«کرمانشاه ، تاریخ زنده‌ی ایران باستان است». وقتی پای‌تان به این استان برسد، تازه معنای این جمله را می‌فهمید. جغرافیایی از کوهستان‌های سربه‌‌فلک‌کشیده و دشت‌های سرسبز که هنوز هم می‌توان صدای پای لشکرهای شاهان باستانی را از میان طبیعت بکر آن شنید. از پیشدادیان، مادها، هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان، همگی کرمانشاه را یکی از مهم‌ترین بخش‌های قلمروشان می‌دانستند و بناها و آثار زیادی به‌جا گذاشته‌اند. سفر به کرمانشاه یکی از لذت‌بخش‌ترین سفرهای داخل ایران است و همه‌ نوع سلیقه‌ای را راضی می‌کند.

saadatrent

سفر با هواپیما یکی از آسان‌ترین راه‌های رفتن به کرمانشاه زیباست. اگر هم می‌خواهید به جاده بزنید و خودتان تا کرمانشاه برانید، حتما این مطلب سفرزون را بخوانید تا یک برنامه‌ی ۳ روزه‌ی کامل سفر به کرمانشاه را تجربه کنید.

روز اول، حرکت به سمت کرمانشاه از جاده‌ی شرقی

دورتادور کرمانشاه پر است از مکان‌های دیدنی و جذاب. اگر با ماشین شخصی‌تان به کرمانشاه می‌روید، پیشنهاد می‌کنیم جاهای دیدنی جاده را از دست ندهید. طبیعتی بکر با هوایی خوب که ساکنان شهرهای بزرگی مثل تهران، خوابش را هم نمی‌بینند. کرمانشاه ۳ جاده‌ی اصلی ورودی دارد؛ یکی از سمت شمال و سنندج و کردستان، دیگری از سوی شرق و همدان و آخری هم از سمت غرب و ایلام. هر کدام از این جاده‌ها لطف و صفای خاص خودش را دارد. اگر از جاده‌های کوهستانی خوش‌تان می‌آید، حتماٌ جاده‌ی سنندج را امتحان کنید.

مرکزنشینانی که اهل زود رسیدن به مقصد‌ند و دوست دارند پشت‌ سر هم تابلوی شهرها را رد کنند هم از سمت شرق وارد می‌شوند. اگر هم ادعای مارکوپولوبازی‌تان می‌شود، بهتراست بزنید به جاده‌ی غربی و ایلام که جاهای بکر و دست نخورده زیاد دارد. ما سفرمان را از همدان به سمت کرمانشاه شروع می‌کنیم. خوب است، بدانید این جاده نصف بیش‌تر جاذبه‌های گردشگری و تاریخی کرمانشاه را در خودش جا داده.

زیارتگاه آناهیتا

زیارتگاه آناهیتا| در شهر کنگاور استان کرمانشاه قرار دارد
زیارتگاه آناهیتا| در شهر کنگاور استان کرمانشاه قرار دارد

در میانه‌ی راه سفر به کرمانشاه در مسیر همدان به کرمانشاه، به شهر «کنگاور» می‌رسید. شاید اسمش را شنیده باشید، اما تعداد خیلی کمی از مردم می‌دانند مهم‌ترین اثر ایران باستان بعد از «تخت جمشید» در این شهر قرار دارد؛ «زیارتگاه آناهیتا». آناهیتا، الهه‌ی آب تمدن‌های بین‌النهرین و آسیای غربی است و تا همین امروز هم می‌توانید ردش را در نشانه‌ها و نمادهای مذهب‌های مختلف پیدا کنید. آناهیتا، خدای باروری، باران و بخشایش است و طبیعی‌ست که این الهه ارزش و اعتبار بالایی میان ادیان مختلف فلات ایران باستان برای خود دست و پا کند.

زیارتگاه آناهیتا در دل شهر کنگاور نشسته؛ به‌طوری که باستان‌شناسان معتقدند، این شهر است که به دور این زیارتگاه ساخته شده، نه زیارتگاه در دل شهر. برای این‌که به زیارتگاه بروید، باید وارد شهر بشوید. پس حواس‌تان باشد به جاده‌ی کمربندی نروید! البته اگر به تابلو‌ها دقت کنید تا خود معبد، مسیر مشخص شده است. احتمالاً در اولین لحظه‌ای که چشم‌تان به معبد بیفتد، فکر می‌کنید که این‌جا چقدر شبیه بناهای رومی است. بله! این زیارتگاه در دوره‌ی اشکانیان بنا شده، اما بعدها در دوره‌ی ساسانیان راهی برای رسیدن به «تیسفون»، پایتخت افسانه‌ای ساسانیان، بوده است.


در سفرزون بخوانید: سوغات کرمانشاه، از کاک خوشمزه تا گلیم‌های رنگ‌ووارنگ


معبد آناهیتا بیش‌تر از این‌که ظاهر بناهای ایران باستان و هخامنشیان را داشته باشد، شبیه معبدهای یونانی، سلوکی و اشکانی است. تا ۵۰ سال پیش کل این بنا زیر خانه‌ها و مغازه‌های مردم کنگاور پنهان بود، اما از سال ۱۳۴۷ کاوش‌های باستان‌شناسی، نشانه‌های یک بنای عظیم را یافتند و در نهایت آناهیتا مثل ققنوسی، سفید و زیبا از زیر خاک کنگاور سربرآورد.

بهترین زمان سفر به آناهیتا

برای سفر به کرمانشاه باید زمان‌بندی مناسبی داشته باشید. برای مثال معبد آناهیتا را در هر فصلی ببینید، هیجان‌انگیز است؛ در بهار، بوی شکوفه‌ها دیوانه‌تان می‌کند، در تابستان، درختان سرسبز اطرافش را محاصره می‌کنند، در پاییز برگ‌های زرد لای ستون‌های شکسته‌اش می‌رقصند و در زمستان هم باران و برف از همیشه سفیدترش می‌کند. خلاصه آناهیتا حسابی دیدنی‌ست.

آدرس معبد آناهیتا روی نقشه گوگل

محوطه‌ی تاریخی بیستون

بعد از دیدن کنگاور و آناهیتا، دوباره در جاده‌ی اصلی به راه‌تان ادامه دهید و سفر به کرمانشاه را پی بگیرید. ۲ مکان تاریخی در مسیرتان هست که حتماً باید قبل از رسیدن به کرمانشاه ببینیدشان؛ اولی، محوطه‌ی تاریخی بیستون و دومی، «گوردخمه‌های اسحاق‌وند».

بیستون دقیقاً بر سر دورراهی جاده‌ی منتهی به کرمانشاه قرار دارد. جاده‌ای که از سمت همدان می‌آید با جاده‌ای که از سمت «قروه» و «کامشگران» می‌آید باهم یکی می‌شوند و جاده‌ی واحدی را به سمت کرمانشاه می‌سازند. این مجموعه‌ی تاریخی از چند سنگ‌نبشته، از جمله: «کوه بیستون»، «فرهادتراش»، «پل خسرو»، «کاروانسرای ایلخانی» و «مجسمه‌ی هرکول» تشکیل شده است.

بیستون| از مکان‌های دیدنی که باید در سفر به کرمانشاه از آن دیدن کنید
بیستون| از مکان‌های دیدنی که باید در سفر به کرمانشاه از آن دیدن کنید

در روزگاران قدیم، جاده‌ی ابریشم درست از کنار بیستون می‌گذشته. شاید به این‌خاطر است که تنگه‌ی بیستون یکی از تنها مکان‌های عبور از میان رشته‌کوه‌های بلند و خشن «زاگرس» است. به‌دلیل آب فراوانی که از دل بیستون بیرون می‌آید، این کوه مکانی مقدس و پاک محسوب می‌شده است. «داریوش»، پادشاه بزرگ هخامنشی، به‌دلیل کوه‌های صخره‌ای بی‌مانند و وجود آثار نیاکان آریایی‌اش خود در بیستون، را برای کتیبه‌ی بیستون انتخاب کرد.

سعی کنید، در زمستان‌ها به این کوهستان نروید، چون سنگ‌ها لغزنده‌اند و صعود برای دیدن سنگ‌نبشته‌ها کمی سخت است. اصولا سفر به کرمانشاه در زمستان بسیار سخت اما زیباست. از طرفی کوهستان در برف، جلوه‌ی عجیبی دارد. رطوبت فراوان داخل کوه بیستون خودش را با قندیل‌های یخی که از شکاف‌ها بیرون‌ زده، ظاهر می‌کند. با دیدن این منظره تازه می‌فهمید این بنا چقدر محکم و استوار بوده که نزدیک به ۲ هزار سال دوام آورده است.

هرکول ایرانی

مجسمه‌ی «هرکول» یکی دیگر از آثار این مجموعه است که در بخش غربی‌ بیستون قرار دارد. در اولین برخورد با هرکول، متوجه‌ تفاوت معنادار آن با دیگر آثار مجموعه‌ی بیستون می‌شوید؛ مردی تنومند روی صخره لمیده و ظرفی در دست دارد. هرکول به‌جا مانده از حکومت اسکندر و سلوکیان در ایران است و تلفیقی از شیوه‌ی مجسمه‌سازی یونانی-ایرانی است. بیش‌تر بازدیدکنندگان از مجموعه‌ی بیستون اعتقاد دارند سنگ‌نبشته‌های ساسانی به‌مراتب از مجسمه‌ی هرکول زیباتر است.

آدرس بیستون روی نقشه گوگل

گوردخمه‌‌های اسحاق‌وند

گوردخمه| این گورها در نزدیکی شهر هرسین کرمانشاه قرار دارند
گوردخمه| این گورها در نزدیکی شهر هرسین کرمانشاه قرار دارند

در سفر به کرمانشاه قرار است به جاهای ترسناک هم برویم! «گوردخمه‌های اسحاق‌وند» از ترسناک‌ترین جاهای تاریخی کرمانشاه است که در نزدیکی شهرستان «هرسین» قرار گرفته. برای رسیدن به این مکان، باید مسیرتان را تا بیستون ادامه دهید و از آن‌جا وارد جاده‌ی انحرافی به سمت هرسین شوید. کمی که جاده را ادامه دهید، بلاخره به جاده‌ی انحرافی «اسحاق‌وند» برمی‌خورید.

گوردخمه‌ها روی قله‌ی سنگی تپه‌ای در شمال شرقی «ده‌نو» حجاری شده‌اند. باستان‌شناسان معتقدند قدمت این گوردخمه‌ها به دوران هخامنشیان بازمی‌گردد، اما در پژوهش‌های اخیر، این گوردخمه‌ها را به دوران «سلوکی» نسبت داده‌اند. بعد از دیدن از این گوردخمه‌ها به جاده‌ی اصلی برگردید و راه‌تان را به سمت کرمانشاه ادامه دهید.

هتل‌های کرمانشاه از هتل «لاله» تا هتل «داریوش»، با طراحی‌ها و معماری‌های مدرن و تجهیزات پیشرفته و امکانات رفاهی، شرایط اقامت دلچسبی برای گردشگران فراهم می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم شام را در هتل‌تان میل کنید و برای فردا آماده شوید.


در سفرزون بخوانید: مسجد عماد الدوله کرمانشاه ، نمایانگر معماری با شکوه قاجاری


روز دوم، سفر به طبیعت کرمانشاه

امروز قرار است هم شهرگردی کنیم و طبیعت‌گردی. اول صبح می‌خواهیم سری به تالاب «هشیلان» بزنیم و بعداز ظهر را در شهر بگذرانیم. بنابراین تا زود بیدار شوید. یک صبحانه‌ی مفصل سفارش دهید تا توان پیاده‌روی‌های امروز را داشته باشید. بعد شال و کلاه کنید و راه بیفتید سمت شمال کرمانشاه. قبل از آن اما یادتان نرود حتماً با خودتان ناهارتان را بردارید. داریم به جایی می‌رویم که در آن گیرآوردن غذای خوب و باکیفیت، سخت است، پس ساندویچ مقوی، مثل: ساندویچ مرغ یا گوشت، بردارید که حسابی سیرتان کند.

تالاب هشیلان

سراب نیلوفر| این تالاب با نام هشیلان هم شناخته می‌شود
سراب نیلوفر| این تالاب با نام هشیلان هم شناخته می‌شود

تالاب هشیلان در کیلومتر ۳۱ جاده‌ی کرمانشاه-روانسر، در دهستان «الهیارخانی» قرار گرفته است. از طریق بلوار «دولت‌آباد» می‌توانید مستقیم به هشیلان یا «سراب نیلوفر» بروید. استخری از آب‌های زلال که گل‌های نیلوفر با هارمونی رنگ‌های آبی و سبز و صورتی با وزش باد در آن موج می‌زنند. این تالاب اقامتگاه پرندگانی است که در لابه‌لای نیزارها جا خوش کرده‌اند. «خوتکاهای سفید»، «چنگر»‌ها، «اردک»ها، «دمجنبانک»‌ها و «کشیم»‌ها از جمله گونه‌های جانوری‌ای هستند که در میان «نیلوفرهای آبی»، «پنیرک»‌ها، «نی‌زار»ها و «پونه‌های آبی» این تالاب زندگی می‌کنند.

آدرس تالاب هشیلان روی نقشه گوگل

دم ظهر ناهارتان را بخورید و قبل از گرم شدن هوا، راهی کرمانشاه شوید.

بازار سنتی کرمانشاه

بازار کرمانشاه| در قدیم محل نگهداری توپ‌های جنگی بوده است
بازار کرمانشاه| در قدیم محل نگهداری توپ‌های جنگی بوده است

در مسیر وارد کرمانشاه که شدید «دولت‌آباد» را تا انتها بروید تا برسید به «کارگر». به سمت راست بپیچید تا به بلوار «مطهری» برسید. مطهری را مستقیم به پایین بروید تا به سردر «بازار توپخانه» برسید. اگر با ماشین شخصی هستید، آن را در یکی از پارکینگ‌های خیابان مطهری پارک کنید.

بازار توپخانه به‌دلیل نگهداری «توپ‌های جنگیِ» توپخانه‌ی قشون در کاروانسراهایش، به این اسم معروف شده. همین‌طور به بازار «زرگرها»، بازار «قدیم» و «تاریکه» هم شهرت دارد. این بازار حدود ۲۰۰ سال پیش به‌دست «محمدعلی میزرای دولتشاه» ساخته شد. بازار توپخانه در زمان خود طولانی‌ترین بازار کشور بود و ۱۸ «راسته» داشت که به نام «صنف» نامگذاری شده‌ بودند. مسجدها، سراها، کاروان‌سراها و حمام‌های فراوانی در این بازار بنا شدند که مسجد «عمادالدوله» و حمام «حاج‌شهبازخان» از آن دسته‌اند.

در راسته‌ی فرش‌فروش‌ها‌ی بازار کرمانشاه می‌توانید فرش‌هایی با نقش‌های ایلیاتی و تبریز پیدا کنید. نقش‌های ایلیاتی، معروف‌ترین نقش‌های منطقه‌اند که رنگ و لعاب‌شان با بیش‌تر فرش‌هایی که می‌شناسید، فرق دارد. قرمز‌شان به سرخ‌آبی می‌زند و رنگ غالب فرش است. مواظب باشید فرش‌ِ به اصطلاح «خرسک» نخرید. خرسک رج‌هایی کم‌پشت دارد و اگر کناره‌ی فرش را خم کنید، می‌توانید ریشه‌‌اش را ببنید. باید فرشی را انتخاب کنید که تراکم بالایی دارد و پشتش استوار است.

آدرس بازار زرگرها روی نقشه گوگل

طاق بستان

طاق بستان| در زبان محلی به طاق وه‌سان معروف است
طاق بستان| در زبان محلی به طاق وه‌سان معروف است

قبل از این‌که روزتان را تمام کنید به «طاق بستان» بروید. سعی کنید غروب خورشید حتماً در آن‌جا باشید تا هم روز طاق بستان را ببنید و هم جلوه‌گری‌اش در شب را. اگر دست‌تان پر است، حتماً اول به هتل بروید، خریدهای‌تان را در اتاق بگذارید و پس از آن از بلوار شهید «شیرودی» راهی طاق بستان شوید. این اثر تاریخی در دامنه‌های کوه طاق بستان و در کنار چشمه‌‌ی طاق بستان قرار دارد. در گویش محلی به این محوطه‌‌ی باستانی، «طاق وه‌سان» می‌گویند، که به معنای «طاق سنگی» است. قدمت سنگ‌نگاره‌ها و سنگ‌نوشته‌های این محوطه به دوران ساسانیان بازمی‌گردد و مراسم تاج‌‌گذاری «شاهپور دوم و سوم»، «اردشیر دوم» و «خسرو پرویز» را نشان می‌دهد.

این مکان با وجود امکانات رفاهی‌ای که در اطرافش به‌وجود آمده به یک تفرجگاه خوش‌آب‌و‌هوا تبدیل شده که دل هر بیننده‌ای را با خودش می‌برد و یادگار خوبی از سفری دلچسب به کرمانشاه در ذهن‌تان باقی می‌گذارد.

نورپردازی طاق بستان در شب دیدنی است و نباید آن را از دست بدهید. پس تا پاسی از شب در آن‌جا بمانید، عکس و سلفی بگیرید و بعد راهی هتل‌تان شوید، فردا آخرین روز سفر به کرمانشاه است و کلی جا برای دیدن دارید.


در سفرزون بخوانید: جاهای دیدنی کرمانشاه


روز سوم، تاریخ معاصر در سفر به کرمانشاه

روز سوم سفر به کرمانشاه را به سیری در تاریخ می‌گذارنیم؛ سفری برای شناختن بهتر خود کرمانشاه. سری به موزه خواهیم زد و پس از آن به سراغ باغ گل‌های کرمانشاه می‌رویم تا با خاطره‌ای خوش این سفر را تمام کنیم.

تکیه‌ی معاون‌الملک

تکیه‌ی معاون‌الملک| از آثار به‌جا مانده از دوره‌ی قاجاریه
تکیه‌ی معاون‌الملک| از آثار به‌جا مانده از دوره‌ی قاجاریه

تکیه معاون‌الملک در خیابان «مدرس» کرمانشاه و در قلب شهر قرار گرفته. برای رفتن به تکیه احتیاجی به ماشین شخصی ندارید. پس ماشین‌تان در پارکینگ هتل، جایش خوب است. باید دوربین‌تان را بردارید و صبح اول‌وقت، وقتی آفتاب از لابه‌لای پنجره‌های رنگی تکیه‌ در حال نقش‌زنی روی دیوارهایش است، به آن‌جا برسید. این لحظه‌ها جان می‌دهد برای عکاسی و سلفی گرفتن. اگر زود نرسید، خورشید به بالای ساختمان می‌آید و فرصت دیدن این تصویر فوق‌العاده را از دست می‌دهید. پس عجله کنید.

تکیه در دوران «قاجاریه» و حدود ۱۱۴ سال پیش توسط «حسین‌خان معین‌الرعایا» بنا شد. شهرت این تکیه به‌دلیل کاشی‌کاری بی‌مانندش است. تنوع رنگ، تصویرهای بی‌بدیل، تنوع در ابعاد و اندازه‌ی کاشی‌های تکیه‌ی معاون‌الملک یکی از زیباترین یادگارهای عصر قاجاریه است. سعی کنید زود دیدار از تکیه را تمام کنید و به سراغ موزه بروید.

موزه جنگ کرمانشاه

موزه‌ی جنگ کرمانشاه
موزه‌ی جنگ کرمانشاه

کرمانشاه در دوره‌ی جنگ آماج سخت‌ترین تهاجم‌ها قرار گرفت و از این نظر بعد از خرمشهر و آبادان، دومین شهر بزرگ ایران بود که صدمه دید. به همین خاطر، «موزه‌ی جنگ» کرمانشاه یکی از مهم‌ترین موزه‌های دفاع مقدس در ایران است. این موزه، به پاس و یاد دلاروی‌های ۸ سال رشادت دلیرمردانی که آسایش امروزمان را مدیون‌شان هستیم، تأسیس شده است. اگر ادوات جنگی، مثل: تانک‌ها و نفربرها، هواپیما‌های سوخو و میراژ منهدم شده‌ی عراق و مسلسل‌های روسی برای‌تان جذابیت دارد، این موزه را از دست ندهید.

آدرس موزه جنگ روی نقشه گوگل

باغ گل ها

باغ گل کرمانشاه
باغ گل کرمانشاه

آخرین جایی‌که قرار است برویم، «باغ گل‌ها»ی کرمانشاه است. باغ گل‌های کرمانشاه، دومین باغ گل‌های بزرگ ایران و یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است. این باغ با هزاران گونه‌ی متنوع گل و گیاه، در چهارفصل سال، پذیرای دوست‌دران طبیعت است. این باغ، گل‌هایی دارد که شاید در هیچ‌کجای کشورمان ندیده باشید. گل‌هایی که به‌دلیل آب‌و‌هوای خاص کرمانشاه فقط در این شهر رشد می‌کند.

آدرس باغ گل کرمانشاه روی نقشه گوگل

این باغ در اردیبهشت‌ماه خیلی زیباست. باغ گل‌های کرمانشاه جای خوبی برای خداحافظی از این شهر است. اما اشتباه نکنید، هنوز سفر  ۳ روزه به کرمانشاه تمام نشده. به هتل بروید، ناهارتان را میل کنید و بعد راهی جاده‌ی کرمانشاه-اسلام‌آباد غرب شوید. از این جاده می‌توانید به ایلام برسید یا این‌که مسیر اسلام‌آباد غرب را به جنوب ادامه دهید و به استان خوزستان و شهر آبادان وارد شوید.

رودخانه‌ی مرگ

رودخانه‌ی مرگ ماهیدشت| رودخانه‌ی ورودی به کرمانشاه
رودخانه‌ی مرگ ماهیدشت| رودخانه‌ی ورودی به کرمانشاه

در میانه‌ی مسیر کرمانشاه-اسلام‌آباد غرب به رودخانه‌ی «مرگ» می‌رسید. رودخانه‌ی مرگ آن‌طور که از اسمش پیداست، مرگ‌آور نیست؛ بلکه برعکس بسیار زیباست. این رودخانه‌ پر از جاهای بکر و دیدنی‌ است. رودخانه‌ی مرگ با آب‌های خروشان و دایمی از ارتفاعات «کوه سفید» سرچشمه می‌گیرد و از میان «سفید دشت» می‌گذرد. دلیل این همه نام «سفید» روی دشت‌ها و رودخانه‌های ماهیدشت، برف‌گیر بودن و زیبایی منحصربه‌فرد این منطقه در زمستان است.

رودخانه‌ی مرگ یکی از مهم‌ترین دلیل‌های حاصلخیزی زمین‌های کشاورزی روستاهای اطرافش است و علاوه بر این در مسیر پرپیچ و خمش، منظره‌های زیبا و دلچسبی به‌وجود می‌آورد.

رباط ماهیدشت

رباط ماهیدشت| بافت قدیمی و کهن کرمانشاه
رباط ماهیدشت| بافت قدیمی و کهن کرمانشاه

«کارونسرای قدیمی ماهیدشت» کمی پایین‌تر از رودخانه‌ی مرگ قرار دارد. اگر معماری دوره‌ی صفویه برای‌تان جذاب است، پس جای خوبی آمده‌اید. کاروانسرا در دل شهر ماهیدشت جاخوش کرده و در سال‌های اخیر هم بازسازی شده است. باید زودتر راه بیفتید تا به شب نخورید. شب را می‌توانید در شهر اسلام‌آباد غرب بگذرانید و صبح با انرژی فراوان یک سفر جدید را آغاز کنید، سفری که ممکن است به سمت جنوب و خوزستان، غرب و ایلام یا شمال و کردستان و تبریز باشد. این دیگر دست خودتان است.