جاهای دیدنی سنندج ؛ از خسروآباد تا حمام خان

سنندج، سرزمین عمارت ها و تپه ها، الهام گرفته از تاریخ و فرهنگ، دومین شهر بزرگ غیورمردمان کرد. شهری که در لغت معنی آشیانه عقاب دارد. احتمالن بخاطر نحوه قرارگیری آشیانه مانندش در دل کوه های استوار زاگرس. یا شاید به خاطر سکونت مردمانی به شجاعت و سرسختی عقاب. کردهای عزیزی که در عین صلابت، مهربانی و مهمان دوستی شان شهره آفاق است. سنندج مرکز استان کردستان و از جمله شهرهای خوش آب و هوای غرب کشور است که در برهه ای از تاریخ صفویان، به عنوان مرکزیت سیاسی حاکمان محلی توسط خاندان اردلان ها پایه ریزی شد. این پیشینه تاریخی باعث شده تا بخش اعظمی از جاذبه های گردشگری سنندج یادگارهایی از دوران صفویه را در دل خود داشته باشند. با سفرزون همراه باشید تا دیداری از این شهر  کردنشین دوست داشتنی داشته باشیم و جاهای دیدنی سنندج را بشناسیم.

عمارت خسروآباد ؛ شاخص ترین یادگاری اردلان ها

عمارت های تاریخی بخش عمده جاهای دیدنی سنندج را تشکیل می دهند. عمارت خسروآباد شاخص‌ترین بنای استان کردستان است که به عنوان مقر حکومت والیان اردلان مورد استفاده قرار می گرفت. قدمت ساخت آن به دوره قاجار بازمی گردد که به دستور حاکم وقت کردستان امان الله خان اردلان صورت گرفت. این مجموعه که در بلوار خسروآباد شهر سنندج قرار گرفته شامل یک باغ و عمارتی متشکل از چندین بخش می شود. از جمله بخش اصلی که قصر سلطنتی با ورودی ستون‌دار است تا حمام و غلام گردش ها و اتاق دربان ها.

عمارت بیشتر به منظور مراسمات تشریفاتی و استقبال شاهانه مورد استفاده قرار می گرفته. نکته جالب در مهندسی عمارت تأمین آب شرب آن است که از مجموعه قنات‌های تعبیه شده در روی کوه آبیدر نشأت می‌گیرد. وجود حوض و فواره با آب جاری در طبقه سوم قصر نیز می تواند در اوج بداعت شما را شگفت زده کند.

موزه سنندج (عمارت سالار سعید) ؛ رنگ بازی نور

از جمله کاربردهای عمارات اصیل قدیمی در سراسر دنیا تبدیل آن ها به موزه است. ساختمان موزه سنندج نیز در گذشته ملک شخصی به نام سالارسعید بوده که بعدها به دلیل ویژگی های خاص معماری ایرانی، به تملک وزارت فرهنگ و هنر وقت جهت تأسیس موزه درآمده است. این عمارت که از جاهای دیدنی سنندج است شامل یک حیاط بزرگ و ساختمان دو طبقه با تالار تشریفات مزین و همچنین زیرزمین و حوض خانه زیبا و انبار است که با گچبری های زیبا و آیینه کاری های هنرمندانه تزئین شده است. موزه سنندج از دو بخش مجزای تاریخ و باستان شناسی تشیکل شده و مجموعه ای از اشیای قدیمی از دوران ماقبل تاریخ تا دوران قاجار در آن نگهداری می‌شوند. اما چشمگیرترین قسمت ساختمان، پنجره های اروسی بزرگ هفت لنگه هستند که با ترکیب رنگی هنرمندانه روح هنر ایرانی را در ساختمان بنا دمیده اند.

عمارت حبیبی ؛ دیوار به دیوار موزه

مقارن با اواخر سلطنت ناصرالدین شاه، به سفارش یکی از علمای اهل سنت ملا لطف الله شیخ الاسلام عمارتی ساخته شد که بعدها نوادگانش آن را به دو بخش تفکیک کرده و به فروش رساندند. بخش بیرونی به تملک سالار سعید درآمد که هم اکنون موزه سنندج است و بخش اندرونی به خانواده حبیبی رسید. اگرچه به دلیل مسائل مالکیت دو عمارت را با نام های جداگانه ای می خوانند اما یکپارچگی معماری و وحدت فضا را به وضوح می توان در کلیت آن ها دید. عمارت حبیبی تا سال ۱۳۷۱ در مالکیت خانواده حبیبی بود و در این سال به تملک میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان درآمد و در فهرست جاهای دیدنی سنندج قرار گرفت. عمارت حبیبی هم اکنون، قسمت اداری موزه سنندج است.

عمارت وکیل‌الملک ؛ خاص در میان جاهای دیدنی سنندج

خاندان های قدرتمند و اعیان گذشته بخشی از اقتدار خود را در ساختمان و بنای خانه شان به رخ می کشیدند. خاندان وکیل یکی از این خانواده های قدرتمند در تاریخ کردستان بوده و عمارت وکیل الملک، ملک موروثی آن هاست. اصل بنا مربوط به دوره زندیه است و در چند دوره پیاپی تعمیر و بازسازی شده و فضاهایی از جمله چندین حیاط، بازارچه و حمام به آن الحاق شده است. در جلوی ایوان‌های اصلی که رو به باغ دارند، ستون‌های سنگی زیبایی با تزیینات طنابی قرار گرفته و روی آن‌ها سقف شیروانی با طرح کلاه فرنگی کار شده‌است. از ویژگی‌های بارز این مجموعه اروسی‌های پرکار و آجرکاری‌های زیبا است که جلوه خاصی به بنا داده. این عمارت در خیابان کشاورز شهر سنندج واقع شده.

عمارت آصف وزیری ؛ خانه کردستان

اما در میان جاهای دیدنی سنندج ، عمارت آصف وزیری جایگاه ویژه ای دارد. چرا که به عنوان نمادی از هویت فرهنگی اقوام کرد، با نام “خانه کرد” شهرت یافته است. پروژه خانه کرد بزرگترین موزه مردم‌شناسی مربوط به یک قوم در ایران است که مرحله نخست این پروژه را عمارت آصف به خود اختصاص داده. عمارتی قدیمی مربوط به دوران صفویه که در دوره‌هایی همچون قاجاریه و پهلوی اول، بخش‌هایی به آن افزوده شده است.

به دلیل قرار گرفتن شهر سنندج در منطقه سرد و کوهستانی، بخش اصلی خانه کرد در شمال حیاط و رو به قبله به‌گونه‌ای ساخته شده است که بتواند از تابش خورشید بیشترین بهره را ببرد و سقف‌های آن نیز برای کاهش سرما در طول زمستان به صورت دوجداره ساخته شده است. علاوه بر معماری خاص و حیرت انگیز بنا، بازدید از موزه مردم شناسی آن نیز با داشتن بخش های متنوعی شامل نگارخانه، حمام، غرفه‌های زندگی شهری، مکتب خانه، مشاغل و فنون، اتاق خان، بخش پوشاک، غرفه شکار و غرفه مطبخ زندگی روستایی، شما را حسابی سرگرم خواهد کرد.

بازار سنندج ؛ الهام گرفته از نقش جهان

بازارهای قدیمی شهرها با آن طاق و تویزه های گنبدی شکل و راسته طولانی شان، هنوز که هنوز است شریان های اقتصادی شهر را در دست دارند. بازار سنندج هم ازین قاعده مستثنا نیست و یکی از جاهای دیدنی سنندج است. این بازار که یادگار طلایی دیگری است از دوران صفویه در مرکز شهر سنندج واقع شده. نکته جالبی که در مورد این بازار وجود دارد این است که بر خلاف بازارهای سنتی ایرانی که به صورت خطی شکل گرفته اند،با الهام از میدان نقش جهان اصفهان به صورت مستطیلی ساخته شده و سراهای مختلفی در میان آن قرار گرفته اند. البته امروزه به واسطه کشیدن خیابان انقلاب از وسط آن به دو بخش مجزا تقسیم شده و از کل بازار فقط سه دروازه قدیمی باقی مانده است. اگر برای خرید سری به این بازار زدید، حتمن از فضای گرم و صمیمی آن لذت خواهید برد.

پارک آبیدر ؛ چشم اندازی بر فراز شهر

آبیدر نام یکی از مشهورترین جاهای دیدنی سنندج است. در میان کوه های ۲۵۰۰ متری آبیدر واقع شده که از سمت غرب بر سنندج اشراف کامل دارد. واژه آبیدر یا آبدره به معنی دره‌ای است که از آن آب فراوان تراوش می‌کند و علت نامگذاری آن هم وجود چشمه های فراوان آب زیرزمینی در منطقه است. پارک جنگلی آبیدر نیز درست در دل همین چشمه ها قرار داشته و میزبان با صفا و همیشگی مردم سنندج و مسافران این شهر است. این پارک چندین باغ و چشمه دارد و چشم انداز شهر سنندج از فراز آن تماشایی است. اما بدون شک منحصربه فرد ترین بخش مجموعه، وجود بزرگترین سینمای روباز کشور با گنجایش ده هزار نفر است. هر شب ساعت ۲۱، یک فیلم در این سینما اکران می شود و صدای آن از طریق موج FM رادیو در هر مکان از پارک جنگلی قابل دریافت است.

حمام خان ؛ جلوه ای از کاشی کاری ایرانی

در ضلع شمالی بازار سرپوشیده سنندج، یکی از زیباترین و اصیل ترین حمام های ایران کهن جای گرفته است. حمام خان در دوره قاجار به دستور والی کردستان در بافت قدیمی و هسته مرکزی شهر ساخته شد. این حمام دارای فضاهای معماری ایرانی شامل در ورودی هشتی منتظری، حمام سرد، هشتی کوچک مربوط به سرویس بهداشتی، حمام گرم، گرم خانه، خلوتی‌های سمت راست و چپ، خزینه‌ی بزرگ و دیگر فضاهای خدماتی است.

وجود سه آب نما در حمام سرد و دو آب نما در حمام گرم و آب نماهایی جدا در کف خلوتی ها باعث شده تا طنین دلنشین آب تمام وقت در حمام شنیده شود. اما شاید قابل توجه ترین بخش حمام کاشی کاری آن باشد که با طرح های مسحورکننده ای نظیر شکار و نبرد شیر و اژدها و طرح های اسلیمی بر روی کاشی های هفت رنگ، چشم هر بیننده ای را خیره می کند.

دریاچه زریوار؛ چشم‌نواز درخشان

از جمله جاهای دیدنی سنندج می‌توان به دریاچه زریوار اشاره کرد. این دریاچه دیدنی و شگفت‌انگیز یکی از مکان‌های توریستی و گردشگری سنندج به شمار می‌رود که شهرت فراوانی نیز دارد. دریاچه زیبای زریوار در فاصله‌ای ۳ کیلومتری در غرب مریوان قرار دارد که به جرات یکی از محبوب‌ترین دیدنی‌های سنندج محسوب می‌شود. ویژگی جالب و خاص این دریاچه این است که منبع خاصی برای پر بودن ندارد و تنها از طریق بارش‌های فصلی و چشمه‌ها پر می‌شود.

در این دریاچه امکانات تفریحی جالبی همچون قایق سواری وجود دارد که می‌تواند یک روز هیجان‌انگیز و یک تفریح خاص را برایتان ایجاد کند. در مجاورت دریاچه زریوار، فروشندگان محلی وجود دارند که می‌توانید ماهی کباب خوشمزه و معروف سنندج، انواع آش و نان‌های محلی را از آن‌ها خریداری کرده و نوش جان کنید. همچنین مکان‌هایی برای برپایی چادر و شب ماندن در کنار دریاچه وجود دارد که مسافران می‌توانند از آن استفاده کنند.

اگر از طبیعت گردی لذت می‌برید و به دنبال مکانی جدید و خاص برای گردش هستید، دریاچه زریوار را انتخاب کنید.

اطلاعات بازدید از دریاچه زریوار

ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته

قیمت بلیت: رایگان

آدرس دریاچه زریوار: سنندج، ۳ کیلومتری غرب مریوان.

اورامانت؛ طبیعت بکر کردستان

از دیگر زیبایی‌های کردستان و جاهای دیدنی سنندج باید به هورامان یا اورامانت اشاره کرد. اسن منطقه دیدنی، در واقع مرز میان اسران و عراق است که با ویژگی‌های فوق‌العاده و مناظر طبیعی خاصش شهرت یافته است‌. اگر به منطقه بکر اورامانت سفر کنید، می‌توانید مجموعه‌ای از دره‌های پیچ در پیچ و سرسبز، کوه‌‌های بلند و برافراشته، رودخانه‌های پر پیچ و خم و خروشان را ببینید. در این منطقه ابرهای زیبایی وجود دارند که درست در نزدیکی زمین تشکیل می‌شوند که با راه رفتن در آنجا، انگار در میان ابرها قدم برمی‌دارید.

اورامانت از محبوب‌ترین و منحصر به فردترین جاذبه‌های سنندج است که رفتن به آنجا، حسی فوق‌العاده و دوست داشتنی را به شما منتقل می‌کند.

اطلاعات بازدید از اورامانت

ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته

آدرس اورامانت: سنندج، مرز مشترک ایران و عراق.

پلنگان؛ روستای پلکانی کامیاران

پالنگان یا پلنگان، نام روستایی در شهرستان کامیاران کردستان است که از جمله دیدنی‌های سنندج به شمار می‌رود. این روستای تاریخی و جذاب بافتی سنتی دارد و معماری پلکانی آن توجه گردشگران را به خودش جذب کرده است. در این روستا، علاوه‌بر معماری خاص و هنرمندانه پلکانی با خانه‌های سنگی، می‌توان چشمه‌ها و آبشارهای خاص و تماشایی را دید که برای هر گردشگر و مسافری، جذاب و جااب توجه است.

اطلاعات بازدید از پلنگان

ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته

قیمت بلیت: رایگان

آدرس پلنگان: کردستان، شهرستان کامیاران.

غار کرفتو؛ طولانی ترین غار ایران

یکی دیگر از جاهای دیدنی سنندج غار کرفتو نام دارد که می‌توان آن را از جمله اسرارآمیزترین غارهای ایران دانست. این غار در حقیقت حاصل همکاری میان انسان و طبیعت است و امروزه به شکلی اسرارآمیز و با ظاهری شگفت‌انگیز وجود دارد. قدمت غار کرفتو به قرن ۳ میلادی باز می‌گردد و از نظر تاریخی حائز اهمیت است. به دلیل آنکه این غار در دوره‌های مختلف تاریخی، محل سکونت انسان‌ها بوده است، تغییرات جالبی در آن به وجود آمده است که تماشای آن بسیار لذتبخش است.

در سفر به سنندج حتما از غار کرفتو دیدن کنید و از بودن در آنجا نهایت لذت را ببرید.

اطلاعات بازدید از غار کرفتو

ساعت بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته

قیمت بلیت: رایگان

آدرس غار کرفتو: سنندج، فاصله ۷۰ کیلومتری شهر دیواندره.

پل قشلاق؛ یادگار صفویان

از دیگر جاهای دیدنی سنندج باید به پل قشلاق اشاره کرد که با ظاهری جذاب در سنندج قرار گرفته است. این پل تاریخی به دستور شاه صفی صفوی ساخته شد که کار ساخت آن را شخصی به نام سلیمان خان اردلان انجام داد. پل قشلاق بر روی رودخانه‌ قشلاق بنا شده و نام خود را از این رود وام گرفته است. این پل در حدود ۷۸ متر طول و ۳ متر عرض دارد و از ۶ دهانه تشکیل شده است. در طول تاریخ، این پل بارها مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته که تاریخ و اطلاعات آن بر روی سنگ نبشته‌ای در کوه مجاور پل نمایان است.

در سفر به سنندج جذاب، پل قشلاق را فراموش نکنید و از این دست سازه زیبای بشری لذت ببرید.

اطلاعات بازدید از پل قشلاق

ساعات بازدید: همه روزه، ۲۴ ساعته

قیمت بلیت: رایگان

آدرس پل قشلاق: سنندج، شرق سنندج، رودخانه قشلاق.

پارک لاله سنندج

گاهی در سفر فقط به‌دنبال یک جای دنج و آرام می‌گردیم تا کمی استراحت کنیم. تصور کنید مدام در شهر از این جای دیدن به جای دیگری رفتید یا به‌دنبال خرید سوغات برای عزیزان خود بودید. در این مواقع یک پارک می‌تواند بهترین مکان برای استراحت شما باشد. پارک لاله سنندج یکی از بهترین پارک‌های این شهر محسوب می‌شود. در ایام آخر هفته، بسیاری از مردم محلی برای پیک‌نیک و دورهمی به این پارک می‌آیند. در پارک لاله سرویس بهداشتی، آبخوری، بوفه و کافه وجود دارد. همچنین می‌توانید از آلاچیق، دریاچه تفریحی، زمین‌بازی کودکان و سایر امکانات برای سرگرمی استفاده کنید. همان طور که از نام این پارک مشخص است، در فصل اردیبهشت پوشیده از گل‌های لاله رنگارنگ می‌شود.

ساعت بازدید: ۲۴ساعته

هزینه بازدید: رایگان

آدرس: استان کردستان، سنندج، خیابان لاله

روستای نگل

سنندج به خودی خود زیباست؛ اما اگر به‌دنبال ماجراجویی بیشتر هستید، می‌توانید سری به روستای نگل بزنید. روستای نگل یکی از زیباترین جاهای دیدنی سنندج محسوب می‌شود. این روستا در مسیر جاده سنندج – مریوان قرار دارد. قرآنی با نام «قرآن نگل» در این روستا وجود دارد که باعث شهرت آن شده است. گویا در دوران خلیفه سوم، ۴ نسخه قرآن کتبی نوشتند و به ۴ نقطه دنیا فرستادند. مردم محلی بر این باور هستند که این قرآن یکی از همان ۴ قرآن نسخه خطی است. از این قرآن در مسجد نگل نگهداری می‌شود. مردم نیز برای دعا و برآورده‌شدن حاجات خود به این مسجد می‌آید. زیارت از این قرآن می‌تواند برای گردشگران بسیار جذاب باشد.

ساعت بازدید: ۲۴ساعته

هزینه بازدید: رایگان

آدرس: کردستان، ۶۵ کیلومتری شهر سنندج و در مسیر سنندج – مریوان

امامزاده پیر عمر

بر اساس روایات محلی و اسناد تاریخی، سید عبدالصمد که یکی از فرزندان حضر علی بوده، در این مقبره به خاک سپرده شده است. امامزاده پیر عمر یک مجموعه از مقبره، مسجد، آرامگاه مشاهیر و بزرگان سنندج و همچنین فضاهای اطراف آن است. امامزاده پیرعمر در نزدیکی قلعه حکومتی قدیمی سنندج قرار دارد. پس می‌توانید یک تیر و دو نشان بزنید و از هر دو در طول یک روز دیدن کنید. لازم به ذکر است بر اساس کتیبه‌ای که در کنار این مقبره یافت شده است، قدمت ساخت آن به سال ۱۰۴۶باز می‌گردد. البته گویا در دوره‌های مختلف تاریخی، بخش‌های مختلف را نیز به آن اضافه کرده‌اند. بنای اصلی مقبره دارای تزئینات آجری، ارسی‌های بسیار زیبا و آینه‌کاری‌های استادانه است.

ساعت بازدید: ۲۴ساعته

هزینه بازدید: رایگان

آدرس: کردستان، سنندج، خیابان امام، کوچه امامزاده پیرعمر

عمارت مشیر دیوان

عمارت مشیر دیوان جزو آن دسته از ابنیه تاریخی است که حتی از تماشای تصویر آن نیز سیر نمی‌شوید. این عمارت در محله قدیمی سرتپوله قرار دارد. قدمت عمارت مشیر دیوان به دوران قاجار باز می‌گردد. گویا میرزا یوسف مشیر دیوان، مشاور و همچنین جانشین حاکم منطقه دستور ساخت این بنا را داده است. بر اساس روایات محلی و اسناد تاریخی، خود وی تا چندین سال در همین بنا اقامت داشته است. در حال حاضر این بنا را به دست فراموشی سپرده‌اند و آسیب بسیاری را به چشم خود دیده است. امید به آنکه در آینده نزدیک شاهد بازسازی و یا تبدیل شدن آن به یک موزه بسیار زیبا باشیم. این عمارت حیاطی بسیار بزرگ دارد که شامل بخش‌های خصوصی، عمومی، خدماتی، تشریفاتی و بهداشتی می‌شود.

ساعت بازدید: ۲۴ساعته

هزینه بازدید: رایگان

آدرس: کردستان، سنندج، خیابان شهدا (فرح)، محله‌ی قدیمی سرتپوله

عمارت سرهنگ آزموده اردلان

عمارت سرهنگ آزموده اردلان یکی دیگر از ابنیه تاریخی سنندج است. این عمارت زیبا در گذشته به خاندان «اردلان» تعلق داشته است. درباره بیوگرافی سرهنگ آزموده اردلان اطلاعات خاصی در دست نیست؛ اما چند سالی می‌شود که سازمان میراث فرهنگی، این عمارت را از خاندان اردلان خریداری کرده است. در حال حاضر عمارت اردلان جزو آثار ملی ایران به حساب می‌آید و امکان بازدید از فضای بیرونی آن فقط وجود دارد. سبک معماری خانه کاملاً درون‌گرا است و فضاسازی به‌خوبی به چشم می‌خورد. سردر ورودی این بنا دارای نیم‌هشتی است که نشانه معماری دوران قاجار به حساب می‌آید.

ساعت بازدید: ۲۴ساعته

هزینه بازدید: رایگان

آدرس: کردستان، سنندج، محله قطارچیان، کوچه خسروی

برای آشنایی بیشتر با دیدنی های سنندج کلیک کنید.