درختان مالکان حقیقی زمین هستند. درختان اکسیژن هوایی که نفس می‌کشیم را تأمین می‌کنند. آن‌ها روی زمین سایه می‌اندازند. با ریشه‌های خود از وقوع سیل جلوگیری می‌کنند. بدون وجود درختان، حیوانات بی‌خانه می‌ماندند. درختان اهمیت بسیاری روی زمین دارند. زمانی که به تصاویر ماهواره‌ای از زمین نگاه می‌کنید، سبزی زمین به لطف این درختان است. متأسفانه بسیاری از ما انسان‌ها تبر بر تن این درختان می‌زنیم و به قصد منافع شخصی آن‌ها را قطع می‌کنیم. این در حالی است که برخی درختان در این میان از گزند انسان در امان مانده‌اند. برخی درختان صدها سال قدمت دارند. در همین کشور خودمان هم می‌توانیم شاهد حضور درختان کهنسال بسیاری باشیم. در این مقاله قصد داریم تا شما را با تمام درختان کهنسال ایران آشنا کنیم.

saadatrent

شهر یزد | قدیمی‌ترین درخت ایران

جالب است بدانید که بر اساس نظر کارشناسان میراث فرهنگی استان مرکزی، قدیمی‌ترین درختان دنیا در شهر یزد، این شهر خشک و کویری قرار دارند. درخت سرو ابرکوه، از جمله درختان کهنسال ایران است که شهرت جهانی دارد. حسن مرشدی، کارشناس امور فرنگی کشور چنین می‌گوید که سرو ابرکوه از جمله قدیمی‌ترین و پیرترین درختان در تمام دنیاست. هرچه از زیبایی این درخت بگوییم، کم گفتیم.

این درختان یادگار تاریخ زمین است. بر اساس نظر دانشمند روس، الکساندروف، عمر این درخت حدود ۶هزار سال است. برخی دیگر بر این باور هستند که قدمت آن به ۸هزار سال پیش باز می‌گردد. درباره این درخت زیبا افسانه‌های بسیاری نیز وجود دارد. طول درخت سرو ابرکوه به حدود ۲۵ متر می‌رسد و تنه آن ۴.۵ متر قطر دارد. این درخت تاریخ زمین است و از جمله میراث ملی ایران به حساب می‌آید. جالب اینجاست که درخت سرو ابرکوه هنوز پابرجا و سرسبز است و ده‌ها پرنده در آن زندگی می‌کنند.

درختان کهنسال ایران در قزوین و سمنان

همینطور که سرنخ درختان کهنسال ایران ایران را می‌گیریم، سر از سمنان و قزوین در می‌آوریم. جالب است بدانید که بر اساس نظر کارشناسان میراث فرهنگی کشور، بزرگترین و قدیمی‌ترین درخت گردوی ایران، در یارود الموت استان قزوین قرار دارد. این درخت را در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسانده‌اند. بر اساس نظر کارشناسان، قدمت درخت گردوی الموت به ۵۰۰ سال پیش باز می‌گردد و با این تفاسیر، بزرگترین درخت گردوی ایران است. همچنین درخت گردوی کمان رستم نیز ۱۳۰۰سال قدمت دارد و در شهمیرزاد استان سمنان واقع شده است. این درخت نیز جزو قدیمی‌ترین درختان ایران به شمار می‌رود.

سفر به خراسان جنوبی  تا البرز برای یافتن درختان کهنسال ایران

مرشدی یکی از کارشناسان فرهنگی ایران می‌گوید که در مجموع هفت درخت کهنسال سرو، چنار و گز با قدمت ۱۷۰ تا ۱۵۰۰ سال در استان خراسان جنوبی وجود دارند. چنار کهنسال سنقرآباد حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ سال قدمت دارد.

ثبت در میراث طبیعی ایران راهی برای نجات درختان

بر اساس اجرای تبصره ماده ۲ قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی مصوب ۲۳ دی سال ۱۳۸۲، کوه دماوند اولین اثر ثبت شده در فهرست میراث طبیعی ایران است. به جرئت می‌توان گفت که ثبت درختان کهنسال در فهرست میراث طبیعی ایران و همچنین آثار ملی ایران باعث حفظ این درختان کهنسال می‌شود. شهرهای شمالی ایران مملو از درختان کهنسال مختلف هستند. در این مناطق می‌توانید شاهد درختان بسیار سرسبز و قطور باشیم. برای مثال روستای گاوزن در محله بابل دارای درخت بلوط بسیارزیبا و بی‌نظر است. همچنین درخت گردوی روستای غلامی بهشر، درخت چنار روستای تیل نو گلوگاه و … همگی به تازگی در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفتند. به این ترتیب هیچ کس حق آسیب رساندن به آن‌ها را ندارد و همچنین بیشتر از قبل دیدن می‌شوند.

ثبت ۲۰ مورد از درختان کهنسال ایران در فهرست آثار ملی

در بخش استان مرکزی ایران تا کنون ۲۰ درخت کهنسال را در فهرست آثار ملی ایران ثبت کرده‌اند. برای ثبت ملی این آثار باید روند اداری آن پیش گرفته شود. اول از همه کارشناسان باید قدمت درخت را تأیید کنند. پس از آن مابقی مراحل اداری طی می‌شود. درختان کهنسال روستای واران دلیجان از جمله یک درخت توت کهنسال در روستای قلعه محی الدین شهرستان تفریش و یک درخت چنار در روستای نیوشت ساوه از جمله مهم‌ترین درختانی هستند که در این منطقه به ثبت ملی رسیده‌اند.

بر اساس نظر اسماعیل شراهی، در سال جاری چند درخت کهنسال به فهرست ملی ایران اضافه شده است. محیط تنه درختانی که در واران حضور دارند، ۷۵۰ سانتی‌متر هستند. قطر تنه نیز به ۳۰۰ سانتی متر می‌رسد و قدمت آن‌ها را بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ سال قدمت زده‌اند. درختان این منطقه قابلیت ثبت در آثار ملی ایران را دارند و به این ترتیب می‌توانند باعث جذب بیشتر گردشگران داخلی و خارجی شوند.

درختانی که در انتظار ثبت ملی هستند

جالب است بدانید که حدود ۲۰ درخت کهنسال در انتظار ثبت در آثار ملی ایران هستند. درخت ششناو، گردوی شهسوران طراران، چنار وقت محله، چنار دینجرد، چنار قاسم شاهواروق، چنار کهک، گردوی کهنسال قیمازخانه، چنار قاسم بقعه ابوعلی و… جزو این درختان هستند. همچنین در این میان می‌توان به درخت توت کهنسال آساتانه، شاه چنار الویر زرندیه، چنار کهنسال محلات، چنار سرگذر محلات، چنار روانج دلجیان و …. نیز اشاره کرد. تمامی مراحل ثبت ملی این آثار نیز در جریان است. به امید آنکه شاهد ثبت ملی تمامی درختان کهنسال ایران باشیم.

خب دوستان عزیز، با معروف‌ترین درختان کهنسال ایران آشنا شدید .حال می‌توانید با یک برنامه‌ریزی دقیق، از بسیاری از آن‌ها دیدن کنید. آیا درخت کهنسالی را می‌شناسید که در شهر و دیار شما قرار دارد یا از آن دیدن کرده‌اید که در این مقاله به آن اشاره نکرده باشیم؟ اگر اینطور است، حتماً آن را در بخش نظرات معرفی کنید تا به مقاله اضافه کنیم. به این ترتیب شما هم سهمی در معرفی درختان کهنسال ایران به تمام جهان خواهید داشت.