کافهها سالیان سال پاتوقی برای جوانان و روشنفکران از قشرهای مختلف فرهنگی و هنری بودهاند و تا به امروز نیز این کارکرد خود را حفظ کردهاند. در شهرهای بزرگی نظیر تهران، کافهنشینی مدتهاست به پدیدهای رایج تبدیل شده و طرفداران زیادی هم دارد. اما آیا تا به حال از خود پرسیدهاید اولین کافهها چه شکلی بودند و چگونه سرویس میدادند؟ در تهران از هرکسی این سوال را بپرسید، بیبروبرگرد آدرس کافه نادری را به شما میدهد! این کافه از نسل نخستین کافههایی است که در تهران رونق گرفتهاند و هنوز هم با همان حس و حال قدیم پابرجایند. قصد داریم تا در این مطلب، سری به این کافهی نوستالژیک بزنیم و شما را به خاطرهبازی کوتاهی با گذشته ببریم. پس تا انتها سفرزون را همراهی کنید.
کافه و هتل نادری نام یکی از قدیمیترین کافههای تهران است که در شرق پل کالج در محدوده خیابان جمهوری (نادری سابق) قرار گرفته است. بسیاری از بزرگترها و افراد مسن اولین کافهنشینیهای خود را در این کافه تجربه کردهاند و طعم اولین قهوههایشان را در آنجا چشیدهاند. به علاوه، عدهای از مشهورترین روشنفکران تاریخ معاصر هم از مشتریان اصلی این کافه بودهاند و کافه هم بخشی از شهرت خود را مدیون آنهاست. اما خوب است در ابتدا تاریخچه مختصری از این کافه که در سال ۱۳۸۲ ثبت ملی شده است را برایتان بگوییم.
تاریخچه کافه نادری
در دورهی پهلوی اول، شاهد ظهور پاتوقهایی در شکل و شمایل رستورانها همراه با مهمانخانهها بودیم. کافه نادری هم به همین سبک و سیاق در سال ۱۳۰۶ توسط یک مهاجر ارمنی به نام «خاچیک مادیکیانس» افتتاح شد و نخست به عنوان یک قنادی آغاز به کار کرد. رفته رفته به یک کافه قنادی تبدیل شد و پس از مدتی کاربری رستوران هم پیدا کرد. در نهایت هتلی هم در طبقهی بالای آن ساخته شد و مجموعه کافه و هتل نادری را تکمیل کرد. ساختمان هتل و کافه با الگوبرداری از ساختمانهای اروپایی بهخصوص آلمانی ساخته شد و پس از گراند هتل، دومین هتل تهران بود. مجموعه نادری در ابتدا هتل ـ رستوران نادری نام داشت اما به دلیل ویژگیهای خاص کافهی آن، بیشتر به کافه نادری معروف شد. کافه به دلایل نامعلومی در دههی ۵۰ طعمه حریق شد اما این به منزلهی پایان کار این کافه نبود؛ بلکه به دلیل جایگاهی که در آن زمان پیدا کرده بود، مجددا به شکلی مدرن بازسازی شد.
برای دریافت راهنمای سفر به تهران کلیک کنید.
کافه نادری ؛ پاتوق روشنفکران معاصر
در سالهای دههی ۲۰ تا ۴۰، کافه نادری پاتوق بسیاری از روشنفکران، نویسندگان و چهرههای ادبی سرشناس بود. سنت کافهنشینی روشنفکران ایرانی، متأثر از سنت دیرپای کافهنشینی روشنفکران اروپایی و بهویژه فرانسوی بود. در آن سالها کافههای ادبی و روشنفکری ایران، بیشتر در مرکز شهر تهران و حوالی خیابانهای نادری ، استانبول و لاله زار مستقر بود. چهرههای سرشناسی نظیر نیما یوشیج، صادق هدایت، احمد شاملو، فروغ فرخزاد، بزرگ علوی، هوشنگ ابتهاج، سیاوش کسرایی، فریدون مشیری، جلال آلاحمد، سیمین دانشور، و بسیاری دیگر، این کافه را بهعنوان پاتوق خود انتخاب کردند. آنها دور میزهای چوبی و بر روی صندلیهای لهستانی قهوهای رنگ کافه مینشستند، روزنامه میخواندند، قهوه میخوردند و بحثهای سیاسی و ادبی میکردند و البته آثار به یاد ماندنی نیز در همان جا خلق میکردند. جالب اینجاست است که هرکس در این کافه جایی مخصوص به خود داشت که حتی در نبودش هم خالی میماند.
ساختمان مجموعه نادری
مجموعه نادری شامل سه بخش اصلی است. هتل نادری که اتاقهای آن در دو طبقهی بالایی ساختمان قرار گرفته و درب جداگانه و لابی چشمنوازی دارد. وسط ساختمان، قنادی نادری دیده میشود که چند سالی است که تعطیل شده است. کافه و رستوران نادری هم از دو سالن جداگانه تشکیل شدهاند که البته به هم راه داشته و در مجموع ظرفیتی معادل ۱۴۰ نفر را دارا میباشند. سالن اول مخصوص کافه بوده که سمت راست آن، صندوق و محل آمادهسازی سفارشات است. سالن دوم اختصاص به رستوران دارد. این سالن حدود ۵۰ نفر ظرفیت داشته و ۱۵ میز دو، چهار و شش نفره در فضای آن چیده شده است. حیاط بزرگی مملوء از درختان بلند هم در ساختمان وجود دارد که گویی زمانی رستوران تابستانی بوده و جشنهایی در آن برپا میشده است. حیاط کافه حدود سه دهه است که فعالیتی ندارد و تقریبا به حال خود رها شده و فضای سبز آن مملوء از علفهای هرز است.
فضای داخلی کافه نادری
پس از ورود به ساختمان مجموعه، از داخل راهرویی باریک به کافه میرسید که دیوارهای آن را با عکسهای تاریخی از هتل و کافه نادری تزئین کردهاند. در بخشی دیگر، یک دستگاه قهوهساز ایتالیایی قدیمی و صندوقهای فروشگاهی را میبینید که قبلا در کافه مورد استفاده قرار میگرفت. میز و صندلیهای چوبی قهوهای رنگ، بیشتر فضای سالن را در بر گرفتهاند. همچنین پنجرههای بلند چوبی رو به حیاط با پردههای زرشکی در فضا خودنمایی میکنند. در گوشهای از کافه و کنار یکی از پنجرهها، میزی با چهار صندلی بهچشم میخورد که از دهه ۲۰ تا ۴۰ شمسی پاتوق مشاهیر فرهنگ و ادب معاصر بوده است. این میز که به میز مشاهیر شناخته میشود همیشه در حالت رزرو قرار دارد و برای پذیرایی از هنرمندان، اساتید دانشگاه، نویسندگان و سایر افراد سرشناس از آن استفاده میشود. دیوار سمت چپ کافه هم عنوان دیوار یادبود با عکسهای مشاهیر هنری و ادبی تزئین شده که حسی شگفتانگیز به محیط میبخشد.
منوی کافهرستوران نادری
در معرفینامهای از این کافه که امروزه در کنار در ورودی آن قرار داده شده، آمده است که غذاهای فرنگی مانند مانند بیف استراگانف، بیفتک، شاتوبریان و نوشیدنیهایی مانند قهوه ترک، فرانسه و حتی کافه گلاسه برای نخستین بار در این کافه به ایرانیان عرضه شدهاست. بنا بر همین ادعا، این غذاها حضور پررنگی در منوی رستوران نادری دارند. شاتوبریان، استیک، فیله تاوه، مارشال، شنیسل، ژیگو و بیفاستروگانف مهمترین غذاهای این رستوران است. باقالیپلو با ماهی و ماهیچه، زرشکپلو و جوجهکباب هم از غذاهای ایرانی منوی رستوران نادری بهحساب میآید. برای پیشغذا هم میتوانید برش یا سوپجو مخصوص نادری را سفارش بدهید.
در منوی کافه نادری هم، انواع چای (سیاه، سبز، ترش، ماسالا)، شیر (گرم، سرد، عسل دارچین و کاکائو)، شکلات داغ، قهوه (ترک، فرانسه، یونانی، موکا، اسپرسو)، کاپوچینو، لاته و نسکافه به چشم میخورد. نوشیدنیهای سرد کافه نیز شامل بستنی مخصوص نادری، انواع شیک و گلاسه است.
پرسنل و حال وهوای امروز کافه نادری
کافه این روزها توسط نوههای «خاچیک مادیکیانس» اداره میشود و تمامی پیشخدمتهای آن را مردان ۴۰ تا ۵۰ ساله ارمنی تشکیل میدهند. ظروف و میز و صندلیهایی هم که در آن استفاده میشوند، همگی همان رنگ و بوی سالهای دور را دارند. این کافهی قدیمی با گذشت ۵۰ سال هنوز پابرجاست. با اینکه نسبت به کافههای دیگر فضایی بسیار ساده دارد اما کماکان طرفداران پر و پاقرص خود را حفظ کرده است. اغلب این طرفداران یا افرادی هستند که از نشستن روی صندلیهای قدیمی و بودن در فضای نوستالژیک این کافه، لذت میبرند یا خودشان از شاعران و نویسندگان معاصر و طرفداران ادبیات مدرن هستند.
جاذبههای نزدیک
مجموعهی نادری در بخشی از شهر واقع شده که بسیاری از آثار تاریخی نزدیک آن هستند. بهطور مثال، شما میتوانید بعد از گشتوگذار در خیابان سیتیر، خود را به این کافه رسانده و با یک قهوه، تاریخگردی خود را در تهران قدیم کامل کنید. در سمت شرق کافه و خیابان جمهوری نیز میتوانید به بازدید از موزه بانک ملی، موزه جواهرات ملی، کوچه برلن و… بپردازید.
اطلاعات بازدید از کافه نادری
ساعت بازدید : ۱۰ صبح تا ۱۱ شب برای کافه، ۱۲ تا ۱۶ برای صرف ناهار در رستوران
قیمت بلیط : بسته به سفارش مشتری
آدرس کافه نادری : تهران، خیابان جمهوری، ضلع شرقی پل حافظ، نرسیده به چهارراه استانبول، پلاک ۵۲۴، کافه نادری
مسیر دسترسی به کافه نادری :
بهترین راه دسترسی به این کافه استفاده از اتوبوس یا تاکسی از سمت میدان جمهوری یا خیابان فردوسی است. از آنجایی که کافه در محدودهی طرح ترافیک تهران قرار دارد، به سختی در اطراف آن جای پارک پیدا خواهید کرد.
آدرس کافه رستورن نادری روی نقشه گوگل
شما هم اهل نوستالژی و خاطرهبازی هستید؟ آیا مجاب شدهاید کافه نادری را برای یکبار هم که شده از نزدیک ببینید؟ سفرزون همواره منتظر شنیدن نظرات شما خوانندگان عزیز است.
برای آشنایی بیشتر با دیدنی های تهران کلیک کنید.
طاها رضایی
مطالب مرتبط
پربحث ترین مطالب
- تعداد نظرات: 372
- تعداد نظرات: 165
- تعداد نظرات: 158
- تعداد نظرات: 158
- تعداد نظرات: 149
- تعداد نظرات: 146
- تعداد نظرات: 131
- تعداد نظرات: 128
- تعداد نظرات: 121
- تعداد نظرات: 115