جاهای دیدنی رفسنجان ، شهری کهن در استان کرمان

رفسنجان یکی از شهرهای استان کرمان است. این شهرِ قدیمی در فاصله‌ی ۱۱۰ کیلومتری شمال غرب کرمان، و در مسیر کرمان به یزد قرار دارد. شهر رفسنجان دارای آب و هوای نیمه کویری است. این شهر از اصلی‌ترین مناطق کشت پسته در ایران محسوب می‌شود. با وجود غارت و تخریب شهر در دوره‌های مختلف تاریخی، همچنان آثار باستانی زیادی در آن باقی مانده است. جاهای دیدنی رفسنجان لیست بلندی دارد که در ادامه، برخی از مهم‌ترین و معروف‌ترینِ آن‌ها را معرفی خواهیم کرد. اگر قصد دارید به شهر قدیمی و زیبای رفسنجان سفر کنید، این مطلب از سفرزون را از دست ندهید.

بادگیر معین، برج خنک‌کننده‌ای از زمان قاجار

بادگیرها نوع ابتدایی تهویه‌ها هستند که از دیرباز در مناطق کویری ایران به ویژه کرمان و یزد ساخته می‌شدند. این تهویه‌ها به شکل برج‌هایی بر روی بام خانه‌ها بنا می‌شدند و معماری آن‌ها به گونه‌ای بود که هوای خنک را به بخش‌های زیرینِ ساختمان منتقل می‌کرد. ساخت بادگیرها در شهر رفسنجان که آب و هوای نیمه کویری دارد نیز بسیار مرسوم بوده و اَشکال مختلفی از آن در ساختمان‌های قدیمیِ شهر به چشم می‌خورد. بادگیر معین که در شرق خیابان بنفشه‌ قرار دارد، یکی از جاهای دیدنی رفسنجان به شمار می‌رود. این بادگیر، باقیمانده‌ی عمارت معین و به جا مانده از دوران قاجار است. در ساخت آن از آجر، چوب، خشت خام و کاهگل استفاده شده و ارتفاعی حدود ۱۶ متر دارد.

بادگیر معین در سال ۱۳۸۴ توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شد.

دره‌ی راگه، حاصلِ هزاران سال فرسایش

دره‌ی راگه یکی از خاص‌ترین و منحصر به فردترین دره‌های ایران است که در نزدیکی رفسنجان قرار دارد. دره‌ای در قلب کویر که ۷۰ متر عمق و ۱۸۰ متر عرض دارد و طول آن به ۲۰ کیلومتر می‌رسد. عبورِ رودخانه‌ی گیودری  از دل دره، منظره‌ای تماشایی و دیدنی خلق می‌کند.

کارشناسان بر این عقیده‌اند که دره‌ی راگه بر اثر فرسایش‌های بادی و آبی به وجود آمده است. در قسمت‌هایی از این دره، صخره‌ها و تیغه‌های بلندی که ارتفاع بعضی از آن‌ها به ۱۰۰ متر می‌رسد، دیده می‌شود. مشاهده‌ی عظمت این صخره‌ها که همچون ستون‌هایی برافراشته هستند، شما را به وجد خواهد آورد. دره‌ی راگه قدمتی ۲۰ هزار ساله دارد(مربوط به دوره‌ی چهارم زمین‌شناسی). این دره‌ی شگفت‌انگیز در هنگام اکتشاف معادن کشف شده است. اگر قصد سفر به شهر رفسنجان را دارید، دیدن این دره‌ی حیرت‌انگیز و فوق‌العاده را از دست ندهید.

 آدرس دره‌ی راگه روی نقشه گوگل

در سفرزون بخوانید : جاهای دیدنی کرمان که نباید از دست دهید

غار میرزا، اسرارآمیز و شگفت‌انگیز

این غار که در روستایی به نام ده رنج، در فاصله‌ی ۳۰ کیلومتری شمال شرقی رفسنجان واقع شده، یکی از بهترین جاهای دیدنی رفسنجان است. در سال ۱۳۸۷ گروه امداد و نجات هلال احمر استان کرمان با کمک هیئت کوهنوردی، تمامی بخش‌های غار را شناسایی و ثبت کردند. غار میرزا شامل ۸ تالار اصلی و ۴ تالار فرعی است. در این تالارها، قندیل‌های سنگی با رنگ‌ها و طرح‌های مختلفی وجود دارد. استالاکتیت‌ها و غار سنگ‌های چند میلیون ساله، که ارتفاع برخی از آن‌ها به اندازه‌ای است که سقف تالار را به کفِ آن متصل می‌کند.

در بخش میانی غار یک فرود هیجان‌انگیز ۹۰ متری را تجربه خواهید کرد. با توجه به اینکه زمان زیادی از کشف غار میرزا نمی‌گذرد، این غار کاملاً بکر و دست نخورده باقی مانده است. حتی بسیاری از مردم محلی از وجود آن آگاه نیستند. برای علاقه‌مندان به غارنوردی در مکان‌هایی بکر و اسرار آمیز، بازدید از این غار یک پیشنهاد ویژه است. توجه داشته باشید که ورود به غار نیازمند تجهیزات غارنوردی، راهنما و تخصص در غارنوردی است.

درخت پسته‌ی اودرج، کهنسال‌ترین درخت پسته‌ی دنیا

در شمال استان کرمان و در فاصله‌ی ۳۵ کیلومتری از آن، یک روستای قدیمی به نام «اودرج» واقع شده است. در بخشی از روستا، قبرستانی باستانی وجود دارد که سنگ قبرهای آن به ۱۳۰۰ سال پیش تعلق دارد. در گوشه‌ای از این قبرستان، درخت پسته‌ای کهنسال با عمری بالغ بر ۱۵۰۰ سال به چشم می‌خورد. این درخت، قدیمی‌ترین درخت پسته‌ی جهان است که قطری بیشتر از ۵ متر و ارتفاعی حدود ۱۲ متر دارد.

آدرس روستای اودرج روی نقشه گوگل

موزه‌ی مردم‌شناسی رفسنجان، مکانی برای آشنایی با زندگی و آداب و رسوم مردم محلی

حمام تاریخی آقا سید مهدی قریشی، که در حال حاضر موزه‌ی مردم‌شناسی رفسنجان است، در میدان موزه‌ی شهر واقع شده و یکی از جالب‌ترین جاهای دیدنی رفسنجان است. در این موزه سبک زندگی و آداب و رسوم مردم رفسنجان نمایش داده می‌شود. رختکن حمام با راهروی کوچکی به گرمخانه متصل می‌شود که در این بخش مجسمه‌های زیادی به چشم می‌خورد. مجسمه‌ی زنانی که لباس‌های رنگارنگ به تن دارند و با در دست داشتن سینی‌هایی از سکه و گل و خوراکی، مراسم و آیین عروسیِ مردم رفسنجان در زمان قاجار را به تصویر می‌کشند. مجسمه‌های دیگری نیز از زنان و مردان، با لباس‌های محلی در این موزه به چشم می‌خورد. دستگاه‌های ریسندگی و بافندگی، آسیاب‌های آبی، اشیاء عتیقه، وسایل سنتی حمام و … از دیگر اشیاء موجود در موزه است.

 آدرس موزه مردم شناسی رفسنجان روی نقشه گوگل

در سفرزون بخوانید : بازارهای کرمان کجاست و چه دارند؟

برج خلیل آباد، برجی نظامی در جاهای دیدنی رفسنجان

برج خلیل آباد در شمال رفسنجان، محله‌ی خلیل آباد، خیابان ۱۵ خرداد قرار دارد. این برج، بنایی به جا مانده از اواسط دوران قاجار (زمان حکومت ناصرالدین شاه) است که توسط سه برادر به نام‌های استاد شعبان، استاد علی و استاد حسین ساخته شد. این بنا تماماً از خشت خام و گل ساخته شده و حتی تزئینات آن نیز با خشت انجام گرفته است. براساس نظرِ مورخان، برج خلیل آباد کاربرد نظامی و دفاعی داشته و مکانی برای استقرار نگهبانان و دیده‌بانی و مراقبت آن‌ها از شهر بوده است.

آدرس برج خلیل آباد رفسنجان روی نقشه گوگل

خانه‌ی حاج علی آقا، بزرگ‌ترین خانه‌ی خشتی دنیا

خانه‌ی حاج آقا علی یکی از زیباترین جاهای دیدنی رفسنجان و از کم‌نظیرترین خانه‌های به جا مانده از دوره‌ی قاجار است. این بنا در نزدیکی روستایی به نام قاسم آباد، در ۶ کیلومتری شهر رفسنجان قرار دارد.

حاج آقا علی، معروف به زعیم الله رفسنجانی، یکی از تجار بزرگ و معروف زمان خود بود که این خانه را در سال ۱۱۳۶ هجری شمسی بنا کرد. خانه‌ی حاج آقا علی با مساحت ۷۰۰۰ متر مربع و ۸۶ اتاق، بزرگ‌ترین خانه‌ی خشتی دنیا است. ساختمانِ خانه ۴ بخش اصلی دارد که عبارتند از: شاه‌نشین، حوضخانه، ساختمان پاییزی و زمستانی. از آنجایی که خانه در منطقه‌ای کویری ساخته شده ، جهت جلوگیری از ورود شن‌های کویر به داخل مجموعه، دیوارهای بسیار بلندی در اطراف آن ساخته شده است.

آدرس خانه حاج آقا علی رفسنجان روی نقشه گوگل

در سفرزون بخوانید : رستوران های کرمان ، معرفی مکان‌هایی برای طعم‌های لذیذ

کاروانسرای کبوترخان، ساخته شده به دستور شاه عباس

این کاروانسرا در روستای کبوترخان، در کیلومترِ ۳۵ جاده‌ی رفسنجان-کرمان قرار دارد. بر اساس سنگ‌نوشته‌ی سردرِ بنا، عده‌ای آن را مربوط به اوایل دوره‌ی زندیه می‌دانند؛ اما با توجه به معماری کاروانسرا، عده‌ای دیگر بر این عقیده‌اند که ساخت آن به دوره‌ی صفویه بازمی‌گردد. کلِ مجموعه، مساحتی بالغ بر ۲۰۰۰ متر مربع دارد که ۴۰۰ متر از آن به حیاط اختصاص یافته است و در ۴ گوشه‌ی حیاط، ۴ برج به چشم می‌خورد. گفته می‌شود کاروانسرای مذکور توسط گنجعلی خان (والی کرمان) و به دستور شاه عباس ساخته شده است.

 آدرس کاروانسرا کبوتر خان رفسنجان روی نقشه گوگل

حصار قدیم رفسنجان، تنها بخشِ باقیمانده از حصار اصلی شهر

حدود ۲۰۰ سال پیش در اطراف شهرِ قدیمِ رفسنجان که بهرام آباد نامیده می‌شد، به دستور امیر مفخم بختیاری (حاکم کرمان در زمان قاجار) حصارها و دروازه‌هایی ساخته شد. در بخش‌های شمالی (دروازه مزار)، شرقی (دروازه کمال آباد)، جنوبی (دروازه علی آباد) و غربی (دروازه قطب آباد) دروازه‌هایی وجود داشته که جز دروازه‌ی قطب آباد، اثری از بقیه‌ی آن‌ها باقی نمانده است. حصار قدیم رفسنجان که در حال حاضر در مرکز شهر واقع شده، تنها بخشِ باقیمانده از حصار اصلی شهر و یکی از جاهای دیدنی رفسنجان است. این حصار طولی برابر با ۵۴۰۰ متر و ارتفاعی حدود ۶ متر دارد. از موادی همچون کاهگل، خشت خام و گل لگد خورده ساخته شده و به شکل زیبایی در این قسمت از شهر خودنمایی می‌کند.