روستای میمند ، داستان سنگی کوه‌های مقدس

در کتبه‌های روستای میمند چنین آمده است:  هنگامی که کوه‌ها در میمند شکاف بردارند و افسانه‌های میمند به حقیقت بپیوندند گنجینه میمند پدیدار خواهد گشت و فقط یک نفر می‌تواند به آن دست پیدا کند که او از سوی خورشید می‌آید.

روستای تاریخی دستکند میمند

روستای میمند یکی از شگفت‌انگیزترین میراث درگذشتگان است. این روستای صخره‌ای که در ۳۸ کیلومتری شمال شرقی شهربابک استان کرمان قرار دارد، هدیه‌ای از تاریخ است که هنوز هم زندگی در آن جریان دارد. روستای میمند پر از ریز و درشت‌هایی تاریخی است که می‌تواند مخاطب خود را به اعماق رازآلود گذشته ببرد و دستتان را رها کند تا کشف کنید و لذت ببرید. برای شناخت بیشتر روستای میمند با واژه‌های سفرزون همراه شوید و در این کشف با ما باشید.

روستای میمند ، میراثی شگفت انگیز از دست‌سازه‌ها

روستای میمند به جهت تاریخی بلند بالا که در پشت سر دارد و جاذبه‌های فراوانش در فهرست آثار ملی ایران و فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسید تا چشم‌های جست‌وجوگر را به سوی خود بکشد. این روستای ویژه آغوش خود را به روی مهمانانش گشوده و با مهربانی از آن‌‎‌ها استقبال و پذیرایی می‌کند. در جان روستا هنوز روح زندگی جاری است و ساکنین آن به آرامی در حال گذران ایام خود هستند و به سازه‌های صخره‌ای آن روحی گرم بخشیده‌اند تا هرگز فراموش و خالی از مهر نباشند. و همین خاصیت منحصری است که روستای میمند را از سایر روستاهای صخره‌ای جدا می‌کند. مردم این روستا در نهایت سادگی به اموری مانند کشاورزی و دامپروری مشغول هستند. این مردم آداب و رسوم ویژه‌ی خود را دارند و در کلامشان می‌توانید هنوز هم برخی از واژگان ساسانی را بشنوید.

در سفرزون بخوانید: باغ شاهزاده ماهان ، روح سبز زندگی در رگ‌های کویر کرمان

روستای میمند ، راوی تاریخی طولانی

از تاریخ شروع زندگی در روستای میمند نمی‌توان اطلاعات دقیقی پیدا کرد اما هر آنچه که به‌جا مانده روایت‌گر تاریخی به بلندای ۸ تا ۱۲ هزار سال است. سنگ‌نگاره‌هایی که در این روستا کشف و شناسایی شدند قدمتی ۱۲۰۰۰ ساله در دل خود دارند. ورواگوران- باستان‌شناس ایتالیایی- با بررسی سنگ نگاره‌های یافته شده، عمر تمدن در میمند را حدود ۶ تا ۱۲ هزار سال بیان می کند. یک هیات فرانسوی در حدود ۳۵ سال پیش سنگ نگاره‌هایی با نقوش شکار در ۸ کیلومتری جنوب میمند را مورد بررسی قرار دادند و قدمت این روستا را ۱۲۰۰۰ سال تخمین زدند.

سفال‌های به دست آمده از دژ میمند اسناد تاریخی مهمی هستند که بر اساس بررسی‌های فرهنگی به ۲ تا ۳ هزار سال پیش تعلق دارند. سنگ نگاره‌ها و نقاشی‌های صخره‌ای موجود در این منطقه، با صحنه‌های شکار، قدمت میمند را به چندین هزار سال پیش باز می‌گردانند. در این میان نمونه‌هایی از آثار دوره‌های مختلف: اشکانی، ساسانی و اسلامی هم کشف شده‌اند.

روستای میمند ، ردپای آیین مهر

این روستای تاریخی خانه‌هایی دستکند دارد که شما را به دل تاریخ می‌برد. بر اساس روایت‌های مختلف این خانه‌ها میراث اندیشه‌ای است که کوه را مقدس می‌دانست و نزدیک شدن به آن را برای تقویت روحیه‌ی پایداری و استواری لازم می‌پنداشت. بربلندای کوه‌‌ها بود که خداوند را پیدا می‌کردند و از این حس و حالی که در وجودتان جاری می‌شد لذت می‌بردند.

کسانی‌که چنین باوری را در خود پرورش داده بودند در دل‌ کوه‌ها برای زندگی‌شان خانه‌هایی بنا کردند که هنوز با گذشت هزاران سال سالم و استوارند. شما با دیدن این خانه‌ها که جزئیات بی‌نظیری دارند می‌توانید اوج هنر معماری را در همان ایام درک کنید و از آن لذت ببرید. خانه‌هایی که حتی تزئیناتی مانند طاقچه‌ داشتند و در ایامی بسیار دور دست‌کند شدند. این بنای باستانی، بی‌گمان از نخستین سکونتگاه‌های بشری در ایران به شمار می‌رود.

خانه‌هایی که با جان و دل بنا شدند

نمای بیرونی بناهای دستکند

در خصوص جزئیات بی‌نظیری که این خانه‌ها دارند می‌شود متن‌هایی طولانی نوشت و از ریزترین خصوصیات آن‌ها شگفت زده شد. در هر یک از اتاق‌های خانه، طاقچه‌هایی در اندازه‌های گوناگون برای جای رختخواب، ظروف، صندوق، چراغ و … کنده شده‌ است. این خانه‌ها را « کیچه» به معنای کوچه‌های تنگ می‌نامند. بخش‌های مختلفی در این مکان‌ها ایجاد شده است. ورودی مشترکی در بخش ابتدایی خانه وجود دارد و طویله و اتاق نشیمن در دو سمت پاگرد قرار دارند. همه‌ی خانه‌ها شکل یکسانی ندارند و باتوجه به نوع زندگی ساکنانش جزئیاتی متفاوت دارند. برای جدا کردن بخش‌های داخلی خانه پستو ها را با آویختن پرده و چادر از هم مجزا می‌کردند. به‌طور کلی در روستای میمند ۴۰۶ کیچه و ۲۵۶۰ اتاق وجود دارد که همگی در سلامتی نسبی به‌سر می‌برند.

تنها خانه‌‌ها نیستند که به این شیوه بنا شده‌اند؛ آتشکده‌ی باستانی، حمام تاریخی، موزه‌ی مردم‌شناسی، مسجد تاریخی روستا، حسینیه و مدرسه‌ی روستای میمند نیز در دل همین کوه‌ها قرار دارد. به دلیل همین حفاظت بی‌نهایت مسئولانه در سال ۲۰۰۵ جایزه‌ی مرکوری به این روستا تعلق گرفت تا جاودانگی این تمدن کوچک را ابدی کند. جایزه‌ی ملینا مرکوری افتخاری است که از سوی دولت یونان و با همکاری مجامع فرهنگی بین‌المللی مانند یونسکو و ایکوموس (شورای حفاظت از بناها و محوطه‌های تاریخی) به آثار مختلف اهدا می‌شود. این آثار باید شرایط و ضوابط فرهنگی، طبیعی و تاریخی منحصر به فرد داشته باشند.

دمای هوا در خانه‌های روستای میمند

حرارت این اتاق‌ها حدود ۵ درجه متفاوت از بیرون است. در سال ۱۳۸۳ در بهمن ماه در حالی که در بیرون حرارت ۱۰ درجه سانتیگراد بود، در درون ۱۵ درجه و در خرداد ماه ۱۳۸۴ در حالی که بیرون ۲۴ درجه سانتیگراد بود، دمای درون کیچه‌ها ۱۸ درجه سانتیگراد بود.

میمند ، نوزدهمین مهمان ایرانی فهرست جهانی یونسکو

در تاریخ ۱۳ تیرماه سال ۱۳۹۴ هجری شمسی، در سی و نهمین اجلاس میراث فرهنگی یونسکو پرونده‌ی منظر فرهنگی میمند شهربابک مورد بررسی قرار گرفت و با کسب اکثریت آراء به عنوان نوزدهمین اثر جهانی ایران در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسید. یونسکو از منظر فرهنگی روستای میمند را چنین روایت می‌کند:

«در انتهای دره‌ای در جنوب کوه‌های مرکزی ایران منطقه تاریخی «میمند شهربابک» واقع شده است، که شیوه زندگی مردمانش از سال‌های دور تا به امروز به شکل سنتی همچنان در جریان است. کوچ نشینانی که روزگارشان را از راه کشاورزی و دامداری می‌گذرانند و میان اقامتگاه‌های تابستانی و زمستانی خود در فصول مختلف سال در حرکت هستند. در طول فصل سرما در قسمت‌های انتهایی دره و در خانه‌های صخره‌ای که در دل کوه ساخته شده‌اند، اقامت دارند»

آدرس روستای میمند

آدرس: استان کرمان، ۳۸ کیلومتری شمال‌شرقی شهرستان شهربابک، دهستان میمند

هزینه: ورود به روستای میمند هزینه ای در بر ندارد اما در روزهای جمعه بازدیدکنندگان ملزم به پرداخت ورودی برای هر نفر هستند که برای اتباع ایرانی ۳۰۰۰ تومان و برای اتباع خارجی ۲۰۰۰۰ تومان است.

نمای ۳۶۰ درجه روستای میمند

در سفر به میمند می‌توانید در اقامت‌گاه‌های سنتی که در همان معماری باستانی قرار دارند به استراحت بپردازید و از این سکونت به آرامشی بی‌نهایت برسید. رستوران‌های این روستا نیز طعم‌های بی‌نظیری برای شما دارند. چشم‌های خود را از از زیبایی‌های میمند پرکنید و همه‌ی این تصاویر بی‌تکرار را در دوربین‌تان ثبت کنید. در روستا قدم بزنید، با مردم محلی به گفت‌وگو بنشینید، سوغات‌هایی از کویر به ارمغان بیاورید و مهربانی طبیعت کرمان را که رنگ انار و شاه‌توت دارد با جان‌تان پیوند بزنید، چیدن گیاهان دارویی را فراموش نکنید. تجربه‌ی شگفت‌انگیز خود را از این سفر با سفرزون به اشتراک بگذارید.