دریاچه نمک آران و بیدگل ، زیبایِ مُلک مرنجاب

در شمال استان اصفهان، شهری کویری وجود دارد که به خاطر قدمت و زیبایی‌های شهری‌اش معروف است. آران و بیدگل، از شمال به کویر مرکزی ایران، و از جنوب به کاشان می‌رسد. باستان شناسان، معتقدند که قدمت آران و بیدگل به دوران سیلک برمی‌گردد. آران و بیدگل، پر از است جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، و می‌تواند سفری به یاد ماندنی را برای شما رقم بزند. دریاچه نمک آران و بیدگل ، چون مرواریدی سپید، بر تارک جاذبه‌های طبیعی این شهر می‌درخشد. با سفرزون همراه باشید تا گردشی کوتاه را در این دریاچه زیبا تجربه کنیم.

دریاچه نمک آران و بیدگل کجاست؟

در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهر آران و بیدگل، دریاچه‌ای با وسعت ۳۰۰۰ کیلومترمربع قرار دارد. دریاچه نمک آران و بیدگل آن‌قدر شور است که در تابستان، قطعات بزرگ نمک بر سطح دریاچه شناور می‌شود. این دریاچه شکلی شبیه مثلث دارد. دریاچه نمک از غرب به کوه‌های سفیدآب و منطقه پارک ملی کویر، و از جنوب به کویر مرنجاب محدود می‌شود. شمال و شمال غرب دریاچه، به کویر مسیله می‌رسد. این دریاچه نمکی، یک فرونشست زمین‌ و به‌خاطر انباشت قرن‌ها بارندگی و سیلاب‌های سطحی به وجود آمده است. عمق نمک در این دریاچه بین ۵ تا ۵۴ متر در نوسان است. هر لایه نمک این سیلاب‌ها با یک لایه نازک رس، جدا شده است.

آدرس دریاچه نمک آران و بیدگل روی نقشه گوگل

دریاچه‌ی نمک‌پوش، دامن سپید کویر مرنجاب

دریاچه نمک آران و بیدگل در بیشتر فصل‌های سال خشک است. بارندگی‌های فصلی گاهی باعث تجمع آب به عمق حدود ۲ سانتی‌متر در دریاچه می‌شود. بهترین زمان بازدید از دریاچه‌هم بعد از بارندگی است. وقتی آفتاب طلوع کند، این آب به سرعت تبخیر خواهد شد. اما نتیجه صحنه‌ای شگفت انگیز است، نمک‌های دریاچه شکل‌های پلی‌گن «چند ضلعی» زیبایی را تشکیل می‌دهند که دیدن آنها پر از لطف است.

علت تشکیل این چندضلعی‌های نمکین این است که وقتی آب تبخیر می‌شود، سطح منطقه شکاف‌ها و ترک‌های سطحی برمی‌دارد. تبخیر آب شور بین این ترک‌ها، باعث تجمع نمک و سایر محلول‌ها می‌شود. این نمک‌ها منظره زیبایی از پلی‌گون‌های ممتد را تشکیل می‌دهند. شکل دیگری از بلور نمک‌ها نیز شبیه دانه‌های برف است که بر سطح خاک به وجود می‌آیند.

زیست بوم و ظرفیت‌های دریاچه نمک

در اطراف دریاچه خشک آران و بیدگل ، حیواناتی مانند شتر و روباه زندگی می‌‌کنند. اگر در فصل پاییز بروید و شانس هم با شما یار باشد، شاید چند فلامینگو مهاجر هم دیدید. اما در خود دریاچه، تک سلولی‌های از خانواده پلانکتون‌ها زندگی می‌کنند.

در یک روایت تاریخی، آمده است که شاه‌عباس برای شکار به جنگل‌های اطراف این دریاچه می‌آمده است. گفته می‌شود درختان این منطقه را برای سوخت، و ساخت کاشی‌ها و آجرهای عمارات یزد و اصفهان و کاشان استفاده کرده‌اند. به هر روی، حالا فقط دریاچه برای ما مانده است. پوشش گیاهی منطقه در حال حاضر بیشتر «درمنه دشتی» است که بین تپه‌ها رشد می‌کند.

رودهای رود شور، رود کرج، جاجرود، حبله‌رود و قره سو در حوزه آبریز این دریاچه قرار دارند. جنس خاک دریاچه نمک رس است. سنگفرشی از سنگ‌های متنوع آتش‌فشانی نیز در اینجا وجود دارد. به علاوه، شورابه‌های دریاچه خشک آران و بیدگل، منبعی غنی از منیزیم است. منیزیم موجود در نمک‌های دریاچه، بین ۳۵ تا ۵۰ برابر نمک دریاست. کلرید و سولفات سدیم نیز از محلول‌های دیگر این دریاچه هستند.

جزیره سرگردان، کشتی‌ سرگشته میان شوره‌زار

اگر از دور نگاه کنید، یک تپه خواهید دید که دو سر آن در افق محو شده است. این شکل، شما را به یاد کشتی‌ای میان دریا خواهد انداخت. به‌همین دلیل به این تپه، جزیره سرگردان می‌گویند. هرچند در زبان فارسی، جزیره، به خشکی میان آب گفته می‌شود. علت این محو شدن، شکست نور، و خطای دید به دلیل گرماست. قدیمی‌ها معتقد بودند که این جزیره حرکت می‌کند و ثابت نیست.

مرتفع‌ترین نقطه جزیره، ۸۲۴ از سطح دریا ارتفاع دارد. منظره‌ای که جزیره سرگردان از دریاچه نمک پیش روی‌تان می‌گذارد، باورنکردنی است. تپه‌های کویر مرنجاب نیز از روی این جزیره قابل مشاهده است. اگر هوا تمیز باشد و شانس‌ بیاورید، می‌توانید با نگاه کردن به سمت شمال، قله دماوند را هم ببینید.

در جزیره، جانوری زندگی نمی‌کند. اما ممکن است شب‌ها میزبان حیوانات راه گم‌ کرده‌ای باشد که به خطر سفیدی و بازتاب نور دریاچه، به آن پناه آورده‌اند. جزیره سرگردان، یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های دریاچه نمک آران و بیدگل است. اگر به این دریاچه خشک سفر کردید، دیدن جزیره را از یاد نبرید.

راه‌های رسیدن به دریاچه

برای رسیدن به دریاچه نمک، دو راه پیش روی شماست. ۱۰ کیلومتر بعد از کاروان‌سرای مرنجاب، به دوراهی چاه دست‌کن می‌رسید که یکی از آن‌ها به دریاچه نمک می‌رسد. مسیر دیگر، از خروج شهرستان آران و بیدگل به سمت کاروان‌سرا است. با طی حدود ۳۵ کیلومتر از این مسیر، به دوراهی دریاچه نمک می‌رسید.

نمای ۳۶۰ درجه دریاچه نمک آران و بیدگل

آنچه قبل از سفر به دریاچه نمک آران و بیدگل باید بدانید

دریاچه نمک آران و بیدگل را گاهی با دریاچه حوض سلطان قم اشتباه می‌گیرند. بهتر است دقیقا بدانید به کجا سفر کرده‌اید.

به یاد داشته باشید که زمین‌های اطراف دریاچه کاملا باتلاقی هستند. ایده خوبی نیست که با ماشین، تا نزدیک دریاچه بروید. فاصله ۲۰۰ متری دریاچه، امن‌ترین نقطه برای پارک ماشین‌هایتان است. در این سفر، با یک راه‌بلد خوب همراه شوید. انتخاب هر مسیری غیر از دو مسیری که بالاتر گفتیم، ممکن است برای‌تان دردسر ساز شود.

حتما عینک آفتابی با خود ببرید. عینک می‌تواند از چشم‌هایتان در برابر نور زیاد منطقه و بازتاب نور از شوره‌زار محافظت کند. آب کافی، جی‌پی‌اس و قطب‌نما را فراموش نکنید. می‌توانید تا ساعاتی از شب در دریاچه بمانید و از آسمان پرستاره و بی‌نظیر آن لذت ببرید.

جاذبه‌های دیگر نزدیک دریاچه نمک

کاروان‌سرای مرنجاب را شاه‌عباس در همسایگی دریاچه نمک بنا کرده است. اینجا، به پناه‌گاهی برای کویرنوردان معروف است. قناب آب شیرین این کاروان‌سرا میان کویر شور مرنجاب، از جذابیت‌های اقامت در این مکان است.

کوه سفید آب در جنوب شرق دریاچه نیز با چشمه سفید آب، پذیرای شماست. هرچند برای رسیدن به آن باید مسیری سخت را طی کنید. کاروان‌سرای سفیدآب نیز در زمان شاه‌عباس در کنار این چشمه ساخته شده است.

چاه دست‌کن، کویر مرنجاب، پارک ملی کویر و کویر مسیله را هم در اطراف دریاچه از دست ندهید. آران آنقدر جاذبه دیدنی دارد که گذشت زمان را فراموش کنید. آیا شما به این شهر و این دریاچه سفر کرده‌اید؟ اگر سوال یا پیشنهادی برای سفر به این نقطه زیبای کویر مرنجاب دارید، با ما در میان بگذارید. سفرزون همیشه از خواندن نظرات شما خوشحال خواهد شد.