هزار پله ایروان

هزار پله ایروان اصلی‌ترین و زیباترین جاهای دیدنی ایروان است. هزار پله‌ ایروان مجموعه‌ای از کافه‌ها، رستوران‌ها، مجسمه‌ها و موزه‌ی هنر «کفسجیان» است که در مرکز ایروان جمع شده‌اند. همین‌طور که از اسمش پیداست، هزار پله‌ ایروان از پله‌های فراوانی تشکیل شده که مرکز شهر را به پارک «حقتناک» (Haghtanak) و محوطه‌ی «بنای یادبود» (Monument) وصل می‌کند. اپرا و «تئاتر باله» (Ballet Theatre) و «ماتناداران» (Matenadaran) هم، از جاهایی‌ست که در مرکز شهر می‌ببنید. ما در این مطلب سری به هزارپله زدیم تا جاهای مختلفش را به‌تان معرفی کنیم.

وقتی با هزار پله‌ ایروان روبه‌رو می‌شوید، پلکان بزرگی می‌بینید که از راهروهای درهم پیچیده‌ای درست شده. این پلکان از سنگ مرمر است، اما در کنارش پله‌‌ی برقی هم کار گذاشته‌اند. روبه‌روی پلکان باغچه‌‌‌ی زیبا و بزرگی قرار دارد که دورتادورش مجسمه‌ها و تندیس‌های مدرن است و همگی از نمادهای داستان‌های محلی ارمنستان الهام گرفته‌ شده‌اند. ارمنی‌ها علاقه‌ی فراوانی به‌ این نمادهای داستانی دارند؛ داستان‌هایی که در کودکی مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها برای‌شان تعریف کرده‌اند، امروز جلوی چشم‌شان در هزار‌پله زنده شده‌‌اند.

تاریخچه هزار پله ایروان

شاید برای‌تان این پرسش پیش بیایید که اولین‌بار چه کسی به فکر ساخت هزار پله‌ی ایروان افتاد؟! ایده‌ی وصل کردن بنای یادبود (Monument) به مرکز شهر را اولین‌بار معمار ارمنی، «الکساندر تامانیان»، مطرح کرد. از آن‌جایی‌که بخش مرکزی شهر در ارتفاع پایین و قسمت شمالی‌اش بالاتر بود، با هزارپله به‌هم وصل‌شان کردند. به ایروان که بروید، در هیچ‌جایش خیابان صاف پیدا نمی‌کنید؛ کل شهر در کوهستان قرار گرفته. تامانیان در ابتدا می‌خواست باغچه‌ها و آبشارهای فراوانی در این بنا به‌کار ببرد، اما در حد یک ایده باقی ماند و فراموش شد. بعد از گذشت چند سال، درسال‌ ۱۹۷۰ «جیم توروسیان» این ایده را اجرا کرد و تا سال ۱۹۸۰ به‌ همراه همکارانش هزارپله را تکمیل کرد.

در پایان دهه‌ی ۸۰، به‌‌خاطر زلزله‌ی «اسپیتاک» و فروپاشی «شوروی» و به‌دنبال آن بحران اقتصادی ارمنستان، ساخت‌و‌ساز هزار‌پله‌ متوقف شد. در نهایت «جرارد کفسجیان» هزارپله را در سال ۲۰۰۲ دوباره بازسازی‌ کرد؛ افتتاح یک مرکز هنر‌ی به اسم کفسجیان به همین دلیل است.

 موزه‌ی هنر کفسجیان

یکی از جاذبه‌ی گردشگری هزار پله ایروان موزه‌ی هنر کفسجیان است که گردشگر‌ها را با هنر معاصر ارمنستان آشنا می‌کند. این موزه آرشیو مجسمه‌های هنرمند‌های بزرگ ارمنی و جهانی مثل: «گریگور خانجیان»، «آرشیل گورکی»، «فرناندو بوئترو» و «جان آلتون» است. اگر از طرفدارهای هنر معاصرید، حتماً به این موزه بروید؛ دیدتان را به‌کلی به ارمنستان و هنرمند‌های ارمنی تغییر می‌دهد. آثار تجسمی و حجمی‌ای که در این موزه هستند، حسابی گران‌اند و حساب کردن قیمت‌شان کار آسانی نیست.

جاذبه‌های بیرون هزار پله‌ ایروان

از آن‌جایی‌که کل ایروان روی کوه ساخته شده، فضاهای سبز هزارپله در ارتفاع بالایی از شهر قرار دارد. به ایروان که می‌روید، جان می‌دهد در این فضاهای سبز بنیشینید و یک لیوان بزرگ قهوه نوش‌ جان کنید. در این‌جا که می‌نشینید، دورتادورتان پر از مجسمه‌های جورواجور است که هرکدام‌شان داستان خودش را دارد. میان این مجسمه‌ها آثاری از هنرمندهای معروف بین‌المللی، مثل: «لین چادویک»، «بری فلاناگان»، «پائول کاکس» و «فرناندو بوئترو» هم به چشم می‌خورد که عکس‌های‌شان توی کتاب‌های تاریخ هنر معاصر جا خوش کرده است.

منظره‌‌ای از شهر

بعد از این‌که قهوه‌تان را تمام کردید، وقتش رسیده از هزارپله بالا بروید. اگر انرژی کافی برای بالا رفتن از هزار پله ندارید، نگران نشوید، با پله برقی خیلی سریع‌تر می‌رسید. نوک پله‌ها که بایستید، کل ایروان زیر پای‌تان است. خیلی‌ از گردشگرهای دنیا دوست دارند شهر کوستانی ایروان را از این بالا ببینند. در سال ۲۰۱۱ میلادی بیش‌تر از ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از این مجموعه بازدید کردند. گردشگر‌ها و مردم محلی در تمام فصل‌ها و در تمام شبانه‌روز، مشتاق دیدن مجموعه‌ی هزار پله‌ی ایروان‌اند.

در هزار پله ایروان همه چیز پیدا می‌شود؛ اگر گرسنه‌اید، تقریباً می‌توانید هر نوع غذایی که بخواهید در کافه‌ها و رستوران‌هایش پیدا کنید. اگر اهل ورزشید، از پله‌ها بالا بروید و اگر می‌خواهید خلوت کنید، بالای پله‌ها یک جای خالی و دنج برای‌تان پیدا می‌شود تا با نمای زیبایی از شهر، در افکارتان فرو بروید!