. از طرف دیگر با توجه به حضور فناوری‌های جدید در صنعت بانکداری، مفهوم اسکناس تغییر کرده و روش‌های جدیدی جایگزین وجه نقد در سفر شده است. در این بین ارزش دلار در صنعت بانکداری نوین را نیز نباید نادیده گرفت. همان‌گونه که می‌دانید، چرخ اقتصاد ترکیه با واحد پول لیر می‌چرخد. در نتیجه این پرسش برای گردشگران مطرح می‌شود که در سفر به ترکیه لیر همراه داشته باشند یا دلار. در این مطلب ابتدا نگاهی به لیر میندازیم و با این واحد پول آشنا می‌شویم. سپس به تفاوت‌های همراه‌داشتن لیر و دلار در سفر به ترکیه می‌پردازیم. در پایان نیز این مطلب را با بررسی‌ راه‌های اصلی انتقال پول به ترکیه را بررسی به پایان می‌رسانیم.

ترکیه‌ای‌ها با چه واحد پولی معامله می‌کنند؟

سال‌های سال است که اهالی ترکیه دادوستد‌های خود را با واحد پول لیره (Lira) انجام می‌دهند. این واحد پول که در متن‌های فارسی با املای «لیر» هم نوشته می‌شود، یکی از واحد‌های پول رسمی در بسیاری از کشورهای دنیاست. جالب است بدانید در کنار ترکیه، مردمان ایتالیا، لبنان، سوریه، مصر، سودان و قبرس نیز با لیر معامله می‌کنند. با این حال به لحاظ ارزش اقتصادی، تفاوت‌های زیادی میان لیر ترکیه و لیر دیگر کشورها وجود دارد. واحد پولی که از آن صحبت می‌کنیم، نخستین بار در ۱۸۴۳ ضرب شد. در آن زمان عبدالمجید یکم، یکی از سلاطین خاندان عثمانی، فرمان ضرب سکه‌های لیر را صادر کرد. طبق روال تمامی کشورها، تصویر پادشاهان و شخصیت‌های برجسته ترکیه روی سکه‌ها اسکناس‌های لیر نقش بسته است.

این اسکناس‌ها تاکنون در ۹ نسخه طی سال‌های ۱۹۲۷ تا ۲۰۰۹ منتشر شده‌‌اند. در کنار طراحی‌ متفاوت، اسکناس‌های لیر به لحاظ ابعاد نیز با هم تفاوت دارند. لیرِ ترکیه به واحد کوچک‌تری با نام کوروش تقسیم می‌شود. هر لیر ترکیه برابر با ۱۰۰ کروش است. بانک مرکزی ترکیه، اسکناس‌هایی با مبالغ ۵، ۱۰، ۲۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ لیر چاپ می‌کند. جالب است بدانید بانک مرکزی ترکیه سال‌ها پیش اسکناس‌هایی با مبلغی بیشتر از ۲۰۰ لیر نیز منتشر می‌کرد. این اسکناس‌ها اکنون دیگر چاپ نمی‌شود و ارزش اقتصادی ندارد.

اسکناس‌‌های لیر به لحاظ ظاهری چه ویژگی‌هایی دارند؟

سکه‌‌ها و اسکناس‌های لیر در طول سالیان دراز، تغییرهای زیادی را به لحاظ طراحی شاهد بوده‌اند. در یک روی تمامی اسکناس‌های لیر، تصویر مصطفی کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه خودنمایی می‌کند. همان‌گونه که اشاره کردیم، ارزش‌گذاری این اسکنا‌س‌ها با مبلغ ۵ لیر آغاز می‌شود. در طرف دیگر اسکناس‌های ۵ لیری، چهره‌ای از آیدین ساییلی، تاریخ‌نگار برجسته ترکیه، منتشر شده است. اسکناس ۱۰ لیری، ابعادی برابر با ۶۴ تا ۱۳۶ میلی‌متر دارد. در یک طرف این اسکناس چهره‌ای از آتاتورک و در طرف دیگر این اسکناس تصویری از کهیت آرف، ریاضی‌دان فقید ترکیه، مشاهده می‌شود. سپس به اسکناس‌های ۲۰ لیره‌ای می‌رسیم که سبزرنگ هستند. طبق معمول دیگر اسکناس‌های ترکیه، در یک طرف این اسکناس‌ها چهره‌ای از آتاتورک نقش بسته است. در طرف دیگر اسکناس‌های ۲۰لیره‌ای ترکیه نیز تصویر احمید معمار کمال الدین، یکی دیگر از شخصیت‌های برجسته ترکیه خودنمایی می‌کند.

اسکناس ۵۰لیری، تفاوت‌ مشهودی نسبت به دیگر اسکناس‌های لیر ترکیه دارد. این اسکناس‌ها تنها پول‌های ترکیه‌ای هستند که تصویر بانویی ترک روی آن‌ها چاپ شده است. نقش فاطمه عالیه توپوز، رمان‌نویس شهیر ترک، روی این اسکناس‌ها حک شده است. سپس به اسکناس صد لیره‌ای می‌رسیم که به لحاظ طراحی یکی از زیباترین اسکناس‌های ترکیه به حساب می‌آید. جالب است بدانید به لحاظ کاربرد نیز اسکناس ۱۰۰ لیری، یکی از رایج‌ترین پول‌ها در ترکیه است. نقش بحوریزاده مصطفی ایتری، یکی از شاعرهای معروف ترکیه در پشت اسکناس ۱۰۰لیری نقش بسته است.

در نهایت به اسکناس ۲۰۰ لیره‌ای می‌رسیم. در پشت این اسکناس تصویری از نونس امره، شاعر شهیر ترک، مشاهده می‌شود. اسکناسی که از آن صحبت می‌کنیم، با ارزش‌ترین اسکناس ترکیه است. در کنار اسکناس‌های ترکی، قسمتی از اقتصاد این سرزمین با سکه‌ می‌چرخد. بانک مرکزی ترکیه، سکه‌هایی در واحد‌های یک‌ لیره‌، پنجاه کروش، ۲۵ کروش، ۱۰ کروش، ۵ کروش و یک کروش ضرب می‌کند.

چه روش‌هایی برای انتقال پول از ایران به ترکیه وجود دارد؟

انتقال پول از قدیم‌و‌ندیم به‌عنوان کاری دردسرساز در سفر به حساب می‌‌آید. از طرف دیگر با توجه به تفاوت‌های ریال ما ایرانی‌ها و لیره ترکی‌ها، مسافران بسته به صلاحدید خود، روش‌های مختلفی برای انتقال پول از ایران به ترکیه در پیش می‌گیرند. تبدیل ریال به لیره در ایران و انتقال اسکناس‌های لیره به ترکیه، یکی از قدیمی‌ترین روش‌های حمل پول در حین سفر به ترکیه به حساب می‌آید. به لطف پیشرفت‌های فناوری و ایجاد رمزارزهای ارزشمند و کیف‌ پول‌های الکترونیک، انتقال پول به رمزارزهای معروف و شناخته‌ای مانند تِتر نیز یکی دیگر از روش‌های انتقال پول از ایران به ترکیه به حساب می‌آید. در این بین بعضی از مسافرین ترجیح می‌دهند پول خود را به بانک‌های ترکی واریز کنند. ایجاد حساب در بانک‌های ملی ترکیه شرایط خاصی دارد.

واریز پول به حساب بانک‌های ترکیه

اگر دارای حساب بانکی در ترکیه هستید، به‌راحتی می‌توانید پولی که برای سفر در نظر گرفته‌اید را به حساب خود در بانک‌های ملی ترکیه منتقل کنید. برای این کار از صرافی‌های معتبر ایرانی کمک بگیرید. در نهایت با استفاده از ویزا کارت یا مستر کارت به پولی که به حساب‌های بانکی شما در بانک‌های ملی ترکیه منتقل شده دسترسی پیدا می‌کنید. گردشگران بین‌المللی به‌خوبی می‌دانند که شرکت‌های گردشگری خدمات و تخفیف‌های چشمگیری برای دارندگان ویزا کارت و مستر کارت در نظر می‌گیرند. به لطف این خدمات می‌توانید در کنار انتقال راحت پول، به تخفیف‌های چشمگیری نیز دسترسی پیدا کنید.

حواله پول به کیف پول الکترونیک

انصافاً باید گفت صنعت بانکداری در چند دهه اخیر با تحولات چشمگیری روبه‌رو شده است. به لطف این شرایط، انتقال پول در حین سفر فقط به حمل وجه نقد و حواله آن به بانک‌های خارجی خلاصه نمی‌شود. گردشگران بی‌شماری را سراغ داریم که پول خود را به کیف پول‌های الکترونیک حواله می‌زنند. کیف پول الکترونیک که به آن e-wallet نیز گفته می‌شود، نوعی سرویس پرداخت الکترونیکی به حساب می‌آید. این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد تا با گوشی هوشمند، تبلت و رایانه پرداخت‌‌های آنلاین انجام دهند. این پرداخت‌ها در بستر اینترنت صورت می‌گیرد.

با استفاده از کیف پول الکترونیک، کاربران می‌توانند اطلاعات مربوط به کارت اعتباری یا حساب بانکی خود را به صورت ایمن در دستگاه خود ذخیره کنند و از آن برای پرداخت در فروشگاه‌های آنلاین، خرید بلیط، پرداخت قبض و هزینه‌های دیگر بهره بگیرند. همچنین، کیف پول الکترونیک امکان پرداخت در فروشگاه‌های فیزیکی با استفاده از تکنولوژی NFC را نیز فراهم می‌کند.

از دیگر ویژگی‌های کیف پول الکترونیک می‌توان به سرعت و آسانی در انجام تراکنش‌ها، قابلیت انتقال وجه به دوستان و آشنایان، امکان ذخیره کردن کارت هدیه و کوپن‌های تخفیف، و همچنین قابلیت مشاهده تاریخچه تراکنش‌ها و مانیتورینگ هزینه‌های خود اشاره کرد. برخی از معروف‌ترین کیف پول‌های الکترونیکی شامل Apple Pay، Google Wallet، PayPal، Samsung Pay، Venmo و Square Cash هستند. بسیاری از کیف پول‌های الکترونیکی رایگان هستند، اما برخی از آن‌ها هزینه‌هایی مانند هزینه برداشت وجه یا هزینه پرداخت‌های گزاف را دریافت می‌کنند.

کیف پول الکترونیک فایده‌های بی‌شماری برای سفرهای خارجی دارد که قسمتی از آن‌ها از این قرار است:

• پرداخت در فروشگاه‌ها؛

• پرداخت هتل و بلیط هواپیما؛

• پرداخت در ایستگاه‌های مترو و اتوبوس؛

• انتقال وجه به دوستان و آشنایان؛

• مدیریت هزینه‌های سفر؛

• جلوگیری از سرقت.

در سفر به ترکیه لیر ببریم یا دلار؟

حتی اگر به اقتصاد علاقه‌ای نداشته باشید، باز هم به احتمال زیاد آوازه اوضاع نابسامان اقتصادی ترکیه به گوش شما رسیده است. به دلیل این شرایط اقتصادی، هزینه‌های گردشگری در ترکیه نوسان‌های زیادی دارد. بر اساس آخرین گزارش‌ها، نرخ تورم در فوریه ۲۰۲۳ به ۵۵.۱۸ درصد نسبت به ماه‌های پایانی ۲۰۱۹ رسیده است. با توجه به وضعیت لیره، عقل سلیم حکم می‌کند که در سفر به ترکیه لیره را کنار بگذارید و دلار همراه خود ببرید. در کنار دلیل‌های اقتصادی، علت‌های دیگری نیز برای همراه‌داشتن دلار در سفر به ترکیه وجود دارد. در ادامه به مهم‌ترینِ این دلیل‌ها اشاره می‌کنیم.

تفاوت‌های اصلی میان لیره و دلار در سفر به ترکیه

اهمیت زیادی بین اینکه لیره در سفر به ترکیه همراه داشته باشید یا دلار با خودتان ببرید وجود دارد. در نتیجه در ادامه به تفاوت‌های اصلی میان لیره و دلار در سفر به ترکیه می‌پردازیم.

باقیمانده پولِ سفر

احتمال زیادی وجود دارد تمامی پولی که به لیره تبدیل کرده‌اید، در سفر ترکیه خرج نشود. در این شرایط پس از پایان مسافرت دوباره باید پولی که به لیره تبدیل کرده‌اید را با ریال معاوضه کنید. این فرایند به لحاظ مالی به شما خسارت وارد می‌کند و ارزش پولتان را کمتر می‌کند.

محبوبیت بیشتر دلار در صنعت گردشگری ترکیه نسبت به لیره

جالب است بدانید محبوبیت دلار در صنعت گردشگری ترکیه به‌اندازه‌ای است که بسیاری از مراکز توریستی این ارز را به لیره ترجیح می‌‌دهند. این محبوبیت به‌اندازه‌ای است که حتی سفارت ایران در ترکیه نیز برای انجام خدمات مختلف دلار و یورو قبول می‌کنند. دولت و اداره مهاجرت ترکیه نیز برای خرید منزل در ترکیه فقط پذیرش دلار و یورو دارد. بسیاری از جاهای دیدنی ترکیه، و مراکز خرید نیز با دلار و یورو معامله می‌کنند. در نتیجه درمجموع می‌توان گفت دلار محبوبیت بیشتری در صنعت گردشگریِ ترکیه نسبت به لیره دارد.

دسترسی بیشتر دلار نسبت به لیره

امکان ندارد راهی صرافی در ایران یا ترکیه شوید که دلار نداشته باشد. این شرایط درباره لیره وجود ندارد. بسیاری از صرافی‌ها معتبرِ ایرانی از معامله لیره پرهیز می‌کنند. حتی صرافی‌هایی که لیره معامله می‌کنند این ارز را با قیمتی بین ۵ تا ۱۰ درصد گران‌تر می‌فروشند. در نتیجه در کنار اینکه دلار بیشتر از لیره در دسترس است، تبدیل ریال به دلار مقرون‌به‌صرفه‌تر نسبت به لیره تمام می‌شود.

کاهش احتمال سرقت پول

برای شما گفتیم که اسکناس ۲۰۰لیری، بیشترین واحد پول در ترکیه است. این اسکناس چندان که باید و شاید در بازارهای ترکیه وجود ندارد. به همین دلیل به احتمال زیاد در حین تبدیل پول به شما اسکناس ۱۰۰لیری می‌دهند. از طرف دیگر ۱۰۰دلاری، یکی از رایج‌ترین اسکناس‌های مسافرتی به حساب می‌آید. حجم تعداد زیادی ۱۰۰دلاری نسبت به اسکناس‌های ۱۰۰لیری چیزی حدود ۷ برابر کمتر است. در نتیجه با حمل حجم پول کمتر، احتمال سرقت آن کمتر می‌شود.

پول را چگونه در صرافی‌ها و بانک‌های ترکیه تبدیل کنیم؟

قبل از اینکه ببینیم چگونه می‌شود پول را در صرافی‌ها و بانک‌های ترکیه تبدیل کرد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم که ترک‌ها به صرافی، Döviz می‌گویند. به همین دلیل اگر دنبال صرافی در ترکیه بودید، دنبال مغازه‌هایی با تابلوی Döviz باشید. خوشبختانه در بیشتر مراکز خرید بزرگ و جاهای دیدنی ترکیه صرافی وجود دارد. این صرافی‌ها با کمال میل در ازای دریافت مبلغی به عنوان کمیسیون، پول شما را به ارزهای مختلفی مانند دلار و لیره تبدیل می‌کنند.

با این حال همان‌گونه که توضیح دادیم در سفر به ترکیه لیر ببریم یا دلار، حتماً متوجه شده‌اید کمیسیون صرافی‌ها نسبتاً گران است. این شرایط در روزهای تعطیل و آخر هفته وخامت بیشتری پیدا می‌کند. در روزهای شلوغ و پرگردشگر که بانک‌ها تعطیل هستند، نرخ مشخصی برای کمیسیون صرافی‌ها وجود ندارد. به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم برای تبدیل ارز در ترکیه راهی بانک‌های دولتی این سرزمین شوید.

این بانک‌ها کارمزد منصفانه‌ای طلب می‌کنند. ناگفته پیداست از آنجایی که بانک‌ها فقط صبح‌ها کار می‌کنند، صرافی‌ها کمیسیونی بیشتر برای معامله ارز در بعدازظهر از مشتریان می‌گیرند. در این شرایط بهتر است به جای مراجعه به صرافی، ارز خود را در درگاه‌های اینترنتیِ صرافی‌های ترکیه به دلار یا لیره تبدیل کنید. تجربه ثابت کرده بانک‌های دولتی ترکیه نسبت به بانک‌های خصوصی این کشور، کمیسیون کمتری برای تبدیل ارز دریافت می کنند. تمامی این بانک‌ها پایگاه‌های اینترنت و شعبه‌های عابربانک دارند. به لطف این شرایط در تمامی ساعت‌های شبانه‌روز می‌توانید با قیمتی مناسب به تبدیل ارز دلخواه خود مشغول شوید.

نکته‌‌های همراه‌داشتن لیره یا دلار در سفر به ترکیه

اکنون که به پرسش اینکه در سفر به ترکیه لیره ببریم یا دلار پاسخ دادیم، نوبت آن است تا با هم به نکته‌هایی برای همراه‌داشتن ارز در این سفر اشاره کنیم. با توجه به توضیحاتی که مطرح کردیم، حتماً به این نتیجه رسیده‌اید که در سفر به ترکیه بهتر است دلار همراه داشته باشید. با این حال بهتر است کمی لیره هم در این سفر با خود ببرید. پرداخت بسیاری از هزینه‌های سفر و گشت‌و‌گذار در ترکیه با لیره انجام می‌شود. برای نمونه می‌توان به کرایه تاکسی، خرید میان‌وعده و تنقلات و هزینه‌هایی از این دست در سفر به ترکیه اشاره کرد. این هزینه‌ها با لیره انجام می‌شود. از طرف دیگر از آنجایی که با هزینه‌های اندکی روبه‌رو هستیم، بهتر است قبل از سفر کمی لیره خُرد همراه داشته باشید.

تجربه ثابت کرده در روزهای کاری و ساعت‌هایی که بانک‌ها باز هستند، اختلافی حدود ۲ درصد بین اجرت تبدیل ارز در بانک‌ها و صرافی‌ها وجود دارد. این شرایط در ساعت‌ها و روزهای تعطیلی بانک به میزان چشمگیری افزایش پیدا می‌کند. کمیسیون تبدیل ارز در صرافی‌ها در ساعت‌های تعطیلی بانک‌ها گاهی اوقات به ۱۰ درصد هم می‌رسد. در نتیجه زمان‌بندی دقیقی برای سفر داشته باشید و روزهای تعطیل رسمی ترکیه را در نظر بگیرید. زمانی را برای تبدیل ارز انتخاب کنید که بانک‌های دولتی باز باشد تا هزینه کمتری برای تبدیل ارز پرداخت کنید.

در کنار صرافی‌ها و بانک‌ها، بعضی از مراکز خرید، جواهرفروشی‌ها و صرافی‌های داخل فرودگاه نیز تبدیل ارز انجام می‌دهند. این مراکز عموماً کمیسیون بیشتری نسبت به بانک‌ها و صرافی‌های معتبر دریافت می‌کنند. جالب است بدانید تجربه ثابت کرده صرافی‌هایی که در فاصله‌ای نزدیک با جاهای دیدنی ترکیه و مراکز خرید این سرزمین قرار دارند، هزینه‌ای منصفانه‌تر نسبت به دیگر صرافی‌ها برای تبدیل ارز دریافت می‌کنند.

سخن پایانی

در سفر به ترکیه لیر ببریم یا دلار، پرسش بسیاری از گردشگرانی است که راهی این دیار هستند. امیدواریم به لطف اطلاعاتی که با شما مطرح کردیم، پاسخ مناسبی برای این پرسش پیدا کرده باشید. با توجه به این اطلاعات، بهتر است بیشترین مقدار پولی که برای سفر به ترکیه در نظر گرفته‌اید را به دلار تبدیل کنید. در نهایت مقدار کمی از این پول را به لیره تبدیل کنید. در حین سفر نیز مقداری پول خُرد برای پرداخت کرایه تاکسی و چانه‌زدن با فروشنده‌ها همراه داشته باشید. برای تبدیل پول حتماً به بانک‌های دولتی ترکیه بروید. صرافی‌های معتبر و نزدیک به جاهای دیدنی ترکیه، گزینه مناسبی برای تبدیل پول به حساب می‌آیند. از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمندی از سفر به ترکیه و تبدیل پول در مسافرت‌های خارجی دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید را در قسمت نظرات با همراهان خود و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.