صنایع دستی کرمان | دریچه‌ای به هنر اهالی دیار کریمان

صنایع دستی کرمان، آوازه‌ای در سرتاسر ایران دارد. انصافاً باید گفت محبوبیت این صنایع دستی بی‌حکمت نیست. زیبایی صنایع دستی این دیار به‌اندازه‌ای است که به‌راحتی نمی‌توان از کنار آن‌ها گذشت. از طرف دیگر به لحاظ کاربرد نیز کرمان‌ها، انواع صنایع دستی پرکاربرد تولید می‌کنند. این صنایع دستی در کنار اینکه کاربرد‌های مختلفی دارند، به لحاظ زیباشناسی نیز تماشایی هستند. به لطف این شرایط می‌توانید بسیاری از این صنایع دستی را به عنوان تزئین دکوراسیون منزل استفاده کنید. صنایع دستی که از آن‌ها صحبت می‌کنیم، طیف بسیار گسترده‌ای دارند. در نتیجه امکان ندارد به دنبال صنایع دستی باشید و محصول دلخواه را پیدا نکنید. از آنجایی که رسم داریم اطلاعات تمام‌و‌کمالی از جاذبه‌های گوشه‌و‌کنار ایران و جهان در اختیار همراهان خود قرار دهیم، فهرستی پُروپیمان از صنایع دستی کرمان آماده کرده‌‌ایم. به شما قول می‌دهیم با مطالعه این فهرست تا انتها، صنایع دستی دلخواه را به‌راحتی انتخاب کنید.

شما می‌توانید برای مشاهده هتل های کرمان کلیک کنید.

عریض بافی کرمان

صنایع دستی کرمان در انواع مختلفی تولید می‌شود. یکی از مهم‌ترینِ این صنایع دستی که طرفداران بسیاری هم دارد، انواع پارچه‌های سنتی است. برای نمونه می‌توان به عریض بافی اشاره کرد. وقتی از عریض بافی صحبت می‌کنیم، منظور هنری ارزشمند است که جایگاه ویژه‌ای در دل هواداران صنایع دستی پیدا کرده. همان‌گونه که بهتر از ما می‌دانید، کرمانی‌ها به بافت پارچه‌های سنتی شهرت دارند. هر کدام از این پارچه‌ها با روش خاصی بافته می‌شود. این شرایط برای عریض بافی نیز وجود دارد. اهالی کرمان برای بافت پارچه‌های عریض بافی از دستگاه جالبی بهره می‌گیرند. این دستگاه سازوکاری کاملاً سنتی دارد. در نتیجه پارچه‌های بسیار باکیفیتی تولید می‌کند.

ناگفته نماند زیبایی‌ پارچه‌های عریض‌بافی‌شده، شرایطی برای تولید صنعتی این پارچه‌ها فراهم کرده است. در نتیجه در کنار پارچه‌های سنتی، پارچه‌های عریض بافی صنعتی نیز در بازار کرمان وجود دارد. کاملاً مشخص است که پارچه‌های عریض‌ بافی‌شده سنتی، کیفیتی بهتر و طرح‌هایی زیباتر دارند. این زیبایی شرایطی فراهم کرده تا پارچه‌های عریض بافی به انتخاب مناسبی برای دوخت پوشاک زنانه تبدیل شود. کرمانی‌ها با این پارچه‌ها، لباس‌های مجلسیِ اشرافی زنانه میدوزند. این پارچه‌ها برای بقچه و قراردادن لباس‌ نیز مناسب است.

کیفیت پارچه های عریض بافی کرمان به‌اندازه‌ای است که هنرمندان این دیار از این پارچه‌ها برای زیرکار در هنر پته‌ دوزی کمک می‌‌گیرند. مراکز خرید سنتی کرمان، انتخاب مناسبی برای تهیه پارچه عریض بافی به حساب می‌آیند. همان‌گونه که اشاره کردیم، این پارچه‌ها در انواع سنتی و صنعتی در بازار فروخته می‌شود. قیمت پارچه‌های عریض بافی سنتی ممکن است کمی از انواع صنعتیِ این پارچه‌ها گران‌تر باشد، اما مطمئن باشید زیبایی و کیفیت پارچه‌های سنتی به‌اندازه‌ای است که ارزش دارد هزینه بیشتری برای خرید آن‌ها اختصاص دهید.

شما می‌توانید برای مشاهده جاهای دیدنی کرمان کلیک کنید.

حصیر بافی کرمان

صنایع دستی کرمان ریشه‌ای کهن در تاریخ این سرزمین دارند. کرمانی‌ها، سال‌هاست که به ساخت انواع صنایع دستی زیبا و باکیفیت مشغول هستند. خوشبختانه به‌رغم گذشت سالیان دراز، بازار صنایع دستی این سرزمین از رونق نیافتاده است. حصیر بافی کرمان، یکی از این صنایع دستی به‌حساب می‌آید. برای آشنایی با ارزش این هنر باید سفری دراز به اعماق تاریخ داشته باشید. ریشه‌های این هنر به حدود ۳۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد. بسیاری از هنرمندان کرمانی از آن زمان تاکنون به بافت حصیر مشغول بو‌ده‌اند. این شرایط باعث شده تا حصیر کرمان، به لحاظ کیفیت در گروه بهترین حصیرهای ایران قرار بگیرد. حصیربافان کرمانی برای ساخت این محصولات سنگ تمام می‌گذارند. محبوبیت حصیر در دل علاقه‌مندان صنایع دستی باعث شده تا کرمانی‌ها ابعاد بسیار متنوع و طرح‌های مختلفی برای بافت حصیر به کار بگیرند. ماحصل این تلاش را در حصیرهای متنوعی شاهد هستیم.

از آنجایی که با یکی از قدیمی‌ترین صنایع دستی کرمان روبه‌رو هستیم، این هنر به لحاظ کیفیت نیز به اوج رسیده است. کرمانی‌ها، بادوام‌ترین حصیرهای ایران را می‌بافند. این حصیرها هزارویک کاربرد در منزل دارند. تنوع حصیر کرمان باعث شده تا دست علاقه‌مندان صنایع دستی برای به‌کارگیری آن‌ها درقسمت‌های مختلف منزل باز باشد. این تنوع، قیمت‌گذاری متفاوتی را برای حصیر کرمان به دنبال دارد. در نتیجه با هر بودجه‌ای که برای خرید صنایع دستی کنار گذاشته‌ باشید، حصیر دلخواه را پیدا خواهید کرد. حصیر کاربردهای مختلفی دارد که مهم‌ترین آنِ ساخت زنبیل‌های زیباست.

اکنون که صحبت از زیبایی حصیر کرمان به میان آمد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم که برای بافت حصیر از برگ و شاخه‌های درخت نخل کمک گرفته می‌شود. بافت حصیر، روش‌های مختلفی دارد که مهم‌ترینِ آن‌ها، کپوبافی، بامبوبافی و مرواربافی بافیست. ناگفته پیداست کرمانی‌ها برای بافت حصیر از بهترین روش بهره می‌گیرند.

سیس بافی

برای شما از کیفیت و زیبایی حصیر کرمان گفتیم. جالب است بدانید امکان ندارد جایی صحبت از حصیر کرمان مطرح شود و نامی از سیس بافی به میان نیاید. دلیل این کاربرد را می‌توان در شباهت‌های سیس بافی و حصیر بافی دانست. با این حال انصافاً باید گفت سیس بافی زیبایی‌های خاص خود را دارد. در نتیجه اکنون که قرار است برای شما از بهترین صنایع دستی کرمان بگوییم، توضیحات سودمندی برای سیس بافی مطرح می‌کنیم. کرمانی‌ها با برگ خرما، صنایع دستی زیبایی درست می‌کنند که به سیس بافی مشهور است. محصولات سیس بافی‌شده برای بافت طناب‌ و صندل کاربرد دارد. محبوبیت سیس بافی در بین کرمانی‌ها را می‌توان در وفور نخلستان‌های وسیع در اطراف کرمان جستجو کرد.

به لطف این شرایط، هنرمندان کرمانی شرایطی پیدا کرده‌اند تا محصولات سیس‌بافی‌شده باکیفیت و زیبایی بسازند. از آنجایی که این محصولات با الیاف خرما درست می‌شود، دوام زیادی دارند. طیف گسترده محصولات سیس بافی ‌آن‌‌ها، دست علاقه‌مندان صنایع دستی کرمان را برای انتخاب محصول دلخواه باز گذاشته است. به‌رغم زیبایی چشمگیر، محصولات سیس بافی کرمان قیمتی مناسب دارد. در نتیجه اگر به دنبال صنایع دستی خوش قیمت و پرکاربردی می‌گردید، انواع محصولات سیس بافی کرمان انتخابی ارزشمند و پرکاربرد به‌حساب می‌آید.

خورجین کرمان

ایرانی‌های باستان برای تعامل راحت‌تر با حیوانات باربر، خورجین روی آن‌ها قرار می‌دادند. همان‌گونه که بهتر از ما می‌دانید، حیوان‌های باربر در آن زمان به‌عنوان وسیله برای ایاب‌و‌ذهاب و حمل بار استفاده می‌شدند. رواج استفاده از این حیوانات، رونق ساخت خورجین را به دنبال داشت. کرمانی‌ها نیز از این قافله عقب نماندند و خورجین‌های زیبا و کارآمدی تولید کردند. انصافاً باید گفت استفاده از خورجین، کاربرد سابق را ندارد. با این حال هنر ساخت خورجین هنوز هم در بین هنرمندان کرمانی رواج دارد. اهالی این دیار خورجین‌های زیبایی درست می‌کنند.

طرح‌های سنتی بر روی این خورجین‌ها خودنمایی می‌کند. زیبایی این خورجین‌ها، شرایطی برای استفاده از آن‌ها در دکوراسیون اتاق‌های شیک و اشرافی فراهم کرده‌‌اند. هنردوستان بسیاری را سراغ داریم که با قراردادن خورجین در محل کار یا قسمتی از منزل، جلوه‌ای سنتی و زیبا ایجاد می‌کنند. خورجین در گروه صنایع دستی سنتی کرمان قرار دارد. در نتیجه این محصولات سنتی و زیبا را می‌توانید از مراکز خرید قدیمی کرمان تهیه کنید. اگر به دنبال صنایع دستی خاص می‌گردید و می‌خواهید محصولی سنتی و خاطر‌ه‌انگیز خریداری کنید، خورجین کرمان انتخاب مناسبی برای شماست.

شال کرمان

با نگاهی به صنایع دستی کرمان متوجه خواهید شد مردمان این دیار یدطولایی در صنعت نساجی سنتی دارند. کرمانی‌ها با الیاف نخی، پارچه‌های زیبایی می‌بافند. یکی از این پارچه‌ها که به صنایع دستی ارزشمندی تبدیل شده، شال کرمان است. شال هزارویک کاربرد و فایده دارد. همان‌گونه که حتماً‌ در جریان هستید، شال از آن دسته محصولاتی است که در گوشه‌و‌کنار ایران بافته می‌شود. با این حال با نگاهی به تاریخچه صنعت شال بافیِ ایران، به‌راحتی متوجه خواهید شد شال‌های بافت کرمان یک سروگردن بالاتر از محصولات همرده قرار می‌گیرد. برای اثبات این ادعا کافی است به این نکته اشاره کنیم که شال‌های بافت کرمان، در دوران قاجار به خارج از ایران صادر می‌شد. این ویژگی‌ از کیفیت شال‌ کرمان حکایت دارد. خوشبختانه به‌رغم گذشت سال‌های دراز، شا‌ل کرمان همچنان کیفیت خود را حفظ کرده‌ است.

هنرمندان کرمانی برای بافت این شال‌ها سنگ تمام می‌گذارند. به لحاظ زیبایی ممکن است شال کرمان، جاذبه‌های بصری دیگر پارچه‌های سنتی این دیار را نداشته باشد. اما کمتر پارچه‌ای را سراغ داریم که به اندازه شال کاربرد داشته باشد. شال‌های نفیس کرمان با پشم و کُرک طبیعی بافته می‌شود. در نتیجه این محصولات از لطافت بسیار خوبی برخوردار هستند. شال، پوششی نرم و زیبا برای بانوان است. بافت بادوام این محصولات، شرایطی فراهم کرده تا کاربردهای مختلفِ دیگری نیز داشته باشد.

امکان ندارد جایی صحبت از کیفیت شال کرمان مطرح شود و صحبتی از قیمت این محصولات به میان نیاید. شال کرمان در کنار زیبایی چشمگیر، قیمتی مناسب دارد. در نتیجه اگر به دنبال یکی از صنایع دستی کرمان با قیمتی مناسب و کاربردی فراوان می‌‌گردید، شال انتخاب مناسبی برای شما به‌حساب می‌آید.

قالیچه افشار کرمان

در این قسمت از معرفی بهترین صنایع دستی کرمان، به محصولی رسیدیم که به عنوان گل سرسبد صنایع دستی این دیار شناخته می‌شود. محصولی که از آن صحبت می‌کنیم با نام قالیچه افشار در علاقه‌مندان هنر اصیلِ ایرانی معروف است. اکنون که صحبت از قالیچه افشار به میان آمد، خالی از لطف نیست اگر برای معرفی آن به شرایط زندگی مردمان این دیار اشاره کنیم. استان کرمان، پذیرای بسیاری از ایل‌های ایرانی است. خاندان‌های ییلاقچی، جبال بارزی و لرها در این سرزمین زندگی می‌کنند. به خاندان‌هایی که گفتیم، ایل افشار را نیز اضافه کنید. هنرمندان این ایل، قالیچه‌های نفیس و زیبایی می‌بافند. این قالیچه‌ها با نام قالیچه افشار کرمان شهرت پیدا کرده است. محبوبیت این قالیچه‌ها باعث شده تا بسیاری از هنرمندان شهرهای کوچک‌و‌بزرگ کرمان به بافت آن‌ها مشغول شوند.

قالیباف‌های شهرهای رابر، سیرجان و بابک به بافت قالیچه افشار کرمان مشهور هستند. بعضی از هنرمندان نواحی غربی جیرفت نیز قالیچه افشار می‌بافند. هنرمندان کرمانی برای بافت این قالیچه‌ها هنرنمایی می‌کنند. ماحصل این تلاش را در طرح‌های زیبایی شاهد هستیم. در این زمینه می‌توان به طرح‌های دوگل پاریزی، منبری، سه‌کله، مرغی، بندی، شول و جنگلی اشاره کرد. طرح زیبای موسی‌خانی نیز یکی از نقش‌های تماشایی است که برای قالیچه افشار کرمان استفاده می‌شود. محبوبیت قالیچه افشار کرمان بی‌حکمت نیست. اهالی این منطقه از روش خاصی برای بافت قالیچه بهره می‌گیرند. این قالیچه با داری متفاوت نسبت به دیگر دارهای قالیبافی بافته می‌شود.

هنرمندان کرمان، قالیچه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم را با گره ترکی می‌بافند. استفاده از روشی خاص برای بافت قالیچه، طرح‌های آن را زیباتر کرده است. از طرف دیگر قالیچه افشار کرمان دوام زیادی دارد و از بافتی نرم و خوش‌نشین برخوردار است. ویژگی‌هایی که از قالیچه افشار برشمردیم، این محصول را به یکی از بهترین صنایع دستی کرمان تبدیل کرده است.

گیوه آجیده کرمان

گیوه، پاپوشی سنتی است که هنرمندان کرمانی یدطولایی در ساخت آن دارند. همان‌گونه که حتماً شنیده‌اید، گیوه در روزگاران قدیم به‌عنوان اصلی‌ترین پاپوش ایرانی‌ها استفاده می‌شد. در نتیجه هنرمندان بسیاری از منطقه‌های ایران به ساخت گیوه مشغول بودند. این شرایط زمینه‌ای فراهم کرد تا رو‌ش‌های مختلفی برای ساخت گیوه ابداع شود. هنرمندان کرمانی برای ساخت گیوه خلاقیت به‌خرج دادند و روشی جالب ابداع کردند. ماحصل این روش را در گیوه‌ای شاهد هستیم که به آن گیوه آجیده معروف شده است. گیوه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم طرحی زیبا و چشمگیر دارد. جالب است بدانید گیوه آجیده به لحاظ راحتی نیز پاپوشی نرم و خوش‌پوش به حساب می‌آید. جالب‌تر اینکه گفته می‌شود گیوه آجیده کرمان، ویژگی‌های پزشکی دارد و پا را خسته نمی‌کند.

راحتی این گیوه باعث شده تا حتی گردشگران خارجی که به دنبال بهترین صنایع دستی کرمان می‌گردند، گیوه آجیده را انتخاب کنند. محبوبیت گیوه آجیده، رونق این محصول را به دنبال داشته است. به لطف این شرایط، کارگاه‌های گیوه‌دوزی در کرمان رونق دارد. هنرمندان کرمانی برای ساخت گیوه آجیده از طرح‌های زیبایی بهره می‌گیرند. در کنار طرح‌های زیبا، به لحاظ کیفیت نیز این گیوه‌ها با بهترین مواد ساخته می‌شود. از آنجایی که با محصولی قدیمی روبه‌رو هستیم، گیوه‌های کرمان عموماً طرح‌های سنتی دارند. در این بین بعضی از هنرمندان، خوش‌سلیقگی به‌خرج می‌دهند و گیوه‌هایی با طرح‌های مدرن و امروزی درست می‌کنند. این شرایط باعث شده تا گیوه کرمان جلوه‌ای زیبا در نظر هنردوست‌های مشکل‌پسند داشته باشد. بعید می‌‌دانیم نگاهی به انواع گیوه آجیده کرمان بیندازید و یکی از این محصولات در نظر شما جلوه نکند.

منبت کاری کرمان

صنایع دستی کرمان جلوه‌ای باشکوه از هنر اهالی این دیار پیش روی هنردوست‌ها قرار می‌دهد. انصافاً باید گفت این صنایع دستی یکی از دیگری زیباتر هستند. برای نمونه می‌توان به منبت کاری کرمان اشاره کرد. امکان ندارد چشم شما به این منبت‌کاری‌ها بیفتد و برای خرید این آثار وسوسه نشوید. منبت کاری از آن دسته هنرهایی است که طیف بسیار گسترده‌ای دارد. در نتیجه این هنر را می‌توان برای تزئین هزارویک صنایع دستی رنگارنگ به کار گرفت. وقتی از منبت‌ کاری صحبت می‌کنیم، منظور هنری قدیمی است که با ابزاری مخصوص،‌ نقش‌‌های برجسته‌ای روی چوب ایجاد می‌شود. از آنجایی که با هنری قدیمی روبه‌رو هستیم، منبت کاری در بیشتر شهرهای ایران ریشه دوانده است. یکی از این شهرها، کرمان است. بسیاری از هنرمندان کاشانی، سال‌هاست که به ساخت آثار منبت کاری ارزشمند مشغول هستند.

کرمانی‌ها برای جلوه بیشترِ این آثار از مواد باکیفیتی بهره می‌گیرند. بیشتر آثار منبت کاری کرمان روی چوب گردو، شمشاد و گلابی تراشیده می‌شود. این شرایط باعث شده تا در کنار زیبایی، آثار منبت کاری کرمان دوام بیشتری داشته باشد. هنرمندان چیره‌دستِ کرمانی نقش‌های زیبایی روی چوب ایجاد می‌کنند که نظیر آن‌ها را در کمتر جایی سراغ داریم. تنوع این آثار شرایطی فراهم کرده تا علاقه‌مندان صنایع دستی کرمان، محصول دلخواه را به‌راحتی انتخاب کنند.

جالب است بدانید محصولات منبت کاری‌ در بازارهای قدیمی کرمان فروخته می‌شود. جالب‌تر اینکه این محصولات طیف قیمتی بسیار متنوعی دارند. منبت کاری‌هایی که با دستگاه‌های صنعتی ساخته شده‌اند، ارزان‌تر هستند. با این حال ناگفته پیداست این آثار به زیبای منبت‌ کاری‌های سنتی نمی‌رسد. اگر به هنرهای چوبکاری علاقه دارید و از تماشای آثار چوبی منبت شده سیر نمی‌شوید، حتماً منبت کاری کرمان را بگیرید. این صنایع دستی در کنار کاربردهای مختلف، جلوه‌ای زیبا برای قسمت‌های مختلف منزل ایجاد می‌کند.

گلیم شیریکی پیچ

صنایع دستی کرمان آوازه‌ای جهانی دارند. یکی از این صنایع دستی که راه خود را به بازارهای سرتاسر دنیا باز کرده، گلیم شیریکی پیچ است. همان‌گونه که بهتر از ما می‌دانید، کرمانی‌ها به بافت قالی معروف هستند. هنرمندان این سرزمین، طرح‌های زیبایی برای انواع قالی‌ها انتخاب می‌کنند. به لحاظ کیفیت نیز از بهترین الیاف برای بافت قالی و گلیم کمک گرفته می‌شود. به همین دلیل با محصولاتی روبه‌رو هستیم که دوام چشمگیری دارند و به‌راحتی خراب نمی‌شوند. برای اثبات این ادعا، کافی است به این نکته اشاره کنیم که قالی کرمان به ضرب‌المثلی جالب در بین ایرانی‌ها تبدیل شده. حتماً شما هم شنیده‌اید که می‌‌گویند کیفیت یک چیز، همانند قالی کرمان است. منظور از این ضرب‌ المثل، دوام بسیار زیاد قالی و گلیم‌های کاشان است.

اکنون که صحبت از گلیم کرمان مطرح شد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم که گلیم شیریکی پیچ، یکی از معروف‌ترین صنایع دستی کرمان به‌حساب می‌آید.

گلیمی که از آن صحبت می‌‌کنیم با سبک متفاوتی نسبت به دیگر گلیم‌های ایرانی بافته می‌شود. روستایی در اطراف کرمان با نام «دارستان» وجود دارد. اهالی این روستا ید طولایی در بافت گلیم شیریکی پیچ کرمان دارند. آوازه این گلیم به سازمان‌های بین‌المللی نیز رسیده است. به همین دلیل نام گلیم شیریکی پیچ در سازمان جهانی یونسکو ثبت شده است. اهالی روستای دارستان از روش مخصوصی برای بافت گلیم شیریکی پیچ بهره می‌گیرند. این روش در کنار زیبایی، کیفیت بیشتری برای گلیم ایجاد می‌‌کند. جالب است بدانید روشی که از آن صحبت کردیم، فقط برای بافت گلیم کاربرد ندارد. هنرمندان کرمانی با این روش تابلو فرش‌های زیبا و کیف‌های بادوام تولید می‌کنند. از آنجایی که گلیم شیریکی پیچ در روستای «دارستان» بافته می‌شود، این گلیم را در روستا با قیمتی مناسب‌تر نسبت به دیگر جاهای کرمان پیدا خواهید کرد.

گبر دوزی

علاقه‌مندان ایران‌گردی به‌خوبی می‌دانند بسیاری از هموطنان عزیز زرتشتی در مناطق مرکزی ایران زندگی‌ می‌کنند. این شرایط زمینه‌ای برای گسترش و رونق هنر زرتشتی ‌دوزی در کرمان فراهم کرده است. همان‌گونه که از نام این هنر پیداست، با هنری باستانی روبه‌رو هستیم که ریشه‌ها‌ی آن به دوران نخستین پیدایش آیین زرتشت باز می‌گردد. زرتشتی‌ دوزی که با نام گبردوزی هم به عنوان یکی از صنایع دستی کرمان شناخته می‌شود، هنری است زیبا با جلوه‌های تماشایی. گبردوزی، درواقع نوعی سوزن‌ دوزی است. هنرمندان کرمانی در این هنر با نخ‌های ابریشمی، طرح‌های زیبایی روی پارچه می‌بافند. این طرح‌ها عموماً‌ از اساطیر ایران باستان الهام گرفته شده است. از آنجایی که با هنری روبه‌رو هستیم که در فرهنگ زرتشتیان ریشه دارد، طرح‌های از نمادهای زرتشتی نیز روی آثار گبردوزی، دوخته می‌شود.

به این طرح‌ها، نقش‌هایی از حیواناتی مانند ماهی، طاووس، مرغ و خروس و هدهد را هم اضافه کنید. همان‌گونه که حتماً دیده‌اید، روش‌های مختلفی برای سوزن‌دوزی وجود دارد. با این حال انصافاً باید گفت گبردوزی، یکی از ظریف‌ترین انواع هنرهای سوزن دوزی به حساب می‌آید. دوخت گبردوزی به اندازه‌ای ظریف است که ظرافت آن را باید با ذره‌بین تماشا کنید. زیبایی گبردوزی شرایطی فراهم کرده تا کرمانی‌ها از این هنر برای جیهزیه دختران این دیار بهره بگیرند. هنری که از آن صحبت می‌کنیم نسبت به دیگر صنایع دستی کرمان، زمان بسیار بیشتری می‌برد. به همین دلیل مادرهای کرمانی پس از تولد دخترشان، مشغول به گبردوزی می‌شوند تا این آثار برای جهیزیه فرزندشان آماده باشد.

با توجه به توضیحاتی که از گبردوزی داشتیم و اشاره کردیم که این هنر برای جهیزیه نوعروسان کاربرد دارد، حتماً متوجه شده‌اید که کرمانی‌ها برای گبدوزی از رنگ‌های شادی بهره می‌گیرند. در نتیجه پارچه‌های گبردوزی کرمان، به‌عنوان گزینه‌ای مناسب برای تزیین دکوراسیون منزل شناخته می‌شود.

آجیده دوزی کرمان

برای شما گفتیم که گیوه آجیده، یکی از بهترین صنایع دستی کرمان است. جالب است بدانید گیوه آجیده، بی‌دلیل محبوب نشده. این گیوه طرح‌های بسیار زیبایی دارد که به آن آجیده می‌گویند. در نتیجه آجیده دوزی، به‌عنوان رشته‌ای مستقل در صنایع دستی شناخته می‌شود. آجیده دوزی یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تزیین پارچه در کرمان و منطقه‌های اطراف به حساب می‌آید. در این روش، نخ‌ها با استفاده از سوزن و نخ‌کش به صورت دستی بر روی پارچه دوخته می‌شوند. این نخ‌ها معمولاً از جنس پنبه، ابریشم، نقره و طلا تهیه می‌شوند و رنگ‌های متنوعی دارند.

هنرمندان کرمانی برای آجیده دوزی خوش‌سلیقگی به خرج می‌دهند. به همین دلیل طرح‌های بسیار متنوعی روی پارچه‌های آجیده دوزی شده مشاهده می‌شود.در این زمینه می‌توان به نقش‌های هندسی، گل‌ها، حیوانات، پرندگان، شکلک‌ها و خط‌های مفهومی اشاره کرد. همچنین، در آجیده دوزی از روش‌های مختلفی مانند طرح‌های مستقیم، طرح‌های پیچیده، طرح‌های روی پرده و طرح‌های بافت استفاده می‌شود.

آجیده دوزی به دلیل زیبایی و ظرافت طرح‌ها، انتخاب رنگ‌های جذاب و استفاده از مواد با کیفیت بالا، به عنوان یک هنر دستی محبوب شناخته می‌شود. همچنین، آجیده دوزی به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تزیینی در صنایع دستی و تولید محصولات بافته شده از جمله لباس‌ها، رواندازها، روسری‌ها، تابلوها و قطعات دکوری است. علاقه‌مندان تاریخ و هنر ایران به خوبی می‌دانند که صنایع دستی این سرزمین نقش چشمگیری درتقویت فرهنگ و هویت ملی دارد. زیبای‌های آجیده دوزی، این هنر را به یکی از بهترین صنایع دستی کرمان تبدیل کرده است.

با پیشرفت فناوری و ورود ماشین‌آلات به صنعت دوزندگی، روش‌هایی نظیر دوخت مکانیزه و استفاده از الگوهای برقی برای آجیده دوزی ایجاد شده است. اما هنوز هنرمندان و دوزندگان ماهر به صورت سنتی و با دست تزئینات خاص خود را بر روی پارچه‌ها ایجاد می‌کنند. ناگفته پیداست آجیده‌ای که با دست دوخته شده‌اند، زیبایی بسیار بیشتری دارند.

مسگری کرمان

هنر مسگری نخستین بار در سده های پیش از میلاد در قسمت‌های مختلفی از ایران ابداع شد. با این حال از آنجایی که یکی از مهم‌ترین منابع مسِ ایران در همسایگی کرمان قرار دارد، این دیار از دیرباز تاکنون به‌ پایگاهی برای رونق هنر مسگری در منطقه تبدیل شده است. مسگری، یکی از صنایع دستی مهم ایران است که در تمامی نقاط کشور به خصوص در استان های کرمان، اصفهان، یزدها و سیستان و بلوچستان انجام می شود. این هنر در ایران از هزاران سال پیش به یادگار مانده است. مسگرهای کرمانی با استفاده از ابزارهای مختلف بر روی مس کار می کنند و اشکال و الگوهای مختلف شکل می‌دهند. ظرف‌های مسی، در کنار فایده‌های زیاد، به لحاظ زیباشناختی نیز به عنوان بهترین صنایع دستی کرمان شناخته می‌شوند. زیبایی این ظر‌ف‌ها به اندازه‌ای است که می‌توانید برای تزیین قسمتی از آشپزخانه از آن‌ها کمک بگیرید.

جالب است بدانید ویژگی‌های ظرف‌های مسی فقط به جنبه زیبایی این ظرف‌ها خلاصه نمی‌شود. پخت غذا در ظرف‌های مسی فایده‌های بسیاری دارد. برای نمونه می‌توان به خواص ضد باکتریایی ظرف‌های مسی اشاره کرد. ایرانیان باستان، آب را در ظرف‌های مسی نگه می‌داشتند تا آلوده نشود. این ظرف‌ها خاصیت غذا را کمتر از بین می‌برند. در نتیجه اگر به دنبال یکی از بهترین صنایع دستی کرمان می‌گردید و به سلامت وجود نازنینتان اهمیت می‌‌دهید، ظرف‌های مسی کرمان را تهیه کنید. اکنون که صحبت از ظرف‌های مسی کرمان به میان آمد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته نیز اشاره کنیم که این ظرف‌ها نیاز به روش‌های مخصوصی برای نگهداری دارند.

برای طول عمر ظرف‌های مسی،ابتدا، باید آنها را با مواد شوینده نرم و آب گرم بشویید. از طرف دیگر به این ظرف‌ها آب لیمو روی این ظرف‌ها بمالید تا جلوی کدرشدن آن‌ها گرفته شود. بازار مسگری کرمان، بهترین مکان برای خرید ظرف‌های مسی است.

پته دوزی کرمان

صنایع دستی کرمان در انواع مختلفی تولید می‌شوند. در این بین انصافاً باید گفت صنعت نساجی، جایگاه ویژه‌ای در صنایع دستی این دیار دارد. به همین منظور هنرمندان کرمانی برای زیباسازیِ این پارچه‌ها، هنرهای مختلفی ابداع کرده‌اند. یکی از این هنرها که جای خود را در دل هنردوست‌ها باز کرده، پته دوزی است. این هنر، نوعی رودوزی پارچه به‌حساب می‌آید. پته‌دوزی به لحاظ جلوه بصری، بسیار زیباست. دلیل این زیبایی را می‌توان در استفاده از نخ‌های رنگارنگ برای دوخت طرح‌های زیبا جستجو کرد. این نخ‌ها عموماً پشمی هستند. در نتیجه به لحاظ کیفیت نیز با هنری روبه‌رو هستیم که دوام زیادی دارد. هنرمندان خوش‌سلیقه کرمانی برای دوخت پارچه‌های پته‌بافی، رنگ‌های شادی را انتخاب می‌کنند.

آبی، سفید، قرمز، نارنجی، زرد و مشکی از رنگ‌هایی است که در پارچه‌های پته دوزی خودنمایی می‌کند. به رنگ‌هایی که گفتیم، عنابی را هم اضافه کنید. پته دوزی، همانند بسیاری دیگر از صنایع دستی کرمان با طرح‌های هندسی دوخته می‌شود. هنرمندان کرمانی از طرح‌های جقه و بته نیز برای پته دوزی کمک می‌گیرند. پارچه‌هایی که با پته دوزی آماده می‌شود، جاذبه بصری چشمگیری دارند. به لطف این زیبایی، می‌توانید از پارچه‌های پته بافی در کاربردهای مختلفی بهره بگیرید. همان‌گونه که می‌دانید، باورهای اسلامی جایگاه ویژه‌ای در صنایع دستی کرمان و دیگر منطقه‌های ایران دارد. در نتیجه جانماز، جلد قرآن و سجاده‌های زیبایی را سراغ داریم که روی آن‌ها پته دوزی انجام شده است. انواع تابلوهای پته دوزی، زیر لیوانی، کوسن، پرده و رومیزی نیز انتخاب مناسبی برای علاقه‌مندان این هنر به حساب می‌آید.

پته کرمانی‌ها به پته دوزی، فطه دوزی و سلسله دوزی هم می‌گویند. این هنر نسبت به دیگر صنایع دستی کرمان ممکن است قیمتی بیشتر داشته باشد. با این حال جاذبه بصری آن به اندازه‌ای تماشایی است که مطمئن باشید نظر شما را به خود جلب می‌کند.

قالی کرمان

مطمئن هستیم شما هم با ما هم عقیده‌اید که قالی یکی از بهترین صنایع دستی کرمان است. قالی بافی یکی از هنرهای دستی سنتی و معروف ایران به حساب می‌آید که در گوشه‌و‌کنار ایران رواج دارد. در این بین، روش قالی بافی کرمانی‌ها، فرش‌های دستباف این دیار را به یکی از بهترین صنایع دستی کرمان تبدیل کرده است. دلیل این محبوبیت را می‌توان در طرح‌های زیبا و نقش‌های منحصربه‌فرد جستجو کرد. به لحاظ کیفیت نیز خاطرتان جمع باشد بادوام‌تر از قالی کرمان نداریم. کیفیت ارزشمند و زیبایی ظاهری قالی کرمان، شهرت بسیاری برای این فرش‌ها به دنبال داشته است. جالب است بدانید دیرینگی قالی کرمان به چندین سده پیش باز می‌گردد. جالب‌تر اینکه رشد و شکوفایی اصلی این هنر در دوره صفویه بوده است.

در این دوره، قالی بافی کرمان به عنوان یکی از صنایع دستی مهم و پررونق، توسعه یافت. رونق قالی کرمان کار را به جایی کشاند که قالی بافی به یکی از مهم‌ترین منابع اقتصاد کرمان قدیم تبدیل شد. در طول سالیان بعد، قالی بافی کرمان تحت تأثیر فرهنگ و هنر ایران و همچنین تبادل فرهنگی با سایر کشورها قرار گرفته و به تنوع و غنای طرح‌ها و نقوش خود رسید.

قالی بافی کرمان به صورت دستی انجام می‌شود و از پشم گوسفندان محلی به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کند. متخصصان قالی بافی کرمان با استفاده از تکنیک‌های خاصی، نخ‌های رنگی را با روش‌های سنتی تهیه می‌کنند. سپس قالیبافان کرمانی برای بافت فرش‌های دستباف زیبا و تماشایی آستین بالا می‌زنند. فرآیند بافت فرش دستباف، کاری زمان‌بر و دقیق است. خوشبختانه هنرمندان قالیبافِ کرمانی برای بافت فرش‌های دستباف سنگ تمام می‌گذارند. ماحصل تلاش را در قالی‌های دستبافی شاهد هستیم که نظیر آن‌ها در کمتر جایی پیدا می‌شود. اگر به دنبال یکی از بهترین صنایع دستی کرمان می‌‌گردید، مطمئن باشید بهتر از قالی کرمان پیدا نمی‌کنید.

جاجیم کرمان

محبوبیت صنایع دستی کرمان را می‌‌توان به دلیل کیفیت ارزشمند این محصولات و زیبایی‌ چشمگیر آن‌ها دانست. به لحاظ کاربرد نیز انصافاً باید گفت صنایع دستی این دیار یکی از دیگری پرکاربردتر است. برای نمونه می‌توان به جاجیم کرمان اشاره کرد. وقتی از جاجیم صحبت می‌کنیم، منظور زیراندازی دستباف است که طرح‌های زیبایی روی آن خودنمایی می‌کند. کرمانی‌ها برای بافت جاجیم از پشم کمک می‌گیرند. همان‌گونه که بهتر از ما می‌دانید، پشم، الیافی گرم و نرم دارد. در نتیجه جاجیم کرمان، زیراندازی راحت و خوش‌نشین به حساب می‌آید.

جاجیم به لحاظ طرح ممکن است شباهت‌هایی با گلیم داشته باشد، اما به لحاظ روش بافت تفاوت‌هایی میان این دو وجود دارد. با لمس جاجیم و گلیم، متوجه خواهید شد که جاجیم الیافی نرم‌تر دارد. جالب است بدانید جاجیم از ضخامت بسیار کمتری برخوردار است. در نتیجه در کنار زیرانداز، می‌توانید هزارویک کاربرد دیگر با جاجیم انجام دهید. از کنار طرح‌های زیبای جاجیم نیز به‌راحتی نمی‌توان گذشت. کرمانی‌ها جاجیم را با نقش‌های سنتی و خاطره‌انگیزی می‌بافند. بیشتر جاجیم‌های کرمانی، طرحی چهارخانه دارند. در این جاجیم‌ها، طرح گل آفتابگردان، خشتی، پنجه‌‌ای و چهارگل نیز دیده می‌شود. هنرمندان کرمانی برای بافت جاجیم، خوش‌سلیقگی به‌خرج می‌دهند. ماحصل این تلاش را در جاجیم‌هایی مشاهده می‌کنیم که به رنگ‌های زیبای آبی، قرمز و سبز مزین شده‌اند.

بعضی از جاجیم‌ها طرح خاصی ندارند و تک‌رنگ روانه بازار می‌شوند. به لطف این شرایط، دست علاقه‌مندان صنایع دستی کرمان برای خرید جاجیم دلخواه، کاملاً باز است. با توجه به توضیحاتی که برای جاجیم کرمان دادیم، حتماً متوجه شده‌اید که مهم‌ترین کاربرد جاجیم، زیرانداز است. با این حال از این محصولات می‌توانید برای روفرشی، روکش مبل و صندلی، پرده، سفره و روتختی کمک بگیرید. جاجیم در بیشتر بازارهای سنتی کرمان فروخته می‌شود. این محصول قیمتی مناسب‌ دارد و به هزارویک دلیل، یکی از بهترین صنایع دستی کرمان است.

ترمه کرمان

طرفداران پارچه‌های سنتی به‌خوبی می‌دانند که یزدی‌ها به بافت ترمه‌‌های زیبا معروف هستند. با این حال جالب است بدانید بسیاری از کارشناسان صنعت نساجی، کرمانِ قدیم را نخستین شهری می‌دانند که اهالی آن به بافت ترمه مشغول شدند. در نتیجه ترمه‌بافی به یکی از بهترین صنایع دستی کرمان تبدیل شده است. علاقه‌مندان صنعت نساجی سنتی به‌خوبی می‌دانند که حساب ترمه از دیگر پارچه‌های سنتی جداست. این پارچه در روزگاران دور، پوششی برای توانگران به حساب می‌آمد. ترمه کرمان هنوز هم به‌عنوان پارچه‌ای فاخر شناخته می‌شود. پارچه‌بافان این دیار برای بافت ترمه، هنرنمایی می‌کنند. در نتیجه طرح‌های بسیار زیبایی روی پارچه‌های ترمه نقش می‌بندد. طرح‌هایی که از آن‌ صحبت می‌‌کنیم با الیاف طبیعی شکل می‌گیرد.

وجود این الیاف، بافت ترمه را نرم و جلوه آن را شیک و اشرافی می‌کند. به لطف این شرایط، ترمه به پارچه‌ای زیبا و پرکاربرد در دوخت انواع پوشاک مجلسی تبدیل شده است. در کنار دوخت لباس، بسته به صلاحدید خود می‌توانید از پارچه‌های ترمه کرمان استفاده‌های دیگری نیز داشته باشند. جالب است بدانید محبوبیت ترمه در بین علاقه‌مندان صنایع دستی کرمان، شرایطی برای بافت ترمه‌های مصنوعی نیز فراهم کرده است. جالب‌تر اینکه این پارچه‌های ترمه به لحاظ قیمت، به‌صرفه‌تر از پارچه‌های ترمه طبیعی هستند.

ناگفته پیداست پارچه‌ای که با الیاف طبیعی بافته شده، کیفیت و زیبایی بیشتری دارد. خوشبختانه مراکز خرید کرمان، طیف گسترده‌ای از انواع ترمه‌های سنتی و کارخانه‌‌ای را پیش روی مشتریان قرار داده‌‌اند. به لطف این شرایط، بسته به بودجه‌ای که برای خرید صنایع دستی کرمان کنار گذاشته‌اید، می‌توانید محصول دلخواه را با قیمتی مناسب انتخاب کنید.

قلم زنی کرمان

بسیاری از قلم‌زن‌های خبره ایران در کرمان زندگی می‌کنند. در نتیجه برای خرید بهترین صنایع دستی کرمان می‌توانید یکی از آثار قلم زنیِ این دیار را انتخاب کنید. قلم زنی، هنری بسیار ظریف و ارزشمند است که نیاز به دقت زیادی دارد. هنرمندان کرمانی با قلم و چکش، نقش‌های زیبایی روی ظرف‌های فلزی ایجاد می‌کنند. تجربه ثابت کرده قلم زنی روی ظرف‌های مسی، طلایی، نقره‌ای و برنجی انجام می‌شود. از آنجایی که قیمت این فلزها تفاوت زیادی با هم دارد،‌ هنردوست‌ها می‌توانند ظرف فلزیِ دلخواه را بر اساس قیمت آن برای قلم زنی انتخاب کنند. هنری که از‌ آن صحبت می‌‌کنیم، ریشه‌ای دیرینه در ایران دارد.

باستان‌شناسان، دیرینگی هنر قلمزنی را به دوران ساسانیان نسبت می‌دهند. این هنر از آن زمان تاکنون سینه‌به‌سینه در بین هنرمندانِ قلم زنِ کرمانی منتقل شده است. به لطف این شرایط، هنرمندان قلم زنِ کرمانی، تجربه‌ای ارزشمند از این هنر را پیش روی علاقه‌مندان قرار می‌دهند. از آنجایی که قلم زنی هنری با تاریخچه‌ای قدیمی است. بسیاری از هنرمندان دیگر شهرهای بزرگ ایران نیز به این کار مشغول هستند. با این حال انصافاً باید گفت کرمانی‌ها روشی ارزشمند و کارآمد را برای قلم زنی استفاده می‌کنند. زیبایی‌ ظرف‌های قلم‌ زنی‌شده به اندازه‌ای است که حیف است آن‌ها را برای کاربرد روزمره استفاده کنید.

از طرف دیگر قیمت این محصولات نیز باعث شده تا کاربرد روزمره آن‌ها توجیه اقتصادی نداشته باشد. این شرایط زمینه استفاده دکوریِ محصولات قلم زنی را فراهم کرده است. به افرادی که علاقه‌ زیادی به جمع‌آوری صنایع دستی کرمان دارند و دنبال محصولی خاص می‌گردند، این نوید را بدهیم که طیف گسترده‌ای از انواع محصولات در کرمان، قلم زنی می‌شود. برای نمونه می‌توان به قهوه‌جوش، کاسه، شکلات‌خوری، سینی، مجمع و سماورهایی اشاره کرد که هنرمندان کرمانی با نهایت دقت، قلم زنی می‌کنند.

قندشکن، چاقو و انبر کرمان

وقتی از صنایع دستی کرمان سخن به میان می‌آید، علاقه‌مندان یاد محصولاتی شیک و اشرافی میفتند. این شرایط از اهمیت و جایگاه ویژه صنایع دستی این دیار حکایت دارد. با این حال بسیاری از این صنایع دستی، برای کاربردهای روزمره ساخته می‌شوند. کارآمدی این صنایع دستی به‌‌اندازه‌ای است که راه خود را به آشپزخانه منازل مختلف هنردوست‌ها در سرتاسر دنیا پیدا کرده است. در این زمینه می‌توان به هنر چاقوسازی کرمانی‌ها اشاره کرد. همان‌گونه که حتماً شنید‌ه‌اید، نبض هنر چاقوسازی در دست هنرمندان زنجانی است. با این حال انصافاً باید گفت چاقوهای ساخت دست کرمانی‌ها چیزی کم ندارد. کرمانی‌ها هزارویک‌ مدل چاقو می‌سازند. این چاقوها در کنار تیزی و کارآمدی، دسته‌های زیبایی دارد. در نتیجه بسیاری از هنردوست‌ها، چاقو کرمان را به عنوان یکی از بهترین صنایع دستی این دیار انتخاب می‌کنند.

در کنار چاقو، صنعتگران کرمانی به ساخت شمشیر، داس، ساطور و قیچی مشغول هستند. به علاقه‌مندان به انجام مراسم مذهبی این نوید را بدهیم که بسیاری از تاج و عَلَم‌ رویدادهای مذهبی در کرمان ساخته می‌شود. تقریباً می‌توان گفت هر ابزار فلزی آشپزخانه‌ای که فکرش را بکنید در کرمان تولید می‌شود. انواع قندشکن و انبر را نیز می‌توانید به محصولاتی اضافه کنید که در گروه صنایع دستی کرمان قرار دارند. در کیفیت این ابزار هیچ شکی نیست. به لحاظ قیمت نیز با محصولاتی روبه‌رو هستیم که هزینه چندانی ندارند. در نتیجه اگر به دنبال یکی از صنایع دستی خوش قیمت کرمان می‌گردید، چاقو، انبر و قندشکن انتخاب مناسبی برای شما به حساب می‌آید.

ساخت سازهای سنتی

کرمانی‌ها ید طولایی در موسیقی سنتی دارند. جایگاه موسیقی سنتی در این دیار شرایطی برای راه‌‌اندازی موزه سازهای سنتی در کرمان فراهم کرده است. وجود چنین موزه‌ای در کرمان از مهارت هنرمندان این دیار در ساخت سازهای سنتی حکایت دارد. این شرایط باعث شده تا بسیاری از هنردوست‌ها، سازهای سنتی را به عنوان یکی از بهترین صنایع دستی کرمان انتخاب کنند. هنرمندان کرمانی، یدطولایی در ساخت سازهای مختلف دارند. طیف گسترده این سازها حدود ۳۵ نوع ساز است. انواع سازهای کوبه‌ای، پوست‌دار، بدون پوست، بادی و زِهی توسط هنرمندان کرمانی ساخته می‌شود. گاهی اوقات ترکیبی از دیگر هنرهای کرمانی مانند منبت کاری را نیز روی این سازها شاهد هستیم. به لطف چنین شرایطی، سازهای کرمان به لحاظ بصری نیز جاذبه‌ای چشمگیر دارند. در نتیجه این سازها برای تزیین دکوراسیون منزل و محل کار نیز انتخاب مناسبی به حساب می‌آیند.

اکنون که صحبت از سازهای سنتی کرمان به‌عنوان قسمتی از صنایع دستی این دیار به میان آمد، خالی از لطف نیست اگر به این نکته اشاره کنیم سازهای محلی نیز در این منطقه تولید می‌شود که نظیر آن را در دیگر قسمت‌های ایران سراغ نداریم. برای نمونه می‌توانیم از سازهای خوش‌صدایی مانند چوغ، چاریگ، دُرَک و تاس نام ببریم. به سازهایی که گفتیم، نقاره و مشک‌زنی را نیز اضافه کنید. این سازها، صداهای متفاوتی نسبت به سازهای رایج تولید می‌کنند. در نتیجه انتخاب مناسبی برای افرادی به حساب می‌آیند که دنبال صنایع دستی خاص کرمان می‌‌گردند. تهیه سازهای سنتی کرمان، موهبتی است که هنردوست‌ها به‌خوبی قدر آن را می‌دانند.

مشبک کاری کرمان

در این قسمت از معرفی صنایع دستی کرمان به هنری رسیدیم که نظیر آن را در کمتر جایی از ایران سراغ داریم. این هنر در بین اهالی کرمان با نام مشبک کاری شناخته می‌شود. برای تعریف از این هنر کافی است به این نکته اشاره کنیم که باستان‌شناسان، دیرینگی مشبک کاری را به دوران انسان‌های نخستین نسبت می‌دهند. در آن زمان، انسان‌های نخستین، پنجره‌هایی را روی دیواره‌های سنگی ایجاد می‌کردند تا نور به داخل محل زندگیِ آن‌ها بتابد. این پنجره‌ها رفته‌رفته جاذبه‌ای بصری برای کلبه‌های قدیمی ایجاد کرد. در نتیجه شرایطی برای رشد هنر مشبک کاری فراهم شد. با توجه به توضیحاتی که از تاریخچه مشبک کاری کرمان دادیم، حتماً متوجه شده‌اید که این هنر از قرارگیری شبکه‌های توخالی در چوب و سنگ ایجاد می‌شود.

برای توضیح بهترِ هنرِ مشبک کاری، خالی از لطف نیست اگر به پنجره‌های رنگی خانه‌های قدیمی اشاره کنیم. این پنجره‌ها با چوب ساخته می‌شد و حالتی مشبک‌مانند داشت. در هر کدام از این مشبک‌ها،‌شیشه‌ای با رنگی زیبا قرار می‌گرفت. مشبک کاری در دوران صفویان به اوج رسید. خوشبختانه ماحصل این رونق را هنوز در بین هنرمندان کرمانی شاهد هستیم. همانند دیگر صنایع دستی کرمان، اهالی این منطقه از روش‌های خاصی برای ساخت آثار مشبک‌کاری‌شده بهره می‌گیرند.

این آثار عموماً‌ روی چوب انجام می‌شود. در نتیجه تخته‌سه‌لا، اره مویی، مته و سمباده از ابزار ضروری برای ساخت مشبک‌کاری به حساب می‌آید. کرمانی‌ها آثار مشبک‌ کاری را در ۲ نوع اصلی درست می‌کنند. نوع اول، مشبک های یکپارچه‌ است و دومین نوع، مشبک‌هایی است که جداجدا ساخته می‌شود. با توجه به پیشرفت فناوری، دستگاه‌های خاصی برای ایجاد طرح‌های مشبک روانه بازار شده است. این دستگاه‌ها، محصولات مشبک‌کاری‌شده‌ای می‌سازند که از زیبایی بی‌بهره نیستند. با این حال انصافاً باید گفت صنایع دستی کرمان که با دست درست می‌شود، جاذبه‌های بیشتری نسبت به محصولات صنعتی دارد.

خوس دوزی کرمان

به آن دسته از هنردوست‌هایی که دنبال صنایع دستی کرمان با جاذبه‌های ویژه‌ و خاص می‌گردند، خوس دوزی را پیشنهاد می‌کنیم. خاستگاه اصلیِ این هنر، هرمزگان است. با این حال از آنجایی که با هنری بسیار قدیمی روبه‌رو هستیم، سینه‌به‌سینه در بین شهرهای اطراف منتقل شده و راه خود را به کرمان باز کرده است. به لطف این شرایط، بسیاری از هنرمندان کرمانی به خوس دوزی مشغول هستند. این هنر، یکی دیگر از انواع روش‌های رودوزی پارچه به حساب می‌آید. وقتی از خوس دوزی صحبت می‌کنیم، منظور شیوه‌ای برای دوخت نوارهای باریک روی پارچه است. این نوارهای باریک با نام خوس یا نقده شناخته می‌شود. دوختن نوارهای خوس روی پارچه با دقت زیادی انجام می‌شود. در نتیجه پارچه‌های خوس دوزی، به لحاظ هنری جلوه‌ای چشمگیر دارند. هنرمندان کرمانی برای رودوزی پارچه از سوزن‌های مخصوصی کمک می‌گیرند.

این سوزن‌ها با نام سوزن چنایل شناخته می‌شود. علاقه‌مندان تاریخ ایران به‌خوبی می‌دانند که پادشاهان صفوی، توجه ویژه‌ای به ارتقا و گسترش هنر اختصاص دادند. ماحصل این تلاش را در رونق انواع صنایع دستی کرمان در دوران صفوی شاهد هستیم. خوشبختانه خوس دوزی همچنان طرفداران خاص خود را دارد. هنرمندان کرمانی برای خوس دوزی از طرح‌های سنتی و زیبایی بهره می‌گیرند. به لطف این طرح‌ها، نقش‌های قلبی، طاووسی، پیاله‌ای، عقربی، پروانه‌ای، کاکلی، خرچنگی، فرفری، چهارپر،  گوشواره‌ای و برگ انجیری روی پارچه‌های خوس دوزی شده خودنمایی می‌کند.

همان‌گونه که اشاره کردیم برای خوس دوزی از نخ مخصوصی کمک می‌گیرند. این نخ که به‌ آن نقد گفته می‌شود، در ۲ رنگ طلایی و نقره‌ای کاربرد دارد. گاهی اوقات نیز هنرمندان کرمانی، خوش‌سلیقگی به‌خرج می‌دهند. آن‌ها در کنار خوس دوزی از هنرهای دیگری مانند گلابتون دوزی و پولکدوزی برای زیباسازی پارچه‌های فاخر و اشرافی کمک می‌گیرند. در نتیجه اگر به دنبال یکی از بهترین صنایع دستی کرمان هستید، پارچه‌های خوس‌دوزی‌شده، انتخاب مناسبی برای شما به‌حساب می‌آیند.

مفرشو کرمان

مفرشو، از هر لحاظ که فکرش را بکنید یکی از بهترین صنایع دستی کرمان است. این صنایع دستی که به آن مفشو هم می‌گویند، کیسه‌ای زیباست که با پارچه‌های سنتی بافته می‌شود. اهالی کرمان از دیرباز تاکنون از این کیف بهره گرفته‌اند. جالب است بدانید به‌رغم اینکه بسیاری از صنایع دستی رو به افول گذاشته‌اند و مانند سابق طرفدار ندارند، مفرشو همچنان پرطرفدار است و در کرمان رونق دارد. در روزگاران قدیم، مردمان محلی کرمان از مفرشو برای نگهداری و حمل‌و‌نقل سکه و دارایی‌های کوچک خود بهره می‌گرفتند. ابعاد جمع‌و‌جور مفرشو شرایطی فراهم می‌‌کرد تا خوراکی‌های کوچک و لوازمی که جای زیادی نمی‌گیرد را نیز در این کیف‌های سنتی قرار دهند. جالب‌تر اینکه مفرشو، کاربردهای جدیدی در کرمانی‌ها و علاقه‌مندان صنایع دستی پیدا کرده است. این روزها هنردوست‌های خوش‌سلیقه‌ای را سراغ داریم که گوشی‌ هوشمند خود را در مفرشو قرار می‌دهند.

وقتی از مفرشو صحبت می‌کنیم، منظور پارچه‌ای با حدود ۲۰ سانت عرض است. هنرمندان کرمانی، ۲ تکه از این پارچه‌ با ابعاد مشخص را روی هم قرار می‌دهند و دوردوزی می‌کنند. سپس آستری روی این پارچه می‌کشند و سجافی در بالای آن قرار می‌دهند. در نهایت نیز قسمت بالای مفرشو را بند می‌کشند تا محتویات داخل آن به بیرون نریزد. برای شما گفتیم که کرمانی‌ها در روزگاران قدیم بهره‌های مختلفی از مفرشو می‌گرفتند. در نتیجه این کیف‌های سنتی در مدل‌های مختلفی دوخته می‌شد. برای نمونه می‌توان به مفرشو قندی اشاره کرد. همان‌گونه که از نام این مفرشو پیداست، برای قراردادن قند درست شده بود. مفرشو سوزن و نخ و مفرشو دارو از دیگر انواع این کیسه‌های سنتی است که در روزگاران قدیم استفاده می‌شد. خوشبختانه مفرشو با طرح‌های مختلف و زیبایی روانه بازار می‌شود. به لحاظ قیمت نیز این کیسه‌ها در گروه صنایع دستی کرمان با قیمتی مناسب قرار دارند.

سخن پایانی

صنایع دستی کرمان در مدل‌های مختلف و زیبایی‌های چشمگیر روانه بازار می‌شوند. هر کدام از این صنایع دستی، کاربردی خاص و جاذبه‌ای تماشایی دارند. همان‌گونه که حتماً‌ متوجه شده‌اید، قیمت این محصولات نیز تفاوت دارد و با هر بودجه‌ای می‌توانید صنایع دستی دلخواه را خریداری کنید. امیدواریم به لطف اطلاعاتی که از صنایع دستی کرمان مطرح کردیم، بهترین محصول را انتخاب کنید.