بازار خان یزد | خرید از بازاری با حال‌وهوای قجری + عکس و اطلاعات بازدید

بازار خان یزد، مکانی دیدنی با جاذبه‌های تاریخی است. به همین دلیل گردشگری در این مکان به خاطره‌‌ای ماندگار در ذهن مسافران تبدیل می‌شود. دیرینگی بازاری که از آن صحبت می‌کنیم به دوران قاجار باز می‌گردد. از قرار معلوم، اعیان و اشراف یزد در این بازار تجارت می‌کردند. جالب اینجاست به‌رغم سال‌های بسیار، رونق این بازار هنوز از بین نرفته است. در کنار بازار، مدرسه خان، حمام خان و میدان خان نیز در این منطقه خودنمایی می‌کند. به لطف این شرایط با حضور در بازار خان، می‌توانید با یک تیر ۲ نشان بزنید و گردشگری جانانه‌ای در یکی از بهترین جاهای دیدنی یزد داشته باشید. برای اینکه این گردشگری بیشتر به شما خوش بگذرد، اطلاعات جالبی درباره بازار خان فراهم کرده‌ایم. به شما قول می‌دهیم با مطالعه این اطلاعات تا انتها، گردشگری جانانه‌ای را در بازار خان یزد تجربه کنید.

بازار خان یزد کجاست؟

بازار خان یزد از آنجایی که سازه‌ای قدیمی است، در دل بافت کهن این شهر جا گرفته. این بازار در خیابان قیام یزد خودنمایی می‌کند. خیابان قیام یزد در محله لب خندق این شهر قرار دارد. این محله یکی از قدیمی‌ترین محله‌های یزد به حساب می‌آید. از قرار معلوم در روزگاران کهن، خندقی به دور شهر یزد کشیده شده بود. محله‌‌ای که از آن صحبت می‌کنیم در همسایگی خندق قرار داشت. به همین دلیل به آن محله لب خندق می‌گویند. ناگفته پیداست این روزها خبر چندانی از این خندق نیست. با این حال نام این خندق همچنان برای این محله باقی مانده است. با توجه به قرارگیری این محله در سازه‌های حفاظتی شهر یزد قدیم، برج و بارویی قدیمی نیز در آن وجود دارد. جاذبه‌های محله لب خندق فقط به بازار خان خلاصه نمی‌شود. حسینیه لب خندق و کاروانسرایی با همین نام در این منطقه خودنمایی می‌کند. برای خرید صنایع دستی یزد به این بازار مراجعه کنید.

محله لب خندق در محدوده اصلی شهر یزد قرار دارد. در نتیجه در هر کجای این شهر که باشید، به‌راحتی می‌توانید راه محله لب خندق را در پیش بگیرید. محله لب خندق با خیابان‌های لرد کیوان، حضرت مهدی و امام خمینیِ یزد همسایه است. جالب است بدانید محله‌های چهارمنار، گازرگاه و میرقطب نیز در همسایگی محله لب خندق قرار دارد. برای رسیدن به محله لب خندق و گشت‌و‌گذار در بازار خان یزد، کافی است سوار اتوبوس‌های شهری شوید و راه خیابان امام خمینی را در پیش بگیرید. محبوبیت این محله به اندازه‌ای است که راننده‌های تاکسی یزد نیز مسیر آن را مانند کف دستشان بلد هستند. به خیابان امام خمینی یزد که رسیدید، فاصله چندانی با بازار خان ندارید.

بازار خان یزد چه تاریخچه‌ای دارد؟

علاقه‌مندان به فرهنگ ایران به‌خوبی می‌دانند که سازه‌های ساختمانی بی‌شماری در دوران قاجار ساخته شد. خوشبختانه بسیاری از این سازه‌های ساختمانی در شرایط مطلوبی به‌ سر می‌برند. یکی از این سازه‌ها، بازار خان یزد است. سنگ بنای این بازار توسط پادشاهان قاجار گذاشته شد. این بازار در بازه‌های زمانی مختلف، گسترش پیدا کرد. ناصرالدین‌شاه قاجار، توجه ویژ‌ه‌ای به بازار خان داشت. به همین دلیل فرمان به توسعه این بازار داد. ناگفته نماند محمد تقی خان بافقی، حاکم یزد در دوران قاجار، برای ادامه گسترش بازار خان آستین بالا زد. پس از وی نیز نوادگان محمد تقی‌ خان بافقی، راه ایشان را ادامه دادند و بازار خان را به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای ایران تبدیل کردند. همان‌گونه که می‌دانید، بازاری که از آن صحبت می‌کنیم با نام خان شناخته می‌شود.

نام‌گذاری خان برای این بازار بی‌‌حکمت نیست. در روزگاران دور، فقط خان‌ها و تاجرینی که پولشان از پارو بالا می‌رفت، حق راه‌اندازی حجره و گذر در این بازار داشتند. به همین دلیل نیز به آن، بازار خان می‌گویند. علاقه‌مندان تاریخ ایران به‌خوبی می‌دانند که این سرزمین، بستری برای تجارت ابریشم بود. بیشتر تجارت ابریشمِ یزدِ قدیم در بازار خان انجام می‌شد. این شرایط جایگاه ارزشمندی برای بازار خان در منطقه ایجاد کرده بود. تاجران علاقه‌ زیادی به تجارت در بازار خان داشتند. به دنبال گذر زمان، تجارت ابریشم در این بازار از رونق افتاد. با این حال جایگاه بازار خان همچنان به عنوان یکی از مراکز اصلی تجارتِ یزد برقرار ماند.

بازار خان یزد در طول تاریخ دستخوش تغییرات زیادی شده است. همان‌گونه که اشاره کردیم، این بازار به لحاظ معماری نیز در بازه‌های زمانی مختلف گسترش پیدا کرد. در نتیجه با بازاری روبه‌رو هستیم که جذابیت‌های آن حفظ شده و گشت‌و‌گذار در آن خالی از لطف نیست.

بازار خان یزد چه ویژگی‌های معماری دارد؟

برای شما گفتیم که بازار خان هنوز هم یکی از پررونق‌ترین بازارهای یزد به حساب می‌آید. این روزها بازار خان به بورس حجره‌های جواهرسازی و طلاکاری تبدیل شده است. بسیاری از طلاکاران چیره‌دستی یزدی در بازار خان حجره دارند. آهنگران یزدی نیز هنوز در حجره‌های بازار خان به کار مشغولند. امکان ندارد راهی بازار خان شوید و صدای چکش مسگرانِ این بازار به گوش شما نخورد. به لطف این شرایط، حس‌و‌حال زندگی قدیمِ مردمان یزد در دل گردشگران تداعی می‌شود. انصافاً باید گفت معماری این بازار نقش مهمی در رونق آن داشته است. برای تعریف از معماری بازار خان، کافی است به این نکته اشاره کنیم که این بازار یکی از درازترین بازارهای سنتی ایران به حساب می‌آید. درازای دالان اصلی بازار خان برابر با ۲۷۴ متر است.

معماران یزدی، ۲ بخش اصلی را برای طراحی بازار خان در نظر گرفته‌اند. به لطف این طراحی، بازار خان، ۲ قسمت شمالی جنوبی و شرقی غربی دارد. قسمت شمالی جنوبی بازار خان، ۷۸ متر طول دارد. در این بخش ۵۳ حجره جا خوش کرده‌اند. قسمت غربیِ بازار خان، نسبت به قسمت شمالی جنوبی آن بزرگ‌تر است. این قسمت چیزی حدود ۱۸۰ متر درازا دارد. حدود ۱۰۰ حجره در قسمت شمالی جنوبی بازار خان تعبیه شده است.

علاقه‌مندان معماریِ ایران باستان به‌خوبی می‌دانند در روزگاران قدیم، ملاتِ ساروج، خشت‌ و گِل برای ساخت سازه‌های ساختمانی استفاده می‌شد. به همین دلیل بازار خان نیز با این ملات بر پا شده است. ملات استفاده ‌شده در بازار خان و طراحی آن با در نظر گرفتن گرمای این منطقه انتخاب شده است. در نتیجه بازار خان یزد حتی در گرم‌ترین روزهای یزد نیز آب‌و‌هوایی مناسب برای گشت‌و‌گذار و خرید دارد. بر روی تمامی حجره‌ها و دالان‌های بازار خان، سقفی مستحکم بنا شده تا جلوی نفوذ گرمای تابستان و سرمای زمستان به این بازار گرفته شود.

بازار خان یزد چه جاذبه‌های گردشگری دارد؟

بازار خان از دیرباز تاکنون جایگاه ویژه‌ای در زندگی مردمان یزد داشته است. این بازار حتی در روزگاران دور نیز شرایطی برای رفاه تاجران فراهم کرده بود. در این زمینه می‌توان به کاروانسراهای کوچکی اشاره کرد که در بازار خان ساخته شده بود. به لطف این کاروانسراها، تاجرین قدیم، شرایطی برای استراحت در این بازار پیدا می‌کردند. کاروان‌هایی که کالاهای تجاری را به بازار خان می‌آوردند نیز به‌راحتی می‌توانند محصولات خود را به بازار برسانند و شترها و اسب‌هایشان را به کاروانسرا ببرند. کاروانسراهای کوچکی که از آن‌ها صحبت می‌کنیم، با نام تیمچه شناخته می‌شود. این کاروانسراها به‌گونه‌ای طراحی شده تا هوا به‌خوبی در آن جریان پیدا کند و خنک باشد.

انصافاً باید گفت گشت‌و‌گذار در حجره‌های قدیمی و خرید از فروشنده‌های خوش‌لهجه یزدی، موهبتی است که فقط آن را می‌توانید در بازار خان یزد پیدا کنید. درازای زیاد این بازار و رونق آن باعث شد تا چندین راسته بازار در دل آن جا پیدا کند. بازارهای نخودبریزها، دروازه مهریز، شاهزاده فاضل، چیت‌سازی، افشار، کاشی‌‌گری، ملا اسماعیل، علاقه‌بندی، پنجه‌بندی، مسگری و زرگری از راسته‌های معروف بازار خان به حساب می‌آید. هر کدام از این بازارها، طیف متفاوتی از تجارت و هنر را پیش روی مشتریان قرار می‌دهند. بازار خان یزد به اندازه‌ای بزرگ است که بعید می‌دانید در یک نوبت گشت‌و‌گذار، فرصتی برای تماشای تمامی حجره‌ها و راسته‌‌های این بازار پیدا کنید. در نتیجه پیشنهاد می‌کنیم اگر راهی بازار خان شدید، حتماً‌ سری به بازار زرگرها بزنید. انصافاً باید گفت این بازار، معماری بسیار زیبا و تماشایی دارد.

همان‌گونه که اشاره کردیم، این بازار به بسیاری از جاهای دیدنی یزد با جاذبه‌های تاریخی بسیار نزدیک است. اکنون که صحبت از جاذبه‌های گردشگری بازار خان یزد به میان آمد، پیشنهاد می‌کنیم جاهای دیدنی زیر را به برنامه گشت‌و‌گذار خود در یزد اضافه کنید.

بازار خان یزد به کدام جاهای دیدنی نزدیک است؟

موزه مارکار

مارکار، موزه‌ای تماشایی در دل یزد است که فاصله کمی با بازار خان یزد دارد. موزه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم ویترینی تمام‌نما از فرهنگ زرتشتیان را پیش روی علاقه‌مندان قرار می‌دهد. در این موزه تا چشم کار می‌‌کند، عتیقه‌های باستانی، نمادهای زرتشتی و کتاب‌های قدیمی خودنمایی می‌کند. جاذبه‌های گردشگری موزه ماکار، فقط به این عتیقه‌ها خلاصه نمی‌شود. این موزه اطلاعات بسیاری سودمندی درباره موبدان زرتشتی و پیروان این آیین برای علاقه‌مندان فراهم کرده است. موزه ماکار چندین بخش مختلف دارد. گردشگری و تماشای این بخش‌ها یکی از دیگری دیدنی‌تر است. آب‌انبار، حمام سنتی و جاده‌ گاو رو از دیگر جاهای دیدنی موزه مارکار به حساب می‌آید.

جالب است بدانید مجموعه مارکار، چندین قسمت مختلف برای گردشگری دارد. قسمتی از این مجموعه نیز به هنرستان اختصاص یافته است. برج گاهنمای فردوسی، پارک مارکار و سالن همایش مارکار به‌عنوان دیگر قسمت‌های مهم این مجموعه شناخته می‌شود. انصافاً باید گفت جاذبه‌های گردشگری موزه مارکار به‌اندازه‌ای است که حیف است راهی بازار خان یزد شوید و سری به این مجموعه گردشگری نزنید.

آتشکده یزد

یزد، یکی از مهم‌ترین مراکز زرتشتیان جهان به حساب می‌آید. در نتیجه چندین آتشکده معروف در این شهر وجود دارد. آتشکده یزد، مهم‌ترینِ این آتشکده‌هاست. این آتشکده چیزی حدود ۱۵۰۰ سال دیرینگی دارد. آتشکده یزد به لحاظ بنا نیز عمارتی باشکوه است. این عمارت هنر معماران ایران باستان را به رخ می‌کشد.

حیاطی وسیع و دلگشا در روبه‌روی ساختمان آتشکده یزد قرار دارد. این حیاط را درخت‌های بلند و سرسبز پوشانده است. در وسط حیاط آتشکده یزد نیز حوضی زیبا خودنمای می‌کند. گشت‌‌وگذار در آتشکده یزد، عیش گردشگران را در سفر به یزد و بازدید از بازار خان کامل می‌کند.

مسجد ملا اسماعیل

امکان ندارد جایی صحبت از بهترین جاهای دیدنی نزدیک به بازار خان یزد مطرح شود و نامی از مسجد ملا اسماعیل به میان نیاید. دیرینگی مسجد ملا اسماعیل به سده ۱۳ خورشیدی باز می‌گردد. کاشی‌کاری‌های زیبا، مناره‌های تماشایی و گنبدی مرتفع از ویژگی‌های اصلی مسجد ملا اسماعیل به حساب می‌آید.

اگر سری به بازار خان یزد زدید، حتماً قسمتی از این گردشگری را به گشت‌و‌گذار در مسجد ملا اسماعیل اختصاص دهید. مطمئن باشید با کوله‌باری پر از خاطره‌های خوش و تجربه‌های سودمند از این گردشگری به دیار خود باز خواهید گشت.

بازار خان یزد چه اطلاعات بازدیدی دارد؟

از آنجایی که با بازاری سنتی روبه‌رو هستیم، ساعت کار بازار خان یزد از ۸ صبح شروع می‌شود. تجارت در این بازار تا ۱۰ شب ادامه پیدا می‌‌‌کند. ناگفته نماند ساعت کار بازار خان در نیمه دوم سال به ۷ صبح تا ۶ غروب تغییر می کند. به گردشگرانی که می‌خواهند با دستی پر از سوغات یزد به مسافرت خود پایان دهند، این نوید را بدهیم که بازار خان یزد مکان مناسبی برای خرید سوغاتی است. همان‌گونه که اشاره کردیم، قسمتی از این بازار به راسته مسگرها اختصاص دارد. در نتیجه پیشنهاد می‌‌کنیم فرصت حضور در بازار خان را به فال نیک بگیرید و با خرید ظروف مسی یا دیگر سوغات یزد، خود و عزیزانتان را حسابی تحویل بگیرید. در کنار ظروف مسی، قالی‌ دست‌باف، ترمه، ظرف‌های سفالی و شیرینی‌های یزدی، ایده‌های مناسبی برای خرید سوغات از بازار خان یزد به حساب می‌آید.

با توجه به اینکه بازار خان به یکی از جاهای دیدنی یزد تبدیل شده، در این بازار امکانات رفاهی برای گردشگران وجود دارد. به لطف این امکانات هر زمان که از گشت‌و‌گذار در بازار خان یزد خسته شدید، می‌توانید سری به سفره‌خانه سنتیِ این بازار بزنید. در این سفره‌خانه خوشمزه‌ترین غذاهای یزدی و نوشیدنی‌های گوارا پیش روی مشتریان قرار می‌گیرد. چندین چشمه سرویس بهداشتی و نمازخانه به‌عنوان دیگر امکانات رفاهی بازار خان شناخته می‌شود.

سخن پایانی

بازار خان یزد از آن دسته‌ جاهای دیدنی این شهر است که گردشگری خاص و خاطره‌سازی را برای مسافران فراهم می‌کند. این بازار در کنار جاذبه‌های گردشگری، اطلاعات زیادی درباره فرهنگ و تاریخ مردمان یزد قدیم در اختیار مسافران قرار می‌دهد. امیدواریم اطلاعاتی که از بازار خان یزد با شما مطرح کردیم، شرایطی برای مسافرتی جانانه فراهم کند. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمند و خاطره‌های خوشی از سفر به یزد دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های مفید و خاطره‌های خوش را در قسمت نظرات با ما و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.