زورخانه صاحب الزمان یزد ؛ جلوه‌گاهی برای ورزش‌های باستانی

جاذبه‌های گردشگری در سر‌تا‌سر دنیا دسته‌بندی‌‌های مشخصی دارند. موزه‌ها، پارک‌ها، بنا‌های تاریخی و جاذبه‌های طبیعی در همه جای دنیا به اشکال گوناگون یافت می‌شوند. ولی جاذبه‌هایی هم هستند که فقط و فقط منحصر به یک کشور یا منطقه جغرافیایی خاص‌ هستند و برای بازدید از آن‌ها تنها یک گزینه پیش رو داریم. زورخانه و ورزش‌های مربوط به آن یکی از جاذبه‌های خاص کشورمان ایران است. گردشگران خارجی به هنگام بازدید از ایران، ذوق و علاقه‌ خاصی نسبت به محیط زورخانه و ورزش‌های زور‌خانه‌ای نشان می‌دهند. یکی از مشهور‌ترین زورخانه‌های ایران در شهر تاریخی یزد واقع شده است. زورخانه صاحب الزمان یزد در محله امیر‌چخماق، همه روزه میزبان گردشگران داخلی و خارجی زیادی است که با علاقه و اشتیاق ورزش‌های زور‌خانه‌ای را دنبال می‌کنند. امروز نیت کرده‌ایم تا به بافت تاریخی شهر یزد برویم و از بزرگترین زور‌خانه این شهر بازدید کنیم. سفرزون را تا انتها همراهی کنید.

معرفی زورخانه صاحب الزمان یزد

زورخانه صاحب‌الزمان، از مشهور‌ترین زورخانه‌های ایران است که در قلب مجموعه تاریخی امیر‌چخماق یزد قرار دارد. این زور‌خانه نتیجه تغییر کاربری از مخزن یک آب انبار قدیمی است که بعد از پیشرفت و تغییر سیستم آب‌رسانی، بدون استفاده مانده بود. آب انبار پنج بادگیری که در مجموعه تاریخی امیرچخماق واقع شده، با قدمتی ۵۰۰ ساله متعلق به دوره ایلخانی است. مخزن این آب‌انبار پس از وصل شدن آب شهری، به مکانی متروکه تبدیل شده بود؛ تا این که پهلوان علی درهمی با توجه به قدمت و عظمت این بنا و پس از ۳۰ سال پیگیری، در سال ۱۳۷۸ مجوز تبدیل آن را به زورخانه از اداره اوقاف و میراث فرهنگی یزد دریافت نمود. زورخانه صاحب الزمان پس از دو سال تلاش و بازسازی به همت پهلوان علی درهمی (معروف به محمد مشتی) در سال ۱۳۸۰ در چهار طبقه افتتاح گردید.

ورزش‌های زورخانه‌ای ، قدیمی‌ترین ورزش بدن‌سازی جهان

ورزش زورخانه‌ای یا ورزش باستانی نام مجموعه حرکات ورزشی با اسباب و بی‌اسباب و با آداب و رسوم مربوط به آن‌هاست که در محدوده تاریخی و فرهنگی ایران از گذشته‌های دور رواج داشته‌است. دانشنامه بروک‌هاوس آلمانی، ورزش زورخانه‌ای را قدیمی‌ترین ورزش بدن‌سازی جهان معرفی می‌کند. ورزش و انجام حرکات پهلوانی جزو فعالیت‌های اصلی روزمره ایرانیان در دوران باستان بوده است. کسانی بر این گمان هسنند که مردان زورخانه در دوران باستان، آیین رزم هم می‌آموختند و می‌گویند ابزار و ورزش باستانی شباهت شگرفی به جنگ‌افزار روزگاران قدیم داشته‌است. با گرز و میل چوبی زورخانه، سپر و تخته بسیار سنگین مشهور به سنگ، کمان و کباده زورخانه که با آن عضله می‌پرورانند.

آداب زورخانه‌ و ورزش‌های باستانی

ورزش زورخانه‌ای آداب و سنت‌های خاصی دارد. آدابی که با پیروی از پهلوانان و دلاوران افسانه‌ای دوران باستان، خُلق و خوی مردانگی و مروت را در ورزشکاران بر‌می‌انگیزد. این ویژگی‌های نیکو در قالب شعرها و داستان‌هایی به صورت آهنگین و به همراهی ضرب زورخانه که مهم‌ترین ساز موسیقی زورخانه است، از سوی مرشد خوانده می‌شود. ورزشکاران هماهنگ با موسیقی و نوای مرشد، جست و خیر می‌کنند و حرکات زیبای گروهی یا فردی به نمایش می‌گذارند. ورزش باستانی در بین ورزشکاران به احترام و ادب معروف است. به طور مثال تمامی حرکات با اجازه از سادات و پیش کسوتان زورخانه که به رخصت گرفتن معروف است انجام می‌شود. شعار ورزش باستانی پرورش روح و جسم است به طوری که شیعیان معتقدند که زورخانه مسجد دوم شیعیان است.

دیدنی‌های زورخانه صاحب الزمان یزد

تماشای ورزشکاران درحال انجام حرکات ورزش باستانی و شنیدن اشعار بزرگان با صدای دلنشین مرشد می­‌تواند بسیار لذت‌بخش باشد. این تجربه ما را به عمق تاریخ پرفرازونشیب این مرزوبوم می‌برد و لحظه‌ای به اندیشیدن وا می‌دارد. در زورخانه صاحب الزمان یزد با مدیریت آقای درهمی، اجرای مراسم گلریزان، انجام کشتی و حرکات ورزشی باستانی و پهلوانی نظیر: سنگ گرفتن، کباده کشی، میل بازی، چرخیدن، پا زدن و… با استفاده از وسایلی همانند: گرز، میل چوبی، تخته و سپر، کباده و… انجام می‌شود.

گلریزان در زورخانه صاحب الزمان

یکی از رسم‌های شیرین و معروف زورخانه گلریزان است که در جشن‌ها و اعیاد چهارده معصوم و گاهی نیز برای قدردانی از زحمات پیشکسوتان برگزار می‌شود. در زورخانه صاحب الزمان نیز گهگداری پس از انجام مراسم ورزش، در پایان، دو جوان دو طرف لنگی را گرفته و دور زورخانه چرخ می‌خورند و هر‌کس در حد وسعش پول در آن لنگ می‌ریزد.

جاذبه‌های اطراف زورخانه صاحب الزمان یزد

در کنار بازدید از این زور‌خانه می‌توانید از سایر جاذبه‌های موجود در بافت تاریخی یزد هم دیدن کنید. مسجد جامع یزد، مجموعه‌ی امیر‌چخماق و بازار‌های سنتی یزد از مهم‌ترین جاذبه‌های این بافت تاریخی‌اند.

امکانات

از خوبی‌های این زور‌خانه امکان حضور خانم‌ها در آن است. بانوان عزیز می‌توانند بدون محدودیت خاصی در این زورخانه حضور یابند و به تماشای حرکات ورزشی بنشینند. شایان ذکر است که پارکینگ هم در میدان امیر چخماق موجود است و نگران جای پارک ماشین خود نباشید.

اطلاعات بازدید از زورخانه صاحب الزمان

ساعت بازدید : ۸ صبح تا ۲۱ (به جز جمعه‌ها و تعطیلات رسمی)

قیمت بلیط ورودی : متغیر (آخرین قیمت: ۱۵۰۰۰ تومان)

آدرس زورخانه صاحب الزمان یزد : یزد، میدان امیرچخماق، کوچه بازار مازاری، زورخانه صاحب الزمان یزد

مسیر دسترسی به زورخانه صاحب الزمان یزد 

برای پیدا کردن زورخانه صاحب الزمان باید به بافت تاریخی یزد رفته و میدان امیر‌چخماق را پیدا کنید. اگر در میدان امیرچخماق پشت به تکیه بایستید، سمت راست‌تان دو کوچه مشاهده می­‌کنید. وارد کوچه دوم (معروف به بازار مازاری) شوید، پس از طی چند قدم در کوچه، در زورخانه را خواهید دید. ضمن اینکه بادگیرهای آب انبار نیز از داخل میدان مشخص است و می‌توانید به‌راحتی آن را پیدا کنید.

شماره تماس : ۳۶۲۲۰۵۰۹-(۰۳۵)، ۰۹۱۳۳۵۲۳۰۹۳، ۰۹۱۳۲۵۸۶۹۱۳

بهترین زمان بازدید از زورخانه صاحب الزمان 

با توجه به خشک و کویری بودن شهر یزد، بهترین فصل برای سفر به این شهر بهار و پاییز است. می‌توانید برای بازدید از زور‌خانه صاحب‌الزمان یک عصر پاییزی را انتخاب کرده و از فضای معنوی آنجا به هنگام غروب احساس سبکی کنید.

توصیه‌های بازدید از زورخانه صاحب الزمان یزد

اگر می‌خواهید اجرای ورزش‌های باستانی را از نزدیک مشاهده کنید، ساعت بازدید خود را با سانس ورزش‌ها تنظیم کنید. اما برای بازدید از خود زور‌خانه یا آب انبار در هر ساعتی از زمان بازدید می‌توانید مراجعه کنید.

نظر شما درباره‌ زورخانه صاحب الزمان یزد چیست؟ آیا در سفر به یزد از این زورخانه هم بازدید خواهید کرد؟ نظرات خود را با سفروزن در میان بگذارید.

برای آشنایی بیشتر با دیدنی های یزد کلیک کنید.