ایران سرزمین عجایب و شگفتی‌هاست. در هر گوشه از این خاک ده‌ها اثر تاریخی وجود دارد که از قدمت این سرزمین حکایت می‌کنند. هر کدام از این آثار داستان‌ها در دل خود پنهان کرده‌اند، داستان‌هایی بسی جذاب و شنیدنی که بر ارزش و اعتبارشان می‌افزاید. یکی از این جاذبه‌ها و دیدنی‌ها که اهمیت تاریخی بسیاری هم دارد نوش آباد اصفهان است که این در مجله سفرزون می‌خواهیم درباره‌اش برایتان بگوییم. نوش آباد این اخیرا به یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان اصفهان تبدیل شده است و تنها در دو سال گذشته نزدیک به چهل هزار گردشگر از این محل دیدنی بازدید کرده‌اند.
علاقه‌مندان سفر و گردش وقتی نام نوش آباد به گوش‌شان می‌رسد و یا تعریف‌های دیگرانی که از این محل دیدن کرده‌اند را می‌شنوند سوألات زیادی برایشان پیش می‌آید اول اینکه اصلا نوش آباد کجاست؟ چه جذابیتی دارد؟ تاریخش چیست؟ چقدر قدمت دارد و سوال‌هایی از این دست. سفرزون در این مطلب به این سوأل‌ها پاسخ خواهد داد و اگر شما هم نام نوش آباد را شنیده‌اید و درباره آن کنجکاو شده‌اید با ما همراه شوید تا پاسخ تمام سوال‌هایتان را پیدا کنید و با خیال راحت برای سفر برنامه‌ریزی کنید.
نوش آباد اصفهان، شهر زیرزمینی عصر ساسانیان
شهر زیرزمینی نوش آباد در سال ۱۳۸۳ یعنی ۱۴ سال پیش کاملا اتفاقی توسط شخصی که می‌خواست در خانه‌اش چاه حفر کند پیدا شد. این فرد به سازمان میراث فرهنگی مراجعه و اعلام کرد که هنگام حفر چاه فاضلاب در خانه‌اش شهر زیرزمینی را پیدا کرده است. کارشناسان سازمان میراث فرهنگی به محل رفته و در چند مرحله کاوش شهر زیرزمینی را شناسایی کردند. نوش‌آباد اصفهان از توابع شهرستان آران و بیدگل و سه کیلومتر با این شهر فاصله دارد و در هشت کیلومتری شمال کاشان قرار دارد. این شهر که شهر زیرزمینی اویی هم نامیده می‌شود، قدمتی در حدود ۱۵۰۰ سال دارد و یکی از پایتخت‌های حکومت ساسانیان در دوره سلطنت انوشیروان، حاکم مقتدر این سلسله، بوده است.
نوش‌آباد یکی از مناطق باستانی و تاریخی در شمال اصفهان است و در حوالی تپه‌های باستانی سیلک قرار دارد. دهخدا نام نوش‌آباد را از ریشه انوشه می‌داند که به معنای جاودانی است. نوش‌آباد به جز شهر زیرزمینی اویی دیدنی‌های دیگری هم دارد از جمله مسجد جامع و مسجد امام علی و مسجد عتیق، قلعه خشتی سی‌زان و و پل تاریخی اسحاق‌آباد.
اویی، شهر دالان‌های تودرتو
شهر زیرزمینی اویی یا همان نوش‌آباد در زیر بافت شهر شکل گرفته و تا محدوده فعلی شهر هم گسترده شده است. این شهر ساختاری متراکم و پیچیده و گسترده است که از دالان‌های باریک تو در تو و اتاق‌های کوچک تشکیل شده. عمق شهر زیرزمینی در حدود ۴ تا ۱۶ متر است و محدوده آن تا ۴ کیلومتر بعد از حصار تاریخی شهر هم گسترده است. شهر زیززمینی نوش آباد اصفهان سه طبقه دارد و شامل چندین اتاق، راهرو، چاه و کانال است. باستان‌شناسان اعتقاد دارند که باتوجه به اینکه خاک این منطقه سخت است و روی دیوارها هم جای شی تیز وجود دارد، برای درست کردن شهر احتمالا باید از جسمی شبیه الماس استفاده شده باشد.
آدرس نوش آّباد روی نقشه گوگل
شهر زیرزمینی، پناهگاهی در دل زمین
همان‌طور که گفتیم شهر زیرزمینی نوش‌آباد سه طبقه دارد. طبقه اول شامل مجموعه‌ای از کوره راه‌ها و دالان‌هاست که برای گمراه کردن دشمنان و دور کردن آنها از محل پناهگاه اصلی ساخته شده بود. در طبقه‌های دوم و سوم هنگام وقوع جنگ و ناامنی اهالی پناه می‌گرفتند و آذوقه موردنیازشان را ذخیره می‌کردند. باستان‌شناسان در طی حفاری‌ها چندین ورودی برای شهر زیرین شناسایی کرده‌اند که بیشتر آنها در طی سالیان از بین رفته‌اند.
شهر خیلی وسیع ساخته شده تا در هنگام جنگ بتواند اهالی و آذوقه را در خود جای دهد. وجه تسمیه نام «اویی» هم سبک معماری خاص این شهر است که از دالان و راهرو است و طوری طراحی شده که تمام محله‌های آن باهم در ارتباط هستند و در دو سطح عمودی و افقی گسترش پیدا کرده است. ورودی اصلی شهر کوتاه و باریک و به اندازه عبور یک نفر است. اما بقیه ورودی‌ها به انداره قد عادی یک انسان در نظر گرفته شده.
جزئیاتی دیگر از شهر
در شهر نوش آباد اصفهان افراد برای ورود به بخش‌های اصلی شهر باید از دالان‌های تنگ و کوتاه عبور می‌کردند. روی دیوارهای شهر روی دیوارها در فاصله‌کم و نزدیک به هم چراغ پیه‌سوز وجود داشته که افراد بتوانند در این ساختار پیچیده راهشان را پیدا کنند و د بعضی جاها هم سکوهایی برای نشستن در نظر گرفته شده.
برای ارتباط بین طبقات چاه‌هایی در نظر گرفته شده بود و چاه‌هایی به شکل حرف یو انگلیسی برای تهویه هوا طراحی شده بود. این سیستم تهویه براساس اختلاف فشار بین زیر و سطح زمین کار می‌کند تا گردش هوا در زیرزمین برقرار باشد و جمعیت زیادی که در شهر پناه می‌گرفتند امکان تنفس داشته باشند. از کنار تمام فضاهای اجتماعی شهر امکان ورود به شهر زیرزمینی وجود داشته است. در شهر زیرزمینی تمام فضاهای حداقلی ضروری برای زندگی وجود داشته است.
گفته می‌شود در زمان حمله مغولان به ایران از شهر زیرزمینی اویی به عنوان پناهگاه استفاده می‌شده است، اما در اصل در زمان ساسانیان ساخته شده است.
نوشیدن قهوه جاودانی را هم فراموش نکنید
سفر به نوش‌آباد بدون نوشیدن قهوه نوش‌آبادی قطعا کامل نیست؛ قهوه‌ای با شیوه پخت کاملا ایرانی. قهوه انوشه که با خاطرات اهالی نوش‌آباد اصفهان گره خورده، مخلوط گوارایی است از قهوه عربی، کاکائو، دارچین، هل، گلاب، شکر و آب که به مدت پنج تا هشت ساعت در دیگ مسی روی آتش ملایم دم می‌کشد تا جا بیافتد. اهالی نوش‌آباد در مراسم خود از ترحیم و عزاداری گرفته تا اعیاد و جشن‌های مذهبی این قهوه را آماده می‌کردند.
قدمت این قهوه به حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ سال پیش می‌رسد که قهوه و کاکائو برای اولین بار وارد ایران شد. سال‌ها بود که سنت قهوه نوش‌آبادی فراموش شده بود تا اینکه یکی دو سال پیش چند جوان کاشانی تصمیم گرفتند تا این سنت نیکو را زنده کنند. پس در آب انبار شهر زیرزمینی کافه‌ای به نام کافه انوشه به راه انداختند و نام قهوه سنتی نوش‌آباد را هم قهوه انوشه گذاشتند. ما پیشنهاد می‌کنیم نوش‌آباد را بدون نوشیدن این قهوه که طعمی فراموش‌نشدنی و بی‌نظیر دارد ترک نکنید.
- تعداد نظرات: 372
- تعداد نظرات: 169
- تعداد نظرات: 161
- تعداد نظرات: 158
- تعداد نظرات: 150
- تعداد نظرات: 146
- تعداد نظرات: 131
- تعداد نظرات: 128
- تعداد نظرات: 121
- تعداد نظرات: 115
