پل های اهواز ، حلقه‌ی اتصال تاریخ و معماری شهر

رودخانه‌ی «کارون» درست از وسط شهر «اهواز» می‌گذرد و این شهر را به ۲ قسمت شرق و غرب تقسیم می‌کند. برای این‌که شرق و غرب اهواز به‌هم وصل شوند، ۱۰ پل روی آن ساخته شده. اهواز رکورددار شهرهای خاورمیانه در تعداد پل است؛ «اصفهان» با ۸ پل، «قاهره» با ۷ پل، «بغداد» با ۵ پل و «استانبول» با ۴ پل، همگی بعد از اهواز قرار دارند.چالب است بدانید که همین پل های اهواز جاذبه‌ی گردشگری این شهر محسوب می‌شوند.

اهواز با داشتن این‌همه پل به «شهر پل‌ها» هم معروف شده. این پل‌ها به‌غیر از کاربردی که دارند، جاذبه‌های گردشگری اهواز هم به‌حساب می‌آیند. به همین خاطر است که بهترین هتل های اهواز، مثل هتل «کیان پارس»، هتل «نادری اهواز» و… در کنار رودخانه و این پل‌ها ساخته شده‌اند. اگر راهی اهواز‌ید، بعد از خواندن این مطلب سفرزون، حتماً سری به پل‌های اهواز خواهید زد.

پل سیاه ، قدیمی و به‌یادماندنی

«پل سیاه» جزو اولین پل‌ های اهواز و از مهم‌ترین جاذبه های گردشگری اهواز است که با طول هزار و ۵۰ متر و عرض ۶ متر در دوره‌ی پهلوی ساخته و به‌خاطر رنگ تیره‌ی بدنه و پایه‌هایش به پل سیاه مشهور شده است. پل سیاه با ساخت راه‌آهن سراسری ایران در سال ۱۳۰۵ شمسی و درست در محل پل تاریخی اهواز، روی رودخانه‌ی کارون بنا شد. این پل راه‌آهن «بندر امام» در جنوب استان خوزستان را به راه‌آهن سراسری «خرمشهر-تهران» در شمال این استان وصل می‌کند. این پل برخلاف بقیه‌ی پل های اهواز برای پیاده‌روی نیست و فقط مخصوص قطارهاست، اما زیبایی و جذابیت بسیاری دارد که گاهی مردم محلی برای ماهیگیری در پایینش جمع می‌شوند.

در زمان جنگ جهانی دوم از این پل برای بردن مواد غذایی و مهمات جنگی «نیروهای متفقین» استفاده شد و چون این پل باعث پیروزی‌شان در این جنگ شد، به پل «پیروزی» هم معروف است.

پل سفید ، میراث مهندسان آلمانی

«پل سفید» در میان پل های اهواز نماد زیبایی است. پل سفید، چهارمین پل معلق دنیا و اولین پل معلق ایران است که به پل «هلالی» هم معروف شده. این پل در کنار اولین جزیره‌ی بزرگ کارون به اسم «پارک جزیره» قرار دارد. ساختار پل سفید فلزی‌ست و روی پایه‌های بتنی سوار شده.

این پل را زوجی آلمانی طراحی کرده و ساخته‌اند. داستان‌های بسیاری درباره‌اش وجود دارد. مشهور است که مهندس آلمانی به‌خاطر بدعهدی‌های انگلیسی‌های شرکت نفت در حین کار دق کرد و مرد. او قبل از مرگش یکی از ۲ قوس پل را ساخته بود، اما هنوز کار را تمام نکرده بود. همسر این مهندس آلمانی بعد از مرگش با وسایل اولیه و کمک مردم محلی قوس دوم را روی پایه‌های بتنی سوار کرد و پل را به پایان رساند. این پل سال ۱۳۱۵ هجری شمسی افتتاح شد که به‌تازگی در سال‌های قبل بازسازی شده است. طول ۲ دهانه‌ی پل سفید، ۱۳۶ و ۱۳۰ متر، ۳ دهانه‌ی میانی ۴۹ متر و دهانه‌های کناری ۲۰ و ۱۲ متر است.

پل سوم ، یکی از زیباترین پل های اهواز

«پل سوم» اهواز در سال ۱۳۳۶ شمسی افتتاح شد و میدان «چهارشیر» را به خیابان «کیان پارس» وصل کرد. این پل به‌خاطر قرار گرفتن در مسیر حمل کالاهای وارداتی به «بندر امام»، به اسم «پل ترانزیتی» هم شناخته می‌شود. یک رشته خط‌ آهن هم روی پل بود که هیچ‌‌وقت استفاده نشده و در ۱۳۸۷ بعد از بازسازی از روی‌ پل برداشته شد. طول این پل ۴۹۶ متر و پهنایش ۱۴٫۵ متر است.

پل نادری (پل سلمان فارسی) ، قدیمی اما سرپا

پل «نادری» چهارمین پل از میان پل های اهواز است. این پل سال ۱۳۵۴ شمسی ساخته شد و خیابان «سلمان فارسی» را به «امانیه» و «میدان مولوی» وصل کرد. طول پل نادری ۵۷۶ متر و عرضش ۱۶٫۷۱ متر است و بین پل‌های که گفته‌ایم، عرضش از همه پل های اهواز بیش‌تر است. این پل ساختاری از بتون مسلح دارد و به همین‌خاطر در گذر زمان دچار فرسایش‌هایی در پایه‌هایش شده است. اطراف پل نادری قایق‌های فروانی وجود دارد تا مردم را از این‌طرف پل به آن‌طرفش ببرند.

پل نادری در جایی از کارون قرار گرفته که سرعت رودخانه کم است و این فرصت خوبی برای قایق‌رانی‌ست. در اطراف پل چند جزیره‌ی کوچک قرار دارد که سرعت آب را کم می‌کند و باعث می‌شود محیط برای آب‌تنی مناسب باشد، اما حواس‌تان باشد که شنا کردن در کارون بسیار خطرناک است و بهتر است هیچ‌وقت این‌ کار را امتحان نکنید.

پل پنجم ، یک گزینه‌ی خوب برای ماهیگیری

داستان «پل پنجم» با بقیه‌ی پل‌های کارون کمی فرق دارد، چون این پل از ابتدا با هدف کم کردن بار ترافیکی پل‌های دیگر ساخته شد. طول این پل ۴۸۰ متر و عرضش ۳۰ متر و ۷۰ سانتی‌متر است و کنار دومین جزیره‌ی بزرگ کارون قرار گرفته و موقعیت خوبی برای ماهیگیری مردم محلی دارد. این پل سال ۱۳۷۵ شمسی ساخته شد و خیابان «دکتر شریعتی» را به اتوبان «گلستان» وصل کرد.

پل صنایع فولاد ، پلی خلوت

مابین پل پنجم تا «پل ششم»، جنوبی‌ترین و آخرین پل اهواز، هیچ پل دیگری نیست. این ۲ پل ۶ کیلومتر باهم فاصله دارند که نسبت به فاصله‌‌ی دیگر پل های اهواز بیش‌ترین فاصله به‌حساب می‌آید. پل ششم کارون را با اسم پل «صنایع فولاد» یا «فولاد» می‌شناسند. این پل ۷۴۰ متر طول و ۳۰ متر و ۴۰ سانتی‌متر عرض دارد. پل فولاد سال ۱۳۸۶ برای ارتباط بین کارخانه‌های «نورد» و «صنایع دستی» روی رودخانه ساخته شد. البته در ۱۰ سال گذشته، به‌خاطر درست نبودن دسترسی‌های محلی، رفت‌وآمد روی آن بسیار کم شده است.

پل گفتگوی تمدن‌ها ، زیبا و خوش‌رنگ

«پل هفتم» اهواز از آن پل‌های زیبای شهر است که شب‌های کارون را حسابی رنگ‌و‌وارنگ می‌کند. این پل به جرئت یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری اهواز است. این پل که اسم دیگرش «علی بن مهزیار» است، «بلوار توحید» و تقاطع خیابان «چمران» و «بلوار آیت‌اله بهبهانی» را به هم وصل می‌کند. علی بن مهزیار اهوازی از دانشمند‌های معروف شیعه است که مرقدش نزدیک همین پل قرار دارد. این پل بیش‌تر با نام پل «گفتگوی تمدن‌ها» معروف شده، چون منطقه‌ی «کیان پارس» را که از محله‌های جدید اهواز است، به محله‌ی قدیمی شهر وصل می‌کند.

پل هفتم اهواز سال ۱۳۷۷ شمسی بین پل سفید و پل«طبیعت» ساخته شد. یکی از زیبایی‌های پل هفتم اهواز انحنای خاصش است. انحنایی که جلوه‌ی زیبایی در شب‌های کارون پیدا می‌کند، به‌خصوص زمانی‌‌که نورافکن‌های رنگی زیر پل روشن می‌شود و آب مثل آبشاری هفت‌رنگ از دو طرف به کارون سرازیر می‌شود. این آبشار بزرگ‌ترین آبشار مصنوعی خاورمیانه است.

پل کابلی ، A به معنی اهواز

«پل هشتم» یا پل «کابلی» زیباترین پل در میان پل های اهواز است که بین پل نادری و پل پنجم قرار دارد. این پل در آخرین‌ روز‌های سال ۱۳۹۰ شمسی افتتاح شد و کمک فراوانی به کم کردن ترافیک در خیابان «شریعتی» و اطراف بیمارستان «الزهرا» کرد. پل کابلی یا پل «غدیر» مرکز شهر اهواز را به منطقه‌ی «امانیه» وصل کرده و یکی از لوکس‌ترین محله‌های اهواز را به‌جود آورده است. طول پل کابلی هزار متر و ۱۴ سانتی‌متر و عرضش ۲۲ متر است. کابلی بلندترین پل اهواز است.

طراحی و معماری جالب این پل با پل‌های دیگر رودخانه‌ی کارون متفاوت است و به‌صورت کابلی و بدون استفاده از پایه‌های بتنی بنا شده است. «پایلون‌»های پل کابلی اهواز یا همان ستون‌های نگه‌دارنده‌ی کابل‌هایش، به‌شکل حرف «A» انگلیسی‌ست که نشانه‌ی ابتدای کلمه‌ی اهواز (AHVAZ) در این زبان است.

پل نهم ، یکی به آخر مانده

«پل نهم» اهواز هنوز به بهره‌برداری نرسیده، اما تقریباً بیش‌تر قسمت‌هایش کامل شده. این پل در بالا‌دست رودخانه‌ی کارون و در ورودی شهر اهواز قرار دارد و از شمال به پل شماره‌ی ۱ اهواز تبدیل می‌شود. این پل قرار است میدان «توحید» را به بزرگراه «مدرس» وصل کند و از حجم ترافیکی پل سوم اهواز بکاهد.

پل طبیعت ، آخرین میراث پل‌سازی در اهواز

پل طبیعت دهمین پل از مجموعه‌ی پل های اهواز است. این پل ۵۰۰ متر طول و ۵ متر عرض دارد و عبور خودرو‌ها از روی آن ممنوع است. این پل همان‌طور که از اسمش پیداست، با هدف گسترش فرهنگ ورزش پیاده‌روی و نزدیک شدن به طبیعت طراحی و ساخته شده است. پل طبیعت روی محل عبور لوله‌های آبرسانی غرب به شرق اهواز، بین پارک «لاله» و بلوار ساحلی «کیان‌ پارس» ساخته شده است.