صنایع دستی زنجان | بازتابی تماشایی از هنر اهالی این دیار

صنایع دستی زنجان، پنجره‌ای برای ورود به دنیای زیبای هنر این سرزمین به حساب می‌آید. این صنایع دستی، طیف بسیار گسترده‌ای دارند. به لطف این شرایط، هنردوست‌ها فرصتی پیدا می‌کنند تا بسته به ذوق‌ و سلیقه‌‌ای که دارند، صنایع دستی دلخواه را از این دیار به یادگار ببرند. زنجانی‌ها تا دلتان بخواهد صنایع دستی دارند. به همین دلیل برای پیدا کردن بهترین صنایع دستی این سرزمین، باید اطلاعات کاملی درباره آن‌‌ها داشته باشید. از آنجایی که مطمئن هستیم، همراهان هنردوستی داریم که از تماشای صنایع دستی هنرمندانه سیر نمی‌شوند، فهرست کاملی از بهترین صنایع دستی زنجان آماده کرده‌ایم. در ادامه برای شما از چاقوهای زنجانی می‌گوییم و به آثار مسگری و چاروق‌دوزی اشاره می‌کنیم. به شما قول می‌دهیم با مطالعه این فهرست تا انتها، تمامی اطلاعات لازم درباره صنایع دستی زنجان را بدست آورید.

چاقو زنجان

صنایع دستی زنجان یکی از دیگری معروف‌تر هستند. با این حال در بین تمامی این صنایع دستی، محصولی را سراغ نداریم که آوازه چاقو زنجان را داشته باشد. برای تعریف از دیرینگی چاقو زنجان، کافی است به این نکته اشاره کنیم که در یافته‌های باستان‌شناسی در این ناحیه اطلاعات جالبی درباره استفاده از چاقو پیدا شده است. بر اساس این اطلاعات، مردمان نمکی معدن نمک چهره‌آباد از ابزارهایی شبیه به چاقوهای امروزی استفاده می‌کرده‌اند. شهرت چاقو زنجان بی‌دلیل نیست. اهالی این منطقه برای ساخت چاقو سنگ‌تمام می‌گذارند. در نتیجه چاقوهایی درست می‌کنند که نظیر آن‌ها را در هیچ‌کجای ایران سراغ نداریم. چاقوی زنجانی که از آن صحبت می‌‌کنیم، بسیار تیز و برنده است. این چاقو‌ها به‌راحتی کُند نمی‌شوند. در نتیجه در بازه‌های زمانی دراز مدت می‌توانید با خیال راحت از چاقو زنجان بهره بگیرید.

جالب اینجاست چاقو زنجان بی‌دلیل به یکی از بهترین سوغات این دیار تبدیل نشده است. این چاقوها در کنار تیغه‌‌ای تیز، دسته‌ای زیبا دارند. هنرمندان زنجانی برای دسته‌های این چاقو‌ها سنگ تمام می‌‌گذارند. ماحصل این تلاش را در دسته‌ چاقوهایی مشاهده می‌کنیم که نظیر آن‌ها در کمتر منطقه‌ای از ایران ساخته می‌شود.جالب‌تر اینکه زنجانی‌ها، تیغه و دسته چاقو را به صورت یک‌پارچه درست می‌کنند. چنین شرایطی برای ساخت چاقو را در دیگر منطقه‌های ایران و جهان سراغ نداریم. به لطف این ویژگی‌ها، چاقو به یکی از بهترین صنایع دستی زنجان تبدیل شده است.

اگر با تعریف‌و‌تمجید‌هایی که از چاقو زنجان کردیم، به فکر خرید این صنایع دستی افتادید، پیشنهاد می‌کنیم سری به بازار بزرگ زنجان بزنید. پاساژ مروارید نیز گزینه‌ای مناسب برای خرید بهترین چاقو زنجان است. در حین خرید، توجه داشته باشید که حتماً دسته چاقو و تیغه آن، یکپارچه باشد. این ویژگی، اصل بودن چاقو زنجان را تضمین می‌کند.

گیوه زنجان

یکی از صنایع‌ دستی زنجان که آوازه‌‌ای در دیگر قسمت‌های ایران پیدا کرده، گیوه است. علاقه‌مندان به صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران به‌خوبی می‌دانند گیوه از آن دسته محصولاتی است که در بسیاری از منطقه‌های ایران تولید می‌شود. با این حال انصافاً باید گفت زنجانی‌ها، ید طولایی در دوخت گیوه دارند. به همین دلیل گیوه زنجان به انتخاب مناسبی به‌عنوان یکی از صنایع دستی ارزشمند این منطقه تبدیل شده است. گیوه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم زیبایی‌های چشمگیری دارد. ویژگی‌های گیوه زنجان به همین‌جا خلاصه نمی‌شود. این محصول به لحاظ کارایی نیز یکی از صنایع دستی پرکاربرد زنجان شناخته می‌شود. وقتی از گیوه صحبت می‌کنیم، حتماً‌ یاد کفش‌های سنتی میفتید که قدیمی‌ها به پا می‌کردند.

جالب است بدانید این باور کاملاً‌ درست است. با این حال به‌رغم اینکه گیوه، تاریخچه‌ای کهن دارد، محصولی است که هنوز هم طرفداران خاص خودش را حفظ کرده است. زنجانی‌ها برای دوخت گیوه سنگ تمام می‌گذارند. از آنجایی که این دیار، گیوه‌دوزهای برجسته‌ای دارد، گیوه‌ زنجان در مدل‌های مختلفی دوخته می‌شود. به لطف این شرایط در کنار طرح‌های سنتی، گیوه های زنجان در مدل‌ها و طرح‌های جدیدی نیز روانه بازار می‌شود. در نتیجه می‌توان گفت گیوه‌های زنجان حتی نظر خریداران مشکل‌پسند را نیز جلب می‌کند.

در این زمینه می‌توان به گیوه گلدوزی‌شده، گیوه با زیره ابریشمی، گیوه طرح‌دار و گیوه ساده اشاره کرد. این گیوه‌ها به لحاظ قیمت نیز تنوع زیادی دارند. بسته به بودجه‌ای که برای خرید صنایع دستی زنجان کنار گذاشته‌اید، می‌توانید گیوه دلخواه را انتخاب کنید. به گیوه‌هایی که گفتیم، گیوه‌های اسپرت را هم اضافه کنید. این گیوه‌ها به‌رغم اینکه با مواد سنتی گیوه‌های قدیمی ساخته‌شده‌اند، طرح‌هایی مدرن و امروزی دارند. گیوه‌های اسپرت انتخاب مناسبی برای جوان‌های خوش‌سلیقه‌ای است که به صنایع دستی زنجان علاقه دارند.

سفالینه زنجان

صنایع دستی زنجان در کنار اینکه کاربردهای مختلفی در زندگی دارند، هنری ارزشمند به حساب می‌آیند. یکی از این صنایع دستی که جایگاه هنری ویژه‌ای دارد، سفالینه‌های زنجانی است. سفالگری نه‌تنها در بین زنجانی‌ها،‌بلکه در تمامی تمدن‌ها ریشه‌ای کهن دارد. بسیاری از تاریخ‌شناسان، سفالگری را در گروه نخستین هنرهایی می‌دانند که بشر ابداع کرده است. دیرینگی این هنر باعث شده تا در بیشتر قسمت‌های ایران تولید شود. با این حال انصافاً باید گفت کمتر جایی را سراغ داریم که به زیبایی سفالینه‌های زنجان تولید کنند.

این شرایط، سفالگری را به یکی از بهترین صنایع دستی زنجان تبدیل کرده است. از زیبایی محصولات سفالی زنجان هر چقدر بگوییم، کم گفته‌ایم. امکان ندارد در مراکز خرید زنجان چشمتان به سفالینه‌های زیبای این دیار بیفتد و از کنار آن‌ها به‌راحتی گذر کنید. زنجانی‌ها، محصولات سفالی بسیاری تولید می‌کنند. به لطف این شرایط انواع پارچ، کوزه، بشقاب، لیوان، فنجان، قوری و پیش‌دستی‌های سفالی به عنوان صنایع دستی زنجان فروخته می‌شود. این محصولات در کنار کاربردی چشمگیر، یادوخاطره‌ روزگاران قدیم را نیز در ذهن علاقه‌مندان تداعی می‌کنند. سفالینه‌های زنجان فقط جنبه کاربردی در آشپزخانه ندارند.

زیبایی این محصولات، فرصتی فراهم می‌کند تا از آن‌ها برای تزئین دکوراسیون قسمت‌های مختلف منزل نیز کمک گرفته شود. در این زمینه می‌توان به محصولات دکوری و شیکی اشاره کرد که هنر سفالگران زنجانی را به رخ می‌کشد. جالب است بدانید سفالگران زنجانی، وسواس زیادی برای ساخت محصولات باکیفیت دارند. به همین دلیل این محصولات از دوام بسیار خوبی برخوردار هستند. از زیبایی‌های سفال زنجان هر چقدر بگوییم، کم گفته‌ایم. با این حال اکنون صحبت از این صنایع دستی زنجان به میان آمده، خالی از لطف نیست اگر به این نکته نیز اشاره کنیم که سفال زنجان به‌رغم زیبایی‌های چشمگیر، قیمتی مناسب دارد. در نتیجه می‌توانید یکی از زیباترین محصولات سفالی زنجان را با قیمتی دلخواه انتخاب کنید.

آثار مینیاتور زنجان

در اینکه زنجان، مردمان هنرمندی دارد، هیچ شکی نیست. برای اثبات این ادعا، کافی است نگاهی به آثار مینیاتور زنجان بیندازید. علاقه‌مندان هنرهای اصیل ایرانی، قدر آثار مینیاتور زنجان را به‌خوبی می‌دانند. هنرمندان زنجانی برای خلق آثار مینیاتور از رنگ‌های روغن یا آبرنگ بهره می‌گیرند. آن‌ها با این رنگ‌های زیبا، طرح‌های دل‌فریبی روی کاغذ، شیشه و چرم ترسیم می‌کنند. گاهی اوقات نیز طرح‌های مینیاتور روی چوب کشیده می‌شود. زیبایی آثار مینیاتوری را می‌توان در شیوه ترسیم این آثار جستجو کرد. هنرمندان زنجانی برای تابلوهای مینیاتوری از خلاقیت خود بهره می‌‌گیرند. آن‌ها نقش‌های خیالی را با الهام از داستان‌های مذهبی و فرشته‌ها به تصویر می‌کشند. این طرح‌ها، با حالتی دل‌فریب روی تابلو نقش می‌بندد.

از آنجایی که مینیاتورکارهای زنجانی، هنرمندانی بادقت هستند، وسیله‌های مختلفی را برای ترسیم طرح‌های زیبا به کار می‌گیرند. پَنس‌های مخصوص، برس‌های کوچک و قلم‌های رنگی، از مهم‌ترین لوازمی است که برای کشیدن تابلوهای مینیاتور استفاده می‌شود. طرح‌های مینیاتور ظرافتی دارد که نظیر آن‌ها را در دیگر صنایع دستی زنجان سراغ نداریم. این شرایط، مینیاتور زنجان را به هنری نفیس تبدیل‌کرده که هنردوستان باسلیقه، قدر آن را می‌دانند.

ظرافت تابلوهای مینیاتور و نقش‌و‌نگار زیبای آن‌ها باعث شده تا این آثار به لحاظ قیمت، ارزش بیشتری نسبت به دیگر صنایع دستی زنجان داشته باشند. با این حال انصافاً باید گفت زیبایی تابلوهای مینیاتور زنجان به اندازه‌ای است که ارزش دارد مبلغی بیشتر برای خرید آن‌ها هزینه کنید. این آثار زینت‌بخشی نفیس و ارزشمند برای دکوراسیون منزل و محل کار به حساب می‌آیند.

رنگرزی زنجان

وقتی از صنایع دستی زنجان صحبت می‌کنیم، منظور طیف گسترده‌ا‌ی از انواع محصولات زیباست که هر کدام ارزش هنری چشمگیری دارند. برای نمونه می‌توان به رنگرزی زنجان اشاره کرد. رنگرزی در دیگر قسمت‌های ایران نیز رواج دارد. با این حال مکانی را سراغ نداریم که اندازه زنجان تاریخچه‌ای غنی داشته باشد. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسی، زنجانی‌ها از ۲۳۰۰ سال پیش تاکنون به هنر رنگرزی مشغول هستند. ماحصل این تلاش را می‌توان در الیاف زیبایی مشاهده کرد که هنرمندانِ رنگرزِ زنجانی به‌زیبایی‌ آن‌ها را آراسته‌اند.

برای صنایع دستی زنجان باید بگوییم که رنگرزهای زنجانی از سماق، بلوط، پوست انار، برگ انجیر، گل جعفری، وسمه، برگ درخت توت، پوست پیاز، چغندر و برگ انگور عسگری برای ایجاد رنگ‌هایی زیبا و سنتی بهره می‌گیرند. این رنگ‌ها به لحاظ زیباشناختی‌، جلوه‌ای بهتر نسبت به رنگ‌های صنعتی و شیمیایی دارند. در نتیجه الیافی که با شیوه سنتی رنگرزی‌شده‌اند، نسبت به الیاف صنعتی زیباترند. ناگفته پیداست، این شرایط افزایش قیمت الیاف رنگرزی‌شده را به دنبال دارد. در این بین از زیبایی این الیاف به‌راحتی نمی‌توان گذشت. پارچه‌های رنگرزی‌شده زنجانی را می‌توانید در بازارهای خرید سنتی این شهر پیدا کنید.

این پارچه‌ها، برازنده هنردوست‌های خوش‌سلیقه‌ای است که قدر صنایع دستی زنجان را به‌خوبی می‌دانند. زنجانی‌ها برای رنگرزی از شیوه‌ای خاص بهره می‌‌گیرند. در نتیجه به لحاظ زیباشناختی نیز رنگ‌های پارچه‌ها الیاف رنگرزی‌شده این دیار، تماشایی‌تر به نظر می‌رسد.

نمد مالی زنجان

امکان ندارد به صنایع دستی علاقه‌ای داشته باشید و محصولات نمد مالی را نشناسید. این محصولات در بیشتر قسمت‌های ایران تولید می‌شوند. از آنجایی که زنجان، دیار هنرهای ارزشمند و صنایع‌ دستی نفیس است، نمد مالی نیز به عنوان یکی از صنایع دستی این ناحیه شناخته می‌شود. نمدمال‌های زنجانی از دیرباز تاکنون به این هنر ارزشمند مشغول هستند. ماحصل این تلاش را می‌توان در نمدهایی مشاهده کرد که به عنوان صنایع دستی زنجان روانه بازار می‌شود.

زنجانی‌ها برای این نمدها از پشم بهاره گوسفند کمک می‌گیرند. هنرمندان نمدمالِ این دیار برای افزایش کیفیت نمدها، صابون و زرده تخم‌مرغ به این الیاف اضافه می‌کنند. وجود چنین ترکیباتی، حالت چسبندگی الیاف نمد را افزایش می‌دهد و دوام نمد را بیشتر می‌کند. به همین دلیل نمد به یکی از بهترین صنایع دستی زنجان تبدیل شده است. نمد از آن دسته محصولاتی است که به لحاظ مقدار موادِ مصرفی با زیرانداز‌های ارزشمندی مانند فرش برابری می‌کند. زنجانی‌ها برای ساخت نمد از مقدار زیادی پشم بهره می‌گیرند. این مقدار پشم با حجم الیاف قالی مساوی است. از آنجایی که زنجانی‌ها، مردمانی هنرمند هستند، برای ساخت نمد از طرح‌های زیبایی بهره می‌گیرند. ویژگی‌های نمد فقط به جنبه‌های زیباشناختی آن خلاصه نمی‌شود.

نمد هزارویک کاربرد دارد. در نتیجه در کنار زیرانداز، از آن برای دوخت پوشاک گرم نیز کمک می‌گیرند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نمد، نبود جذب رطوبت است. به لطف این شرایط، کفش‌های نمدی انتخاب مناسبی برای افرادی به حساب می‌آیند که به دنبال پاپوشی گرم می‌گردند که در آن اثری از بوی بد پا باقی نماند. جالب است بدانید از نمد به‌عنوان کفیِ کفش نیز می‌توانید بهره بگیرید. جالب‌تر اینکه بعضی از نمدهای زنجان به‌اندازه‌‌ای زیبا هستند که انتخاب مناسبی برای تزئین دکوراسیون منزل و محل کار به حساب می‌آیند. نمد به لحاظ ارزش مالی نیز بسیار خوش‌قیمت است.

خاتم کاری زنجان

علاقه‌مندانِ هنرهای اصیلِ ایرانی به‌خوبی می‌دانند که خاتم کاری یکی از زیباترین هنرهای این سرزمین به حساب می‌آید. اهالی شیراز و اصفهان به‌عنوان بهترین خاتم‌کارهای ایران شناخته می‌شوند. خوشبختانه زنجانی‌ها نیز از این قافله عقب نمانده‌اند و خاتم‌کارهای برجسته‌ای در این دیار زندگی می‌کنند. ماحصل این شرایط را در آثار خاتم‌کاری زنجان مشاهده می‌کنیم. هنردوست‌ها، جایگاه ویژه‌ای برای خاتم‌ کاری زنجان در نظر گرفته‌اند.

با نگاهی به آثار خاتم کاری زنجان باید گفت که این جایگاه بی‌دلیل نیست. هنرمندان زنجانی برای این آثار سنگ تمام می‌‌گذارند. وقتی از خاتم کاری صحبت می‌‌کنیم، منظور هنری است که در آن اشکال هندسی با ضلع‌های منظم در کنار هم قرار می‌گیرد. این اشکال با موادی مانند چوب، فلز و استخوان ترکیب می‌شود. ناگفته پیداست هر چقدر اضلاع اشکال هندسیِ خاتم‌کاری‌شده، کوچک‌تر باشد، ارزش هنری آن بیشتر است. هنرمندان زنجانی برای ساخت آثار خاتم‌کاری شده از چوب‌های باکیفیتی بهره می‌گیرند.

در این زمینه می‌توان به چوب گردو، بقم، عناب، نارنج، کهکم، کبوده، آبنوس و فوفل اشاره کرد. برای شما گفتیم که طرح‌های هندسی با استخوان‌ حیوانات روی چوب قرار می‌گیرد تا آثار خاتم کاری‌ شکل بگیرند. هنرمندان زنجانی از استخوان شتر و استخوان اسب برای خاتم کاری استفاده می‌کنند.

گاهی اوقات نیز عاج فیل برای ساخت خاتم کاری استفاده می‌شود. این استخوان‌ها، فلزها و چوب‌ها با اره‌های بسیار دقیق، بریده می‌شود و با چکش در کنار هم قرار می‌‌گیرد. اگر با تعریف‌‌هایی که از خاتم کاری مطرح کردیم، به فکر انتخاب این هنر به عنوان یکی از صنایع دستی زنجان افتادید، پیشنهاد می‌کنیم محصولی خریداری کنید که رنگی یکدست و سطحی صاف داشته باشد. از طرف طرح‌ها و مثلث‌های خاتم‌کاری‌شده، باید با زیبایی‌ هرچه‌تمام‌تر در کنار هم قرار گرفته باشد. اگر اثر خاتم‌کاری‌شده‌ای را به عنوان صنایع دستی زنجان انتخاب کردید، آن را در مکانی دور از نور خورشید و رطوبت قرار دهید.

سوزن دوزی زنجان

یکی از بهترین صنایع دستی زنجان، سوزن دوزی است. این هنر در دیگر قسمت‌های ایران نیز رواج دارد. با این حال انصافاً باید گفت سوزن‌دوزی زنجانی‌ها چیزی از دیگر منطقه‌های ایران کم نمی‌آورد. هنری که از آن صحبت می‌کنیم ریشه‌ای دیرینه در تاریخ ایران‌زمین دارد. جالب است بدانید سوزن‌دوزی در گروه صنایع دستی بسیار کهن ایران قرار دارد. جالب‌تر اینکه دیرینگی این صنایع دستی به حدود ۸ هزار سال پیش باز می‌گردد. این هنر در طول تاریخ، پیشرفت‌های زیادی شاهد بود و روزبه‌روز زیباتر شد. کارشناسان صنایع دستی، دوران ایلخانیان و تیموریان را مهم‌ترین زمان در توسعه هنر سوزن‌دوزی می‌دانند.

در آن زمان صنعت نساجی با پیشرفت‌های چشمگیری روبه‌رو شد. به دنبال این پیشرفت‌ها، ابریشم‌دوزی، ملیله‌دوزی و سوزن‌دوزی رواج بیشتری در قسمت‌های مختلف ایران پیدا کرد. وقتی از سوزن‌ دوزی به عنوان یکی از صنایع دستی زنجان صحبت می‌کنیم، منظور هنری ظریف و زیباست که با نخ و سوزن ایجاد می‌شود. هنرمندان زنجانی با سوزن و قلاب و نخ‌های خوش‌آب‌ورنگ، طرح‌های زیبایی روی پارچه ترسیم می‌کنند. پارچه‌ای که قرار است سوزن دوزی روی آن انجام شود، در قاب چوبی مستطیل‌ یا دایره شکل قرار می‌گیرد. این قاب، پارچه را سفت و صاف نگه می‌دارد. زنجانی‌ها برای سوزن‌ دوزی از پارچه‌های پنبه‌ای‌، ابریشمی، کتان و زربافت کمک می‌گیرند. بسته به سلیقه این هنرمندان، نخ‌های ابریشمی، الیاف مصنوعی نخ نقده، نخ گلابتون، نخ سرمه و ملیله روی پارچه سوزن دوزی می شود.

پارچه‌های سوزن دوزی، در کنار زیبایی چشمگیر، کاربردهای مختلفی دارند. از این پارچه‌ها برای زیباسازی دکوراسیون منزل نیز می‌توانید کمک بگیرید. طرح‌های زیبای سوزن دوزی، دست هنرمندان زنجانی را برای هنرنمایی باز گذاشته است. به لطف این شرایط، انواع کیف پول، کیف‌های زنانه شیک و مجلسی و پوشاک زنانه با طرح‌های سوزن‌دوزی‌شده به عنوان صنایع دستی زنجان در بازار موجود است.

جاجیم زنجان

سال‌‌های سال است که جاجیم یکی از بهترین صنایع دستی زنجان به حساب می‌آید. علاقه‌مندان صنایع دستی بهتر از ما می‌دانند که جاجیم، زیراندازی دستباف است که به طرح‌های زیبایی مزین شده. این زیرانداز با پشم بافته می‌شود. به همین دلیل بسیار گرم و نرم است. طرح کلی جاجیم شباهت‌هایی به گلیم نیز دارد. با این حال روش بافت آن فرق می‌کند. به لطف این روش، جاجیم بافتی لطیف‌تر دارد. ضخامت جاجیم نیز از گلیم کمتر است. هنرمندان زنجانی برای بافت جاجیم خوش‌سلیقگی به خرج می‌دهند. به همین دلیل طرح‌های زیبایی را در جاجیم‌های زنجانی مشاهده می‌کنیم. طرح‌های چهارخانه در جاجیم خودنمایی می‌کند.

با این حال هنرمندان زنجانی برای بافت جاجیم از طرح‌های دیگری مانند چهارگل، پنجه‌ای، خشتی و گل آفتابگردان نیز کمک می‌گیرند. جاجیم‌های زنجانی با رنگ‌های مشکی، سبز، قرمز و آبی بافته می‌شود. جالب است بدانید جاجیم‌های بدون طرح نیز در بازار وجود دارد. کارشناسان صنایع دستی به این محصولات، جاجیم موج می‌گویند. این شرایط باعث شده تا بر اساس سلیقه‌های مختلف، جاجیم در بازار فراهم باشد. این صنایع دستی در کنار زیبایی، کاربردهای بسیار متنوعی دارد. نازک‌تربودن جاجیم نسبت به گلیم، دست علاقه‌مندان صنایع دستی را برای استفاده متنوع از این محصولات باز گذاشته است.

با این حال انصافاً باید گفت پرکاربردترین مصرف جاجیم، زیرانداز است. از جاجیم برای رو فرشی نیز می‌توانید کمک بگیرید. برای شما گفتیم که جاجیم، بافتی نرم و لطف دارد. در نتیجه بعضی‌ها از جاجیم برای روانداز استفاده می‌کنند. روکش مبل و صندلی، بقچه، رختخواب پیچ، پرده، سفره، روتختی، پتو و روکش صندلی و مبل از دیگر کاربردهای جاجیم به حساب می‌آید. به لحاظ قیمت نیز جاجیم، محصولی خوش قیمت در بین دیگر صنایع دستی زنجان به حساب می‌آید. در نتیجه اگر به دنبال صنایع دستی خوش قیمتی هستید که کاربردهای مختلفی داشته باشد، جاجیم انتخاب بسیار مناسبی برای شماست.

قالی زنجان

قالیباف‌های زنجانی، بهترین فرش‌های دستباف ایران را تولید می‌کنند. از طرح‌های زیبای قالی زنجان هرچقدر تعریف کنیم، کم گفته‌ایم. این هنر تاریخچه‌ای غنی در فرهنگ زنجان دارد. به همین هنر قالیبافی زنجانی‌ها به کمال رسیده است. هنرمندانِ قالیبافِ زنجانی برای بافت فرش‌های دستباف سنگ تمام می‌‌گذارند. این هنرمندان از الیاف باکیفیتی برای بافت قالی بهره می‌گیرند. به لطف این شرایط، فرش دستباف زنجان در کنار زیبایی، دوام بسیار زیادی دارد. این فرش از کیفیتی ارزشمند برخوردار است و انتخاب مناسبی برای اتاق‌های اشرافی به حساب می‌آید.

قالیباف‌های زنجانی برای بافت فرش‌های دستباف از طرح‌های زیبایی بهره می‌گیرند. در این زمینه می‌توان به طرح‌های قلتوق، افشار، شاه‌عباسی، ترنج، لچک، بیجار، ماهی درهم و ریز ماهی اشاره کرد. طرح فرش دستباف بیدگینه را نیز به این طرح‌های زیبا اضافه کنید. زیبایی فرش دستباف با طرح بیدگینه، راه این فرش را به جوامع هنردوست‌های بین‌المللی باز کرده است.

قالی بیدگینه یکی از بهترین فرش‌‌های زنجان است که در فهرست فرش‌های بین‌المللی خودنمایی می‌کند. اکنون که صحبت از بهترین صنایع دستی زنجان به میان آمد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم که فرش افشار زنجان، یکی دیگر از قالی‌های دستباف این منطقه است که آوازه‌ای جهانی دارد.

فرش افشار با بافتی ریز و زیبا، جای خود را در دل علاقه‌مندان قالی دستباف پیدا کرده است. جالب است بدانید چیزی بیشتر از ۶۰ هزار قالیباف در گوشه‌و‌کنار زنجان به بافتن فرش‌های دستباف مشغول هستند. ناگفته پیداست قیمت فرش دستباف زنجان نسبت به دیگر صنایع دستی این منطقه، بیشتر است. با این حال مطمئن باشید پول خود را جای درستی هزینه می‌کند زیبایی فرش دستباف زنجان ارزش دارد تا برای آن بیشتر هزینه کنید.

چاروق دوزی زنجان

امکان ندارد از اهالی زنجان سراغ یکی از بهترین صنایع دستی این دیار را بگیرید و به شما چاروق دوزی را معرفی نکنند. وقتی از چاروق دوزی صحبت می‌کنیم، منظور پاپوش‌های با بافت قدیمی است که ظاهری زیبا و خاطره‌انگیز دارد. زنجانی‌ها برای کفِ چاروق از چرم خام کمک می‌گیرند. در نتیجه چاروق، برای افرادی که از درد پا رنج می‌برد، پاپوشی مناسب است. بافت راحت و نرم چاروق باعث شده بود تا چوپان‌های قدیم، با این پاپوش به دل دشت و صحرا بزنند. زنجانی‌ها در روزگارانی دور، چاروق را با نخ ابریشمی و گلابتون می‌دوختند. آن‌ها ۲ منگوله روی چاروق می‌دوختند تا به لحاظ زیبایی نیز پاپوشی شیک و جذاب باشد.

چاروق با تسمه یا بند به پا محکم می‌شد تا در کوه‌و‌کمر به‌راحتی بیرون نیاید. این روزها تغییرات زیادی را در این پاپوش‌های خاطره‌ساز شاهد هستیم. زنجانی‌ها چاروق را با نوکی برجسته و بیرون‌آمده درست می‌کنند. چاروق زنجان به گونه‌ای دوخته می‌شود که به‌راحتی روی پا قرار بگیرد و نیازی به تسمه یا بند برای جلوگیری از بیرون آمدن آن نباشد. به‌رغم تمامی تعریف‌هایی که از چاروق کردیم، انصافاً باید گفت این محصول ممکن است برای استفاده در محل کار یا خرید و بازارگردی مناسب نباشد. خوشبختانه این شرایط از محبوبیت چاروق کم نکرده است. علاقه‌مندان صنایع دستی زنجان از چاروق برای استفاده در منزل کمک می‌‌گیرند. چاروق، پاپوشی مناسب و زیبا برای استفاده در منزلاست.

ناگفته نماند زنجانی‌ها چاروق را در طرح‌‌های مختلفی تولید می‌کنند. بسیاری از این طرح‌ها برازنده بانوان است و طرح‌های زیادی از چاروق‌های زنجانی به آقایان خوش‌تیپ و خوش‌سلیقه می‌آید. از آنجایی که با یکی از صنایع دستی زنجان روبه‌رو هستیم که ریشه‌ای دیرینه در این سرزمین دارد، برای خرید چاروق پیشنهاد می‌‌کنیم راه بازارهای سنتی این شهر را در پیش بگیرید.

مسگری زنجان

بسیاری از هنرمندان زنجانی از روزگارانی بسیار دور به مسگری مشغول هستند. تاریخچه مسگری در این سرزمین به دوران قبل از اسلام باز می‌گردد. جالب اینجاست در دوران ایلخانان، مسگری‌های زنجانی، بهترین صنایع دستی مسی منطقه را تولید می‌کنند. این هنر سینه‌به‌سینه بین اهالی زنجان منتقل شد تا به مردمان امروز رسید. به لطف این شرایط، آثار مسگری جایگاه ویژه‌ای دربین دیگر صنایع دستی زنجان دارد. برای تعریف از مسگری زنجان، کافی است به این نکته اشاره کنیم که بازاری سنتی در این شهر برای مسگرها ساخته شده. این بازار یکی از قدیمی‌ترین مراکز عرضه هنر مسگری در منطقه به حساب می‌آید.

وقتی صحبت از مسگری به میان می‌آید، یاد ظرف‌های مسی زیبا میفتیم. جالب است بدانید ارزش ظرف‌های مسی، فقط به جنبه زیباشناختی آن خلاصه نمی‌شود. مسگرهای زنجانی برای ساخت این ظرف‌ها سنگ تمام می‌‌گذارند. در نتیجه ورق‌های مسی باکیفیتی را در ساخت ظرف‌های مسی زنجان مشاهده می‌کنیم. جالب‌تر اینکه ظرف‌های مسی، انتخاب بهترین برای پخت غذا به حساب می‌آیند.

خورشت‌های ایرانی در ظر‌ف‌های مسی طعم بهتری پیدا می‌کند. مطمئن باشید با خوردن وعده‌ای غذا در ظرف‌های مسی، طعم خوش آن‌ها برای همیشه زیر دندان شما باقی می‌ماند. اکنون که صحبت از ظرف‌های مسی به‌عنوان یکی از بهترین سوغات زنجان به میان آمد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم که کیفیت ظر‌ف‌های مسی را می‌توانید با مقدار آثار ضربه‌های چکش روی این ظرف‌ها تشخیص دهید.

هرچقدر ظرفی که قصد خرید آن را دارید، چکش بیشتری خورده باشد، کیفیت بهتری دارد. محصولات مسگری زنجان در کنار کاربردهای مختلف در آشپزخانه، به‌عنوان وسیله‌ای برای تزئین دکوراسیون نیز استفاده می‌شوند. از طرف دیگر از آنجایی که زنجانی‌ها، انواع ظرف‌های مسی را تولید می‌کنند، دست شما برای خرید ظرف مسی دلخواه با قیمتی مناسب، باز است.

ملیله کاری زنجان

بیراه نگفته‌ایم اگر مدعی شویم زنجان یکی از قطب‌های تولید صنایع دستیِ ایران به حساب می‌آید. هنرمندان زنجانی از دیرباز تاکنون به تولید انواع صنایع دستی مشغول هستند. در این زمینه می‌توان به ملیله کاری زنجان اشاره کرد. صنایع دستی که از آن صحبت می‌‌کنیم تاریخچه‌ای کهن در بین زنجانی‌ها دارد. بر اساس یافته‌های باستان‌شناسان، ملیله کاری از آن دسته هنرهایی است که تاریخچه آن به دوران هخامنشیان باز می‌گردد. این هنر در سده دهم هجری به اوج رسید. در آن زمان، ملیله‌ کاری، جایگاه ویژه‌ای در زنجان پیدا کرد. آوازه آثار ملیله کاری‌شده زنجان در سرتاسر ایران پیچید.

در نتیجه کیفیت این هنر روزبه‌روز افزایش پیدا کرد. زیبایی ملیله کاری‌های زنجان کار را به جایی کشاند که در دوران پیش از پادشاهای رضاشاه، زنجان مهم‌ترین قطب ملیله کاری ایران بود. خوشبختانه هنرمندان امروزی توانسته‌اند میراث گذشتگان خود را به خوبی حفظ کنند. در نتیجه منظور از ملیله کاری، هنری زیبا و ظریف است که در آن از مفتول‌های نازک نقره برای ساخت انواع وسیله‌های زینتی کمک می‌گیرند. هنرمندان زنجانی با مفتول‌های بسیار نازک نقره، آثار زیبایی می‌سازند که نظیر آن‌ها را سراغ نداریم.

انواع قاشق‌ و چنگال، قاب‌های زیبا، کاسه، گلدان، گل‌ سر، تاج سر، پایه استکان و سینی را می‌توان در گروه ملیله کاری‌هایی قرار دارد که به‌عنوان بهترین صنایع دستی زنجان شناخته می‌شوند. هنرمندان زنجانی برای آثار ملیله‌کاری‌شده، خوش‌سلیقگی نشان می‌دهند. در این آثار، طرح‌های زیبای جقه، بته، برگ فرنگی، غنچه و پیچک خودنمایی می‌کند.

به این نکته اشاره کنیم که زیبایی‌های ملیله‌ کاری برای علاقه‌مندان این هنر، ارزان تمام نمی‌شود. انصافاً باید گفت آثار نفیس ملیله کاری در گروه گران‌ترین صنایع دستی زنجان قرار دارند. با این حال زیبایی این آثار به اندازه‌ای است که ارزش دارد کمی بیشتر برای خرید آن‌ها هزینه کنید.

آثار طلاکاری زنجان

اگر در بین تمامی صنایع دستی زنجان، دنبال محصولی اشرافی می‌گردید، آثار طلاکاری‌شده انتخاب مناسبی برای شما به حساب می‌آیند. بسیاری از طلاسازهای ترازاولِ ایران در زنجان زندگی می‌کنند. به لطف این شرایط، بازارهای طلا و جواهر زنجان همیشه پررونق بوده است. طلاسازان زنجانی، برای ساخت این آثار از طلاهایی با عیارهای متفاوت بهره می‌گیرند. گاهی اوقات نیز فلزهای ارزشمند دیگری مانند نقره در این محصولات استفاده می‌شود. به همین دلیل طیف گسترده‌ای از انواع محصولات طلاسازی‌شده پیش روی علاقه‌مندان قرار دارد.

از طرف دیگر، تنوع این محصولات شرایطی فراهم کرده تا دست خریداران برای انتخاب محصول خوش‌قیمت و دلخواه باز باشد. آثار طلاکاری ممکن است قیمت بیشتری نسبت به دیگر صنایع دستی زنجان داشته باشد. با این حال این آثار به اندازه‌ای زیباست که به‌راحتی نمی‌توان از کنار آن‌ها گذشت. اگر به دنبال خرید صنایع دستی شیک و اشرافی می‌گردید، در خرید محصولات طلاکاری زنجان شک نکنید.

گلیم زنجان

یکی از صنایع دستی زنجان که جای خود را در دل هنردوست‌ها باز کرده، گلیم است. زنجانی‌ها یدطولایی در بافت انواع زیرانداز دارند. در نتیجه در کنار فرش‌های دستباف و جاجیم‌های زیبا، گلیم‌های نفیس و پرکاربردی می‌بافند. گلیم‌های زنجان با الیاف پشم و پنبه بافته می‌شوند. از آنجایی که با یکی از صنایع دستی قدیمی ایران روبه‌رو هستیم، طرح‌های سنتی روی گلیم‌های زنجانی مشاهده می‌کنیم. جالب است بدانید گلیم در گروه زیرانداز‌های مقاوم قرار دارد. در نتیجه اگر مکان پرترددی دارید که دنبال زیراندازی بادوام برای پوشش آن می‌گردید، گلیم زنجان انتخاب مناسبی برای شماست.

از طرف دیگر زیبایی گلیم زنجان باعث‌شده تا این محصولات راه خود را به دکوراسیون اتاق‌های اشرافی نیز پیدا کند. زنجانی‌ها گلیم را در ابعاد متفاوتی می‌بافند. در نتیجه دست علاقه‌مندان برای انتخاب ابعاد مناسب گلیم باز است. تنوع ابعاد و نقش‌های گلیم زنجان باعث شده تا این محصولات به لحاظ قیمت نیز هزینه‌ای متفاوت داشته باشند. اکنون که صحبت از ابعاد گلیم زنجان مطرح شد، به این نکته اشاره کنیم که ابعاد ۱۰۰ در ۱۵۰ سانتی‌متر به‌عنوان اندازه رایج گلیم زنجان شناخته می‌شود. به لطف این شرایط بسته به بودجه‌ای که برای خرید صنایع دستی زنجان کنار گذاشته‌اید، می‌توانید گلیم دلخواه را انتخاب کنید. دیرینگی هنر گلیم‌بافی در بین زنجانی‌ها باعث شده تا طرح‌های مختلفی برای این گلیم‌ها ابداع شود.

هنرمندان زنجانی برای بافت گلیم از طرح‌های زیبایی مانند خشتی، راه‌راه، سفره کردی، شاملو و افشاری بهره می‌گیرند. هر کدام از این طرح‌ها، زیبایی‌های خاص خود را دارد. تنوع طرح گلیم زنجان باعث شده تا حتی مشکل‌پسند‌ترین خریدارها، به‌راحتی گلیم دلخواه را انتخاب کنند.

سازهای سنتی

با نگاهی به فهرست بلندوبالای صنایع دستی زنجان، به‌راحتی متوجه خواهید شد که از هر انگشت اهالی این سرزمین، هنر می‌بارد. یکی از این هنرها، موسیقی است. زنجانی‌ها دل فرخنده‌ای دارند و نوازنده‌های بسیار معروفی به جامعه هنری ایران معرفی کرده‌اند. از آنجایی که موسیقی، بدون ساز، معنایی ندارد، هنرمندان زنجانی برای ساخت سازهای سنتی آستین بالا زده‌اند. ماحصل این تلاش را در سازهای سنتی شاهد هستیم که به یکی از بهترین صنایع دستی زنجان تبدیل شده است. برای اثبات این ادعا کافی است به این نکته اشاره کنیم که بیشتر نوازنده‌های زنجانی، سازهای دلخواه را خودشان می‌سازند.

هنر ساخت ساز در بین اهالی زنجان ریشه‌ای دیرینه دارد. به لحاظ تنوع نیز می‌توان گفت طیف گسترده‌ای از انواع سازهای سنتی توسط زنجانی‌ها ساخته می‌شود. هنرمندان این دیار بهترین سازهای ضربی، کوبه‌ای و آرشه‌ای را می‌سازند. جالب است بدانید سازهایی که زنجانی‌ها می‌سازند، به لحاظ زیباشناسی نیز تماشایی است. برای ساخت این سازها از هنرهای دیگری مانند دروگری، زرگری و معرق نیز کمک گرفته می‌شود. به لطف این شرایط، نظیر سازهای سنتی زنجان را کمتر جایی سراغ داریم. سازهایی که از‌ آن‌ها صحبت می‌کنیم به لحاظ کیفیت، در گروه بهترین سازهای سنتی قرار دارند. زیبایی‌های این سازها به اندازه‌ای است که برای دکوراسیون و تزئین اتاق نیز می‌توانید از آن‌ها کمک بگیرید.

در نتیجه حتی اگر دستی در نوازندگی ندارید، می‌توانید سازهای سنتی را به عنوان یکی از بهترین صنایع دستی زنجان انتخاب کنید. این سازها برازنده دکور اتاق‌های شیک و اشرافی است. انواع کمانچه، عود، سنتور، نی، تمبک، دف، تار و سه تار در گروه سازهایی است که هنرمندان چیره‌دست زنجانی می‌سازند. سازهایی که از آن‌ها صحبت کردیم، بسیار خوش‌نواست و نوای آن‌ها سنت و فرهنگ غنی مردمان زنجان را به رخ هنردوست‌ها می‌کشد.

منبت کاری زنجان

اگر به دنبال محصولی خاص با جلوه‌های هنری ویژه در بین صنایع دستی زنجان می‌گردید، آثار منبت کاری این دیار را انتخاب کنید. منظور از منبت کاری، هنری است که در آن نقش‌های برجسته‌ای را روی چوب، کنده‌کاری می‌کنند. این نقش‌های برجسته، طرح‌های بسیار زیبایی را تشکیل می‌دهد. زنجانی‌ها یدطولایی در منبت کاری دارند. مردمان این دیار سال‌هاست که آثار منبت‌ کاری‌شده بسیار زیبایی را در اختیار هنردوست‌ها قرار می‌دهند. همان‌گونه که بهتر از ما می‌دانید، یک اثر هنری زمانی به اوج می‌رسد که برای ساخت آن از مواد باکیفیت کمک گرفته شده باشد. خوشبختانه در این زمینه نیز هنرمندان منبت‌کارِ زنجانی، حرف‌های زیادی برای گفتن دارند. منبت‌کارانِ زنجانی از چوب‌های گردو، شمشاد و گلابی برای ایجاد آثار هنری بهره می‌گیرند.

کیفیت مرغوب این چوب‌ها، زیبایی آثار منبت‌کاری‌ زنجان را دوچندان می‌کند. از طرف دیگر در کنار زیباییِ بیشتر، دوام این آثار نیز افزایش می‌یابد. ناگفته نماند با توجه به پیشرفت فناوری، گاهی اوقات برای منبت‌کاری از دستگاه‌های جدیدی کمک گرفته می‌شود. این دستگاه‌ها طرح‌های زیبایی روی چوب ایجاد می‌کنند، با این حال انصافاً باید گفت طرح‌های منبت‌کاریِ دست، ارزش بیشتری دارد. آثار منبت‌کاری‌شده همانند دیگر صنایع دستی زنجان در کیفیت‌های مختلفی روانه بازار می‌شوند.

کارِ دست هنرمندان منبت‌کارِ درجه‌یکِ زنجانی ممکن است قیمتی بیشتر داشته باشد، اما خاطرتان جمع باشد که اثری ارزشمند و نفیس را خریداری می‌کنید. آثار منبت‌ کاری زنجان در ابعاد مختلف تولید می‌شوند. در نتیجه دست خریداران برای انتخاب اثر دلخواه، کاملاً باز است. برای خرید آثار منبت‌ کاری زنجان سری به بازارهای قدیمی این دیار بزنید.

مجسمه سازی زنجان

برای شما گفتیم که بیشتر صنایع دستی زنجان، تاریخچه‌ای دیرینه در این دیار دارند. با این حال جالب است بدانید مجسمه سازی در زنجان، هنری نسبتاً نوپا به‌‌حساب می‌آید. این هنر در اواخر ۱۳۶۸ خورشیدی راه خود را به زنجان باز کرد. به‌رغم اینکه مدت زیادی از پاگرفتن مجسمه‌سازی در زنجان نمی‌گذرد، هنرمندان این منطقه با ساخت تندیس‌های زیبا ثابت‌کرده‌اند که ظرفیت زیادی برای هنرنمایی در این عرصه دارند. مجسمه‌های هنری زنجان چیزی کمتر از بهترین تدیس‌های ساخته‌شده توسط هنرمندان ترازاول ایرانی کمتر ندارد. این تندیس‌ها در ابعاد بسیار متفاوتی عرضه می‌شوند. به همین دلیل می‌توانید یکی از مجسمه‌های زیبای ساخت هنرمندان زنجانی را انتخاب کنید.

به لحاظ طرح و نقش نیز انصافاً باید گفت زنجانی‌ها برای این مجسمه‌ها چیزی کم نمی‌گذارند. به لطف این شرایط، حتی مشکل‌پسند‌ترین هنردوست‌ها نیز طرح دلخواه را در بین مجسمه‌های ساخت زنجان پیدا می‌کنند. ابعاد متنوع و طرح‌های گوناگونِ این مجسمه‌ها باعث شده تا به لحاظ قیمت نیز با طیف گسترده‌ای از تندیس‌های زیبا روبه‌رو باشیم. هنرمندان زنجانی برای ساخت این تندیس‌ها خوش‌سلیقگی به‌خرج می‌دهند و از مواد مختلفی بهره می‌گیرند. تندیس‌های چوبی و بتنی، معروف‌ترین نوع مجسمه به‌حساب می‌آید.

از طرف دیگر با مجسمه‌های برنزیِ زنجانی روبه‌رو هستیم. برنز، جلوه‌ای شیک و اشرافی به این تندیس‌ها می‌دهد. در نتیجه اگر به دنبال یکی از بهترین صنایع دستی زنجان می‌گردید و می‌‌خواهید مجسمه‌ای شاهانه را به دکور محل سکونت یا کارِ خود اضافه کنید، مجسمه‌های ساخت دست هنرمندان زنجانی انتخاب مناسبی به‌حساب می‌آیند.

قلم زنی زنجان

یکی از هنرهایی که جای خود را در بین بهترین صنایع دستی زنجان باز کرده، قلم‌ زنی است. این هنر جایگاه ویژه‌ای در دیگر قسمت‌های ایران دارد. علاقه بیش‌از‌حد اهالی زنجان به هنرهای اصیل، شرایطی فراهم کرد تا قلم زنی به این دیار راه پیدا کند. ماجرای راه‌پیداکردن قلم زنی به زنجان، حکایت جالبی است که خواندن آن خالی از لطف نیست. این هنر به دوران سیت‌ها باز می گردد. سیت‌ها که به‌ آن‌ها سکاها نیز گفته می‌شود، مردمانی با نژاد آریایی بودند. در روزگاران بسیار دور، ایرانیان باستانِ ساکن در خراسان و قسمت‌های شمال شرقی این دیار، هنری را ابداع کردند که این روزها به آن قلم زنی می‌گوییم.

این هنر در دوران سلجوقیان به اوج رسید. فلزکارانِ خراسانی، آثار بسیار نفیس با قلم‌ کاری ایجاد می‌کردند. از قضای روزگار، نبردهای زیادی در منطقه خراسان فعلی میان سپاهیان سلجوقیان و دژخیمان در گرفت. این نبردها باعث مهاجرت هنرمندان قلم‌‌زن به دیگر قسمت‌های ایران شد. بسیاری از این هنرمندان به بروجرد و همدان مهاجرت کردند. بعضی دیگر نیز راه همدان و تبریز را در پیش گرفتند. بعضی هم به زنجان آمدند. ماجرایی که از آن صحبت می‌کنیم به سده پنجم هجری قمری نسبت داده می‌شود. از آن زمان به بعد، قلم‌ زنی به هنری تبدیل شده که هنرمندان زنجانی آن را به اوج رسانده‌اند. در نتیجه آثار قلم‌زنی به‌عنوان یکی از بهترین صنایع دستی زنجان شناخته می‌شود.

قلم زنی بر روی ظرف‌هایی از جنس برنج، طلا، نقره و مس انجام می‌شود. تجربه ثابت کرده قلم زن‌ها بیشتر فلز مس را برای حکاکی آثار زیبا استفاده می‌کنند. همان‌‌گونه که از نام این هنر پیداست، هنرمندان با قلم‌های مخصوص و چکش، طرح‌های زیبایی روی فلز ایجاد می‌کنند. محصولات قلم زنی زنجان، انتخاب مناسبی برای دکوراسیون اتاق‌های مجلل به حساب می‌آیند.

منجوق دوزی زنجان

در این قسمت از معرفی بهترین صنایع دستی زنجان، به هنری رسیدیم که رواج بسیاری در قسمت‌های مختلف ایران دارد. این هنر بسیار پرکاربرد است و گذر زمان از رونق آن کم نکرده است. هنری که از آن صحبت می‌کنیم با نام منجوق دوزی شناخته می‌شود. هنرمندان زنجانی در این هنر با سنگ‌های تزئینی، طرح‌های بسیار زیبایی روی پارچه ایجاد می‌کنند. این روزها از اشیا زینتی پلاستیکی و کوچک نیز برای منجوق دوزی کمک گرفته می‌شود. جالب است بدانید منجوق دوزی، دیرینه‌ای بسیار غنی دارد. تاریخچه این هنر به دوران هخامنشیان و ساسانیان باز می‌گردد. منجوق دوزی در دوران قاجار به اوج رسید.

خوشبختانه این هنر همچنان در زنجان برقرار است و آثار منجوق‌ دوزی‌شده بسیار نفیسی به عنوان بهترین صنایع دستی زنجان فروخته می‌شود. این آثار در کنار ارزش هنری، قیمت مناسبی دارند. هنرمندان زنجانی برای منجوق دوزی از پارچه‌های مختلفی کمک می‌گیرند. در این زمینه می‌توان به پارچه‌های ابریشم، ساتن و مخمل اشاره کرد. پارچه‌هایی که از آن‌ها صحبت کردیم باید به لحاظ رنگ، با تکه‌های منجوق تفاوت داشته باشد تا جلوه‌ بیشتری پیدا کند. ناگفته نماند بعضی مواقع نیز هنرمندان زنجانی برای منجوق دوزی از پارچه‌هایی همرنگ با تکه‌های منجوق کمک می‌گیرند. از آنجایی که با هنری دیرینه روبه‌رو هستیم، روش‌های مختلفی برای منجوق دوزی وجود دارد. هر کدام از این روش‌ها از زیبایی به‌خصوصی برخوردار است.

در این زمینه می‌توان به روش خطی منجوق، منجوق توپُر، برگ‌دوزی منجوق، بست‌دوزی منجوق و دوباره دوزی منجوق اشاره کرد. هنرمندان زنجانی، انواع پارچه‌های زیبای منجوق‌دوزی‌شده در ابعاد مختلف تولید می‌کنند. زیبایی منجوق به‌اندازه‌ای است که برای تزئین مانتو و پوشاک شیک و مجلسی نیز کاربرد دارد. این ویژگی‌ها دست‌به‌دست هم داده‌اند تا منجوق دوزی به یکی از بهترین صنایع دستی زنجان تبدیل شود.

نگارگری زنجان

هنردوست‌ها به‌‌خوبی می‌دانند که خیال، نقش مهمی در ایجاد آثار هنری زیبا دارد. برای نمونه می‌توان به هنر نگارگری اشاره کرد. هنرمندان در این هنر، رویا و خیال‌ را به تصویر می‌کشند. نگارگری ریشه‌ای دیرینه در کشورهای آسیایی دارد. این هنر به لحاظ معنوی نیز جایگاه ویژه‌ای در بین هنردوست‌ها پیدا کرده است. دلیل این محبوبیت را می‌توان در آثار نگارگری جستجو کرد که هنرمندان زنجانی از سیروسلوک خود در عالم معنا به تصویر کشیده‌اند. هنر نگارگری در دوران سامانیان و غزنویان گسترش چشمگیری پیدا کرد.

این هنر به گوشه‌و‌کنار ایران منتقل شد و راه خود را به زنجان پیدا کرد. محبوبیت نگارگری در قسمت‌های مختلف ایران، شرایطی برای ایجاد مکتب‌های ارزشمندی در این هنر فراهم کرد. مکتب قاجار، مکتب جلایری و مکتب بغداد از مهم‌ترین مکاتب نگارگری ایران به حساب می‌آیند. هنرمندانِ نگارگرِ زنجانی، برای این آثار سنگ‌تمام می‌گذارند. ماحصل این تلاش را در تابلوهای نگارگری بسیار نفیس و ارزنده مشاهده می‌کنیم.

آثار نگارگری زنجان در ابعاد متفاوت و طرح‌های مختلفی فروخته می‌شود. به همین دلیل بسته به بودجه‌ای که برای خرید صنایع دستی زنجان کنار گذاشته‌اید، می‌توانید اثر نگارگری دلخواه را انتخاب کنید.

آثار معرق‌ کاری زنجان

معرق کاری که به آن پاره‌چین نیز می‌گویند، هنری است که زنجانی‌ها در آن استاد هستند. دیرینگی این هنر به سده ششم هجری باز می‌گردد. در آن زمان، پادشاهان سلجوقی توجه ویژه‌‌ای به پیشرفت هنر معرق کاری اختصاص دادند. در آن زمان، معرق کاری برای تزئین روی میز و لوازم چوبی کاربرد داشت. این کاربرد، هنوز هم پابرجاست. خوشبختانه بسیاری از هنرمندان زنجانی، طیف گسترده‌ای از انواع آثار معرق کاری‌شده را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌‌دهند. در نتیجه دست علاقه‌مندان برای خرید اثر هنری دلخواه باز است. دیرینگی معرق باعث شده تا انواع بسیار مختلفی از این هنر در گوشه‌و‌کنار ایران رواج پیدا کند. یکی از معروف‌ترین نوع‌های این هنر را می‌توان معرق چوب دانست.

هنرمندان معرق کار، چوب‌های رنگی را در کنار هم قرار می‌دهند. این تکه‌ چوب‌ها با زیبایی تمام در کنار هم قرار می‌گیرند و طرح‌های چشم‌نوازی را پیش روی مخاطب قرار می‌دهند. معرق‌ کارانِ زنجانی از چوب‌های گردو، نارنج، عناب، زبان گنجشک، گردو، راش، گلابی و فوفل برای ساخت آثار هنری بهره می‌گیرند. جالب است بدانید هنرمندان زنجانی گاهی اوقات از تکه‌های کاشی و فلز نیز برای ساخت آثار زیبای معرق بهره می‌گیرند. استخوان حیوانات و تکه‌‌های صدف را نیز به موادی که برای ساخت معرق کاربرد دارد، اضافه کنید. معرق کاران با اره‌ مویی، این تکه‌‌ها را می‌برند و روی تخته سه‌لا قرار می‌دهند.

قرارگرفتن این تکه‌های بسیار کوچک، هنری است که فقط از دست هنرمندان درجه‌یک بر می‌آید. خوشبختانه هنرمندان زنجانی آثار بسیار متنوعی با معرق درست می‌کنند. این آثار در کنار تنوع، طرح‌های زیبایی نیز دارند. در نتیجه اگر به دنبال یکی از بهترین صنایع دستی زنجان می‌گردید، در انتخاب آثار معرق کاری شک نکنید.

چرم زنجان

دباغی از آن دسته هنرهایی است که زنجانی‌ها مدت‌هاست به آن مشغول هستند. به لطف این شرایط، محصولات چرمی بسیار متنوعی در گروه صنایع دستی زنجان قرار دارند. زنجانی‌ها برای ساخت این محصولات از چرم‌های باکیفیت کمک می‌گیرند. بسته به بودجه‌ای که برای خرید صنایع دستی در نظر گرفته‌اید، می‌توانید محصول چرمی دلخواه را خریداری کنید. هنرمندان زنجانی، محصولات چرمی بسیار متنوعی تولید می‌کنند. ناگفته پیداست پوشاک چرمی، به‌عنوان یکی از بهترین صنایع دستی زنجان شناخته می‌شود. با این حال انصافاً باید گفت از کنار دیگر محصولات چرمی زنجان نیز به‌راحتی نمی‌توان گذشت.

در این زمینه می‌توان به کیف پول، کیف موبایل، کیف دوشی زنانه و کیف‌های چرمی مردانه اشاره کرد. همان‌گونه که بهتر از ما می‌دانید، محصولات چرمی قیمتی گران‌تر از دیگر صنایع دستی دارند. با این حال زیبایی این محصولات، افزایش قیمت آن‌ها را توجیه می‌کند. به آن دسته از علاقه‌مندان که از صنایع دستی چرمی دل نمی‌کنند، اما نمی‌خواهند هزینه زیادی برای خرید محصول دلخواه هزینه کنند، این نوید را بدهیم که زنجانی‌ها، محصولات باکیفیتی از چرم مصنوعی ساخته می‌شود. انصافاً باید گفت چرم‌های مصنوعی باکیفیت به لحاظ زیبایی و دوام چیزی از محصولات طبیعی کم نمی‌آورند.

برای تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی، کافی است چند قطره آب روی صنایع دستی چرمیِ دلخواه بریزید. سپس اندکی صبر کنید. اگر آب به‌آرامی جذبِ چرم شد، مطمئن باشید که با چرم اصل روبه‌رو هستید. اگر به‌دنبال صنایع دستی شیک و اشرافی می‌گردید و می‌خواهید حسابی خودتان را تحویل بگیرید، محصولات چرمی زنجان را به فهرست خرید خود اضافه کنید.

سخن پایانی

صنایع دستی زنجان با رنگ‌و‌لعابی زیبا و طیفی گسترده، نظر تمامی علاقه‌مندان را جلب می‌کند. به لطف این شرایط می‌توانید بسته به‌ بودجه‌ای که کنار گذاشته‌اید، محصول دلخواه را انتخاب کنید. این صنایع دستی در کنار کاربردهای ارزشمند، به لحاظ هنری نیز جایگاه ویژه‌ای دارند. در نتیجه انتخاب مناسبی برای تزئینِ اتاق‌‌های شیک و اشرافی به حساب می‌آیند. امیدواریم اطلاعاتی که از صنایع دستی زنجان با شما مطرح کردیم، شرایطی برای انتخاب محصول دلخواه شما فراهم کند. در پایان از آنجایی که مطمئن هستیم شما هم تجربه‌های سودمندی دارید، خواهشمندیم این تجربه‌های ارزشمند را در قسمت نظرات با ما و دیگر خواننده‌ها به اشتراک بگذارید.